325
روح و ريحان ج4

و مراقد شريفه اين خانواده جليله در نجف اشرف است در جوار آن مرحوم . و وفات مرحوم شيخ جعفر در اواخر رجب المرجب بعد از يك هزار و دويست و بيست و هفت از هجرت است ، اعلى اللّه مقامه و اجزل برّه و انعامه .
نعم ما قيل :

حان الرّحيل فودّع الدار التىما كان ساكنها بها بمخلّد
واضرع الى الملك الجواد وقل لهعبد بباب الجود اصبح يهتدى
لم يرض الا اللّه معبوداً ولادنيا سوى دين ابى محمد

الرابعة : مرحوم حاجى ميرزا مسيح طهرانى

مرحوم عالم عامل ، مروّج شريعت بيضاء و مشيّد ملّت غرّا ، شيخ العلماء و رئيس الفقهاء ، الورع العلاّمة السميح ، الحاج ميرزا مسيح الطهرانى الرازى ، قدس اللّه نفسه و طيب اللّه رمسه .
آن مرحوم از قرار معلوم مراتب تحصيل را از فقه و اصول در خدمت مرحوم ميرزاى قمّى تكميل فرمود و به وطن اصلى مراجعت نمود ، و در مقام ترويج اين دين متين برآمد .
و شرح زهد و ورع و تقوى و غيرت در اظهار حق و علم و عمل ايشان در اين مجموعه نگنجد و هر بيانى عاجز است ، و شرح مفيد جامعى بر « قواعد » مرحوم علاّمه اعلى اللّه مقامه نوشت كه تاكنون نسخه هاى صحيحه از آن استنساخ شده است و كمال فضل آن مرحوم را مى فهماند ۱ .

1.نام اين شرح « شق الاكمام فى شرح قواعد الاحكام » يا « كاشف النقاب من وجوه الصعاب » مى باشد . مرحوم علامه سيد عبدالعزيز طباطبائى قدس سره در مكتبة العلامة الحلى : ۱۵۹ پس از معرفى كتاب و مؤلف ، سه نسخه از آن را در كتابخانه مدرسه مروى تهران كه در عصر مؤلف نگاشته شده معرفى كرده اند .


روح و ريحان ج4
324

« عقايد جعفريّه » ۱ و كتاب « حق المبين » ۲ در ردّ اخباريّين از ايشان است .
و كتابى هم در ردّ ميرزا محمد اخبارى و معايب احوال وى نوشت و او را عدوّ العلما خواند و براى مرحوم خاقان خلد آشيان فرستاد ، و در آن رساله خطاب به اهل طهران فرمود : ميرزا محمدكم لامذهب له ۳ .
و آن مرحوم را داماد متعدّد بود : يكى سيّد صدر الدين موسوى ، و ديگرى مرحوم شيخ محمد تقى رازى ۴ .
و آنچه در حين تحرير منظور دارم سه پسر از آن مرحوم مشهور آفاقند :
اول : شيخ فقيه اكبر شيخ موسى بن جعفر است كه فقهاء گويند : از كثرت بصيرت وى در قوانين فقه خلاّق فقه بوده است ، و در سال هزار و دويست و چهل و سه وفات فرمود ۵ .
دوم : مرحوم شيخ اجل اتقى شيخ على صاحب كتاب « خيارات » مبسوط كبير است، و نظير وى ديده نشده است در علم فقه و اصول ، و نيز قريب به همان زمان وفات يافت ۶ .
سوّم : مرحوم شيخ محمد حسن ۷ .

1.« العقايد الجعفرية » در واقع فن اوّل از كتاب « كشف الغطاء » شيخ جعفر مى باشد . سيد حسن صدر بر آن شرحى نگاشته با عنوان « الدر الموسوية فى شرح العقايد الجعفرية » . بنگريد به : ذريعه ۱۵/۲۸۲ ش ۱۸۴۳ و۸/۱۳۸ ش ۵۲۱ .

2.نام كامل آن در ذريعه ۷/۳۷ ـ ۳۸ ش ۱۹۰ چنين آمده : الحق المبين فى تصويب المجتهدين وتخطئة جهّال الاخباريين . ميرزا محمد اخبارى در ردّ وى كتاب « الصيحة بالحق على من الحد وتزندق » را نگاشت .

3.روضات الجنات ۲/۲۰۲ .

4.روضات الجنات ۲/۲۰۱ .

5.صاحب روضات ۲/۲۰۱ وفات وى را در حدود سال ۱۲۴۲ ـ ۱۲۴۳ ذكر كرده است .

6.كذا ، ظاهراً « حسن » صحيح باشد . خوانسارى در روضات ۲/۲۰۱ سه فرزند شيخ جعفر را نام برده ، و از شيخ حسن با تجليل فراوان ياد مى كند ـ گرچه از دو برادرش كوچكتر بوده ـ و سپس در صفحه ۳۰۶ ـ ۳۰۷ ترجمه مستقلى از وى ذكر كرده و مى گويد : منتهياً اليه امر الفقاهة فى الدين ورياسة سلسلة العلماء والمجتهدين .

  • نام منبع :
    روح و ريحان ج4
    سایر پدیدآورندگان :
    حسيني اشكوري، سيد صادق
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 152177
صفحه از 400
پرینت  ارسال به