الرابعة : در قول مرحوم سيد مرتضى طاب ثراه است

على بن حسين بن موسى بن محمد بن موسى بن ابراهيم بن موسى بن جعفر بن محمد بن على بن حسين بن على بن ابى طالب ، ابوالقاسم علم الهدى ذوالمجدين وصاحب الفخرين والرياستين ، مروج الملة فى المائة الرابعة ، سيد مرتضى المعروف بذى ^۱ الثمانين ـ برّد اللّه مضجعه ـ در احوال حضرت عبدالعظيم فرموده است : هذه الحكاية المعروفة للسيد الورع العالم الزاهد الرفيع المرتبة العظيم المنزلة ابى القاسم عبدالعظيم بن عبداللّه بن على بن حسن بن زيد بن حسن بن على بن أبى طالب(ع) المدفون بمشهد الشجرة بالرى المعمورة المعروفة المشهورة ، وقد أدرك من الأئمة الطاهرة الجواد والهادى والعسكرى عليهم السلام ، واستفاد الامامية من احاديثه ورواياته الى الآن .
مى فرمايد : اين حكايت معروفه دلالت بر رفعت مرتبت و بزرگى منزلت حضرت عبدالعظيم مى كند كه در مسجد شجره در رى در قبه معموره مشهوره مدفون است ، و خدمت سه نفر از ائمه طاهره را درك نمود كه حضرت جواد و حضرت هادى و حضرت عسكرى عليهم السلام بوده باشند ، و جمعى از اماميه استفاده از احاديث و روايات ايشان كردند تا امروز .
آنچه از فقرات و بيانات مرحوم علم الهدى معلوم است اين بزرگوار خدمت امام حسن عسكرى عليه السلام هم شرفياب شده ، وليكن مرحوم صاحب بن عباد مذكور نمود كه آن جناب خدمت دو نفر از ائمه شرفياب شد .

مقامات مرحوم سيد مرتضى طاب ثراه به نحو اجمال

بدان مرحوم علم الهدى با آنكه در نسبت و جلالت مقام نزديك است به حضرت

و بدان كه وضع و مشرب كتاب « عمدة الطالب » به مذهب زيديه و عامه نزديك است ، و از قرار مسموع اين كتاب براى شريف مكّه نوشته شد ؛ لهذا به همان عبارت « انه كان رجلاً عظيماً » قناعت نمود .
و عجب است اين حديث را علماء شيعه نقل نكرده اند .
و مراد از بخارى ابو نصر نسّابه ^۱ است ، و طريق روايت از عامه و اهل سنت و جماعت است كه منتهى به حضرت امام حسن عسكرى عليه السلام مى شود كه فرمودند : عقب على شديد از حضرت عبدالعظيم است ، بلكه رفعت و جلالت اجداد آن جناب از آن جناب است .
كما عَلَتْ برسولِ اللّه عَدْنانُ ^۲
خلاصه از اين حديث توان يافت كه عامه هم در بزرگى منزلت حضرت عبدالعظيم تأملى ندارند .
اكنون چهار حديث در فضيلت آن بزرگوار از ائمه اطهار ذكر كرديم : اول حديث ابا حماد رازى .
دوم : حديث « لو زرت عبدالعظيم كنت كمن زار الحسين عليه السلام »^۳ .
سوم : حديث رضوى .
چهارم : همين حديث .