والحاوى الفنون ۱ العقليّة والنقلية ، الرافع لاعلام الايمان ، والمقنّن لقوانين العلم والاجتهاد فى محروسة الايران ۲ ، المولى الامجد ، والمجتهد الاوحد ، الحاج ميرزا محمّد الاندرمانى الطّهرانى الرّازى ، اعلى اللّه مكانه ورفع اللّه بنيانه ۳ .
هفتاد سال آن بزرگوار زندگانى فرمود و بين بندگان خدا بدون اغراض نفسانيّه به نشر احكام الهيّه و سنن مليّه نبويّه اشتغال داشت ، با آنكه معصوم نبود خطائى از آن مرحوم ديده نشد ، و بر محاكمات شرعيّه اهل طهران نعم الحكم بود . مخالف و مؤالف وجودش را مغتنم مى دانستند ، و بر فوتش هر يك از اعيان ملّت و اركان دولت مدموع الناظر ومكدّر الخاطر گرديدند .
اكنون در مشهد غروى مجاور مرحوم حاجى سابق الذكر مدفون است ، و مقبره اى در همان حجره دارد .
و فرزند ارجمندش در طهران با كمال ورع و صلاح اقتداء و اقتفاء به آداب آن مرحوم مى نمايند .
بلى اين بود عادت سراى سپنجكه بود راحتش قرين با رنج
نيست بى انتقال اقبالشزود تغيير يابد احوالش
السادسة : شرح حال مرحوم شيخ عبدالحسين طهرانى
مرحوم مغفور اجلّ ، المطاع فى كلّ الدول ، مروّج الاحكام ، و شيخ فقهاء الاسلام ، عماد الملة والدّين ، فخر العلماء والمجتهدين ، الذى قيل فى حقّه :
فى النشأتين له۴المهّنا والهَنانيلالمنى والفوز بالآمال۵
رئيس الائمة العراقين الشيخ عبدالحسين الطهرانى الرازى عليه رحمة اللّه ما اظلّت الخضراء وما اقلت [ الغبراء ] وامطرت سماء العلم على رؤوس العلماء ۶ .
عجب است كه آن مرحوم با استغراق در تدريس علوم در انجاح و انجام مهامّ دولت ناصريّه رغبتى تمام و شوقى مالا كلام داشت ، و در بناء عمارات مراقد شريفه ائمه طاهرين عليهم السلام به نحوى مبادرت فرمود كه اين دولت ابد مدت را مُحرِّك و مُهيّج شد كه بر تمام مصارف لازمه اعتاب عاليه وى را مباشر[ت ]نمودند و در تمام اعوام و شهور قريب يك كرور از خزانه عامره بهيّه انفاذ حضورش نمودند .
پس از توجّهات آن وجود كثير البركات اين قباب عاليه و تعميرات رفيعه باقيات خيريّه است بر پاى كه تاكنون اهالى عراقين دعاء وجود اقدس همايون شاهنشاهى را فرض عين دانسته اند ، و مدرسه اى كه در طهران است با مسجد متصل به آن محاذات ۷ امامزاده جليل الشان سيّد ولى از وجوه بِرّيّه اى است كه بر حسب وصيت از اولياء دولت به يد كريمه و اطّلاع ايشان ساخته شده است چه قدر متانت بنيان و رزانت اركان دارد ، و به چه قسم به حسن اسلوب و طرز محبوب بنا شده است كه از تمام مدارس اين شهر امتياز دارد ، و از نيّت حسنه ايشان تا اين زمان علماء و فضلاء مشغول به تحصيل علمند .
و از وقتى كه آن مدرسه و مسجد را بنا فرمودند توليت و رسيدگى به امور لازمه را با امامت مستقله تفويض و واگذار فرمودند به برادر بزرگوار خود جناب مستطاب ، عالم فاضل ، و مدقق كامل ، ملاذ الايتام و الارملة ، الاعزّ الامجد ، الاخ المواسى لاخيه ، المؤيَّد
