191
روح و ريحان ج4

و جمعى گمان كرده اند كه اين بزرگوار حمزة بن حمزة بن موسى عليه السلام است ، و در احوال وى نوشته اند : به خراسان رفت .
و در كتاب « انساب صحيح » كه موجود نزد داعى است نسل حمزة بن موسى عليه السلام را از دو پسر دانسته است : حمزه و قاسم ، و گفته است : حمزه را پسرى است على حده موسوم به على و در باب اصطخر در خارج شيراز مدفون است اما نسل ندارد ، و نسل حمزة بن حمزه اندك است و او را اعرابى مى خوانند .
و بر همين طريق است صاحب كتاب « عمدة الطالب » ۱ ، و عبارت اوست : اما على بن حمزة بن موسى عليه السلام مضى دارجاً وقبره بشير ، از خارج باب اصطخر ، وله مشهد يزار .
و در كتاب « تاريخ گلشن آرا » است : از امامزاده حمزه غير از على و قاسم عقبى نماند .
از اين قرار منافى است به اينكه پسرى حمزه نام داشته باشد يا آنكه بگوئيم از ايشان احفاد و نتايج نماند .
و على النقد خاطر ندارم اولاد و اعقاب حمزة بن حمزة بن موسى عليه السلام را .
بلى در كتب رجال حمزه نام از اولاد ائمه انام بواسطه و فاصله بسيارند كه يكى حمزة بن عبيداللّه بن حسين بن على بن حسين [ بن ] على بن أبى طالب ( ع ) است و در زمان حضرت صادق عليه السلام بوده است .
و ديگرى حمزة بن قاسم بن على بن حمزة بن حسن بن عبيداللّه بن عباس بن على بن أبى طالب عليه السلام است .
و بعضى گفته اند : حمزة بن قاسم نسب را به عباس بن ابى طالب مى رساند .
و شهيد ثانى اين طريق را صواب نمى داند .
و نجاشى گفته است ۲ : حمزة بن قاسم صاحب تصانيف است از آن جمله كتاب

1.عمدة الطالب : ۲۲۸ .

2.رجال النجاشى : ۱۴۰ ش ۳۶۴ . نجاشى علاوه بر مطالب مذكور از او با عظمت ياد كرده و مى گويد : ثقة ، جليل القدر ، من أصحابنا ، كثير الحديث .


روح و ريحان ج4
190

ـ ذكر نموده كه : نسب اين سلسه جليله به حضرت حمزة بن موسى منتهى مى شود ، و مدفن آن امامزاده در قريه اى از قراى شيراز است و سلاطين صفويه براى وى بقعه اى عاليه بنا نموده اند و موقوفات زياد قرار داده اند . و در ترشيز هم جمعى اعتقاد كرده اند مقبره ايست از حضرت امامزاده حمزه .
و آنچه مشهور و معروف است و جمعى از اهل طهران كه با فضل و اطلاعند بر اين نهج معتقدند و جز اين عقيده ندارند حضرت عبدالعظيم به زيارت امامزاده حمزه بن موسى بن جعفر عليه السلام مشرف شد ، و فقره زيارت « يا نور المشرق المضى ء الانور و يا زائر قبر خير رجل من ولد موسى بن جعفر » آن بزرگوار است بدون واسطه .
و اگر سندى از داعى عجالةً بخواهند در كتاب « تحفة الزائر » كه مرحوم مجلسى طاب ثراه فرموده است : قبر شريف امامزاده حمزه فرزند حضرت موسى بن جعفر عليهماالسلامنزديك قبر حضرت عبدالعظيم است ظاهراً همان باشد كه حضرت عبدالعظيم زيارت او مى كرده است آن مرقد منور را هم بايد زيارت كرد .
بلى از كتاب « منتقلة الطالبيه » ۱ از واردين رى ابوالقاسم حمزه اطروش است كه نسب را به عبداللّه باهر فرزند على بن الحسين عليهماالسلام مى رساند بدين گونه : ابوالقاسم حمزة الاطروش بن عبداللّه بن حسين ۲ بن اسماعيل بن محمد الارقط بن عبداللّه الباهر بن على زين العابدين ، عقبه على وعبداللّه والحسين .
ومرحوم قاضى نور اللّه شوشترى در كتاب « مجالس المؤمنين » فرمود كه : رى مدفن سيد حمزه موسوى و سيد عبداللّه ابيض وامامزاده لازم التعظيم سيد عبدالعظيم است .
و ظاهر اين عبارت دلالت مى كند كه واسطه اى در ميان نيست .

1.منتقلة الطالبية : ۱۶۱ ـ ۱۶۲ .

2.در منتقله چاپى : حسين البنفسج . و در پانوشت مى گويد : الوارد فى تهذيب الانساب للعبيدلى ولباب الانساب لابن فندق أن البنفسج هو احمد بن الحسين بن اسماعيل . صرح فى الاخير انه لا عقب له بالاتفاق .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج4
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 152294
صفحه از 400
پرینت  ارسال به