394 / 16 . تاريخ گسترش تشيع در رى (فارسى)
از : رسول جعفريان
اول ،] تهران] ، آستان مقدس حضرت عبدالعظيم ، پائيز 1371ش ، 126ص ، رقعى ؛ كتابنامه ، نمايه .
تحول مذهبى در رى يك تحول تدريجى بوده كه طى هفت قرن به درازا كشيده است . اين تحول ، از «ناصبى گرى» آغاز و به «تشيع امامى» خاتمه يافته است . مؤلف در اين نوشتار سير دگرديسى مذهبى رى ، گسترش تشيع ، دلايل آن و نيز گوشه هايى از تلاشهاى فرهنگى شيعيان رى را بازگو كرده است .
395 / 17 . تحفه زبيديّه (فارسى)
از : قاسم بن سعيد گيلانى (قرن 13ق)
مؤلف در سبب تأليف كتاب مى نويسد :« چون در اين عصر كه هزار و دويست و شصت هجرى است اختلافى واقع شد در باب فاطمه ملقبه به زبيده دختر جناب سيدالشهداى مظلوم امام حسين عليه السلام . . . كه در شهر كهنه اى مابين طهران و حضرت عبدالعظيم مدفون مى باشد ، و قبر ايشان مطاف همه دوستان و شيعيان است . بعضى به هواى نفس . . . سخنان چند مى گفتند كه تفوّه به آن از عاقل كامل به دور است . چنان چه اين خادم آل محمد هرگاه سخنى در اين باب در منابر مى گفتم در مجالس كه مى نشستند ردّ اعلى در مقام نفى بر مى آمدند ، ترسيدم كه اين نفى بالاخره منجر شود به نفى نسب آن مظلومه ـ صلوات الله عليها ـ لهذا بر خود لازم شمردم كه آن چه از تتبع اخبار و آثار و نوشتجات علماء ابرار موفق به آن شده ام ، ايراد نمايم .»
اين كتاب داراى شش تحفه و يك مؤخره به شرح زير است :
تحفه اولى : در بيان اولاد آن جناب .
تحفه ثانيه : در بيان كيفيت عروسى و زفاف و انعقاد و نطفه .
تحفه ثالثه : در آوردن سر قاسم بن حسن به ملك رى .
تحفه رابعه : در بيان مزاوجت مابين حضرت سيدالشهداء مظلوم و مطلّقه ابن انبير .
تحفه خامسه : در بيان مزاوجت و مناكحات مابين سيدالشهداء و شهربانو .
تحفه سادسه : در بيان اولاد و ائمه و اولاد ايشان .
مؤخره : مشتمل به ذكر مزارات و بقاع متبركه رى .
آغاز :« الحمد لله رب العالمين و العاقبة للمتقين .»
انجام :« از اين حديث مستفاد مى شود كه استرآباد و مازندران تا رى و سمنان و سمرقند و بلخ و هرات داخل خراسان باشد .»
نسخه هاى خطى: كتابخانه آستان قدس رضوى ـ مشهد، شماره 10693، نستعليق، ظاهرا به خط مؤلف، بعضى از صفحات معلق به حواشى، 160 برگ، 20 سطر.
ر .ك : فهرست كتب خطى كتابخانه آستان قدس رضوى ، ج 9 ، صص 23ـ24
