بناء قبه مطهر حضرت امير عليه السلام به امر محمد بن زيد حسنى و تعمير آن قبه مباركه
و بعد از آن به روايت صاحب « عوالم العلوم » محمد بن زيد حسنى امر به عمارت قبر مطهّر اين دو بزرگوار نمود ، و عبارت آن كتاب اين است : ثم إنّ محمد بن زيد بن يحيى أمر بعمارة الحائر بكربلاء والغرى والبناء عليهما ، و بعد ذلك زيد [ فيه ] ۱ .
معلوم مى شود به عبارت « و البناء عليهما » قبه نجف و كربلا را محمد بن زيد ساخته و بعد از محمد بن زيد ، زيد متصدّى اين خدمت شد ۲ .
و بدان كه محمد بن زيد بن حسن برادر حسن بن زيد بن محمد بن اسماعيل جالب ۳ الحجارة بن حسن بن زيد بن حسن مجتبى عليه السلام است كه سابقاً در اجداد حضرت عبدالعظيم حالش ذكر شد .
و قاضى در « مجالس المؤمنين » ۴ در شرح احوال سادات گيلان كه سلطنت كرده اند نوشته است : محمد بن زيد پس از برادر به حكومت نشست ، و اوست اول كسى كه قبه بر سر مرقد حضرت اميرالمؤمنين عليه السلام ساخت ، و همه ساله مبلغ سى و دو هزار دينار پنهان به بغداد پيش محمد بن ورد عطار ۵ كه يكى از امناى شيعه بود مى فرستاد تا در وجه سادات انفاق كند ، در زمان معتضد عباسى در سال دويست و هشتاد و دو .
و اين محمد بن زيد بن حسن بن زيد غير از حسن بن زيد بن حسن بن على بن أبى
1.نيز بنگريد به : بحار الانوار ۴۲/۲۰۰ ح ۱ به نقل از مناقب آل ابى طالب ۲/۷۸ ، مستدرك سفينة البحار ۸/۳۸۴ .
2.در عبارت فوق « و بعد ذلك زيد » مؤلف واژه « زيد » را نام فرزند محمد تصور كرده اند و حال آنكه فعل مجهول مى باشد . اين اشتباه در صفحه بعد نيز تكرار شده ، در آن جا به تفصيل متذكر مى شويم .
3.در بعضى از منابع : حالب .
4.مجالس المؤمنين ۲/۳۱۸ جند ششم .
5.در چاپ سنگى : عطا .