277
روح و ريحان ج4

حديث شريف در جهت اختلاف شيعه و روايات ايشان

در اين مورد مناسب است در جهت اختلاف احاديث از ائمه اطهار روايت صحيحى نقل شود بعضى از اهل اطّلاع متذكر شوند : محمد بن جعفر بن قولويه فرموده است كه : فيض بن مختار خدمت حضرت صادق عليه السلام شرفياب شد و آيه اى از آيات قرآنيه سؤال كرد . آن جناب تأويل آن آيه را بيان فرمود . عرض كرد : جعلنى اللّه فداك ! اين اختلاف بين شيعيان شما از براى چه چيز است ؟
فرمودند : « اى فيض ! چه اختلاف است ؟ » .
عرض كرد : من در حلقه شيعيان شما در كوفه مى نشينم و در اختلاف احاديث ايشان به تنگ مى افتم . وقتى كه رجوع به مفضل بن عمر جعفى مى كنم آن وقت برايم مكشوف مى شود ساكت مى شوم .
حضرت صادق عليه السلام فرمودند : « بلى ، چنين است كه گفتى ، بدان مردمان حريصند در دروغ گفتن به ماها از آنكه خداوند بر ايشان واجب كرده است چيزى را كه از ايشان نخواسته است ، من از براى يكى از ايشان حديثى مى گويم وقتى كه بيرون مى روند تأويل مى نمايند بر آنچه خلاف ميل ماست ؛ از آنكه حديث ما را براى دوستى ما طلب نمى كنند بلكه براى دنياى خودشان مى خواهند ، و ميلشان آن است در دنيا رئيس باشند .
بدان هر كس طلب رفعت نمايد خداوند او را پست مى كند ، و هر كس خود را پست نمود خداوند او را بلند مى نمايد ، و اگر مى خواهى حديث ما را بشنوى بر تو است اين مردى كه نشسته است از وى طلب كن » و اشاره فرمود به زرارة بن اعين ۱ .

1.اختيار معرفة الرجال ( رجال الكشى ۱/۳۴۷ ح ۲۱۶ ) ، بحار الانوار ۲/۲۴۶ ح ۵۸ به نقل از رجال كشى ، وسائل شيخ انصارى ( فرائد الاصول ) ۱/۳۲۵ ( چاپ محقَّق ) .


روح و ريحان ج4
276

آنگاه بيدار شدم ، ابتداء به تأليف اين كتاب كه « اكمال الدين و اتمام النعمه » است براى امتثال امر ولى اللّه مى نمايم ، وما توفيقى الا باللّه عليه توكّلت واليه انيب ، والسّلام ۱ .
پس اين داعى مستدعى است اهل علم و فضل سعى نمايند كتاب « غيبت صدوق » عليه الرحمه كه مشحون است به فضائل امام زمان ـ صلوات اللّه عليه ـ بدست آورده از مضامين شريفه آن مطّلع شوند كه موجب مسرّت خاطر اهل بيت عصمت و طهارت مى شود ، و از مطالبى كه راجع به آن بزرگوار است دلهاى مرده زنده مى گردد .
و مشرب علماء سالفين مثل كلينى و ابن قولويه و صدوق و شيخ مفيد ـ رضوان اللّه عليهم ـ بر علم حديث بوده است و اين علم اهمّ علوم و مدرك فقه و يكى از ادلّه اربعه است ، و رئيس محدثين در اسلام مرحوم صدوق بود ، بعد از تصحيح روايات و رُوات همّتى جز جمع و نشر آن نداشته است .
و از تأليفات ايشان كه جملتى ذكر كردم معلوم مى شود جلالت قدر آن مرحوم و حضرت عبدالعظيم عليه السلام .
و مرحوم صدوق ـ طاب ثراه ـ به اين مقامات عاليه نرسيدند مگر براى آنكه احاديث معتبره و اخبار معتمده محفوظ و مضبوط ايشان بود و صحيحاً ذكر مى كردند ، و با اقوال ائمه طاهرين مأنوس شده بودند ، و معانى فرمايشات ايشان را زودتر و بهتر درك مى نمودند ، و معاصر زمان ائمه و مقارن با زمان ايشان بوده اند .
و سابقاً در معنى « السلام عليك ايّها المحدث العليم » شرحى در معنى حديث داديم .

1.اكمال الدين : ۴ .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج4
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 152331
صفحه از 400
پرینت  ارسال به