321
روح و ريحان ج4

و چهل و هشت دعوت حق را اجابت كرد ، و در مقبره تخت فولاد نزديك مزار مولانا آقا حسين خوانسارى ۱ ـ عليه رحمة اللّه الملك البارى ـ مدفون گرديد ۲ .
و يكى از علماء معاصرين زمان ايشان مرثيه فرموده است ، خوب است چند شعرى از آن را بنويسم :

يا للّذى اضحى تقيّا نهتدىبهُداه كالبدر المنير الاوقد
اَسَفاً۳لفقد امامنا الحِبر الذىحتّى الزمان لِمثله لم نفقد۴
العلم امسى بعده مترحّلاًوالشرع لم يُر بَعده بمؤيّد
۵
وا حسرتا اهل المدارس اذ خبت۶
ايدى الحوادث فى امام المسجد

نقصت طلاع الارض من اطرافها
فى موت مولانا التّقى محمّد

علاّمة العلماء من فى جنبه
اركانهم بمكان طفل الابجد

من ذا يحل المُعضلات بفكره
تفرى ومن لاولى الحوايج من غد

ومن الذى يحيى الليالى بعدكا
بتفقّه وتضرّع وتهجّد

طابت ثراه كما أتى۷تاريخه
( طارت كراك الى النعيم السّرمد۸)۹

1.بنگريد به : تذكرة القبور ، گزى ۴۳ ـ ۴۴ ، محقق خوانسارى ( شرح حال و آثار ) : ۵۸۷ ـ ۵۸۸ .

2.آقا حسين بن جمال الدين محمد خوانسارى متولد سال ۱۰۱۶ و در گذشته ۱۰۹۸ از مفاخر رجال شيعه ، به جهت شهرتش غنى از توصيف است . درباره وى و آثار و اساتيد و شاگردانش كتابى تدوين شده به نام « محقق خوانسارى ـ شرح حال و آثار » تأليف شادروان محمد حسن فاضلى خوانسارى ، و تحقيق و تنظيم برادر فاضل ، محقق و تراجم نگار سيد جعفر حسينى اشكورى . اين كتاب توسط مجمع ذخائر اسلامى در سال ۱۳۷۸ ه ش به چاپ رسيده است .

3.در چاپ سنگى : اصفا .

4.در چاپ سنگى : تفقد .

5.قبل از اين بيت ، در روضات دو بيت ديگر اضافه دارد : اسفاً عليه وليس يعقوب الاسىفى مثلى يوسف هجره بمفنّد لهفى على من لا يفى لثنائهرفش الأجام على مجال الفدفد

6.در روضات : جنت .

7.در چاپ سنگى : فى .

8.در روضات : السرمدى .

9.روضات الجنات ۲/۱۲۵ ـ ۱۲۶ ، تعداد ابيات را مؤلف در نه بيت خلاصه كرده ، ولى در روضات بيست بيت مذكور است ، فراجع .


روح و ريحان ج4
320

الفقهاء والمجتهدين ، المتوحد فى عصره ، الرّضى الزكىّ ، المولى الاولى المرضى ، ابن عبدالرّحيم الطهرانى الرازى الشيخ محمد تقى ، عليه رحمات و بركات من الربّ العلىّ .
مولد آن مرحوم و مسقط الرأس والد ماجد ايشان در دهى است در راه مشهد مقدس از توابع طهران مشهور به ايوان كيف ، كه كيفيت آن محل به جهت آن شيخ اجل ضرب المثل است .
و جناب عالم فاضل متوغّل متتبّع معاصر آقا ميرزا محمّد باقر خوانسارى ساكن دارالسلطنه اصفهان در كتاب « روضات » ۱ كه از مؤلّفات ايشان است بر اين نسبت اصرار بدون انكار فرموده است ، ليكن مشهور آن است كه از اهل شهريار بوده است .
پس در ابتداء جوانى به اعتاب ائمه اطياب عليهم السلام توجّه كرد و در خدمت افاضل علماء نجف و كربلاء افكار دقيقه و انظار عميقه خود را جلوه داده به وضع خوشى مجسّم و منظّم فرمود و دلهاى طلاّب آن حدود را ربود . پس شيوخ و اكابر فضلاء در مراتب عقل و نقل توجّه مفرطى نمودند و در محضر شريف و مدرس منيف ايشان پس از مراجعت از عتبات به بلده اصفهان نزديك به سى صد نفر از علماء و اعيان حاضر مى شدند و مصنّفات رشيقه و مؤلّفات انيقه از آن مرحوم معلوم است ، سيما كتابى كه شرح بر « معالم الدين » كه موسوم به « هداية المسترشدين » ۲ است در علم اصول از شصت هزار بيت بر حسب تخمين علاوه است و كتب ديگر از فنون علم نيز از ايشان معيّن است ۳ .
و عاقبت در بلده اصفهان در زوال روز جمعه نيمه شوال سال يك هزار و دويست

1.روضات الجنات ۲/۱۲۳ ـ ۱۲۸ ش ۱۴۸ .

2.درباره اين كتاب بنگريد به : ذريعه ۲۵/۱۹۵ ش ۲۲۸ ، ايضاح المكنون ۲/۷۲۳ .

3.از مؤلفات و مصنفات مهم ايشان « تبصرة الفقهاء » است در فقه استدلالى كه در نوع خود كم نظير است ، گرچه مؤلف فقط موفق به نگارش كتاب الطهارة ومقدارى از كتاب الصلاة شدند ولى نشر آن نمايانگر فقه ارزشمند شيعه است . حفيد ايشان ، صديق معظم ، جناب حجة الاسلام والمسلمين شيخ هادى نجفى اصفهانى همت گماشته و در صدد نشر آثار ايشان برآمده اند كه اميدواريم خداوند ايشان را بدين مهم موفق بدارد ، آمين .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج4
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 152249
صفحه از 400
پرینت  ارسال به