55
مجموعه مقالات كنگره حضرت عبدالعظيم حسني(ع) ج4

مجدالدين فرزند ظهيرالسيادة والدين امير ابراهيم حسينى ـ كه ظاهراً همان ابراهيم بن خليل اللّه است ـ متولى آستانه بوده است. ۱
7. قبل از سال 1030 تا 1030 مدتى ملاخليل قزوينى صاحب شرح فارسى و عربى بر كافى شيخ كلينى، متولى آستانه حضرت عبدالعظيم و مدرس رسمى مدرسه آن روضه منوره بوده است. و گويا به خاطر اينكه اقامه نماز جمعه را در زمان غيبت حرام مى دانسته در سال 1030 از اين دو منصب عزل و از رى و زاويه حضرت عبدالعظيم به سوى مكه مكرمه رفته است. ۲
8. پس از بركنارى ملاخليل قزوينى، نظام الدين ساوجى شاگرد شيخ بهايى و مؤلف كتاب نظام الأقوال و متمّم كتاب جامع عباسىِ شيخ بهائى به جاى او منصوب شده و گويا تا سال وفات (1038) ۳ اين منصب را داشته است. ۴
البته از عبارات كتابهاى تراجم برمى آيد كه ايشان فقط به عنوان مدرّس (نه متولى و مدرس) نصب شده است. ۵
و پس از وفات او فرزندش محسن بن نظام الدين مدرّس مدرسه پدرش شده است. ۶
و پس از مرگ او فرزندش محمدصالح بن محسن، مؤلف كتاب «الدرة العلوية في الامامة» جانشين او شده است. ۷

1.همان، ص ۲۶۴. مى بينيد كه در اين تاريخ كه موافق بودن سيد حسين مجتهد در ايران است، ابراهيم بن خليل عبدالعظيمى متولى است نه سيد حسين يا فرزند او.

2.روضات الجنات، چاپ دوم، ص ۲۶۶ و نيز هدية الاحباب محدّث قمى و رياض العلماء و فوائد الرضويه، ص ۱۷۲.

3.سال ۱۰۳۸ سال وفات شاه عباس است و او پس از وفات شاه عباس از دنيا رفته است (ذريعه، ج ۲۴، ص ۱۹۱).

4.فوائد الرضويه، ص ۶۹۳.

5.اعلام الشيعه، سده دوازدهم، ص ۳۷۲، اما احتمال قوى دارد مقصود هر دو منصب باشد.

6.ذريعه، ج ۸، ص ۱۰۱؛ اعلام الشيعه، سده يازدهم، ص ۴۹۲.

7.اعلام الشيعه، سده دوازدهم، ص ۳۷۲.


مجموعه مقالات كنگره حضرت عبدالعظيم حسني(ع) ج4
54

اين مطلع از اوست:

چو از عشقش بود صد چاك در پيراهن جانممدوز اى همنشين بهر خدا چاك گريبانم۱
و از سيد عليشاه هم اين بيت را نقل مى كند:

از سر كويش مرا نبود هواى پاى گُلبى گل رويش كجا باشد مرا پرواى گل۲
بنابراين اجمالاً مى دانيم امير عنايت اللّه در زمان تأليف «تحفه سامى» متولى آستانه حضرت عبدالعظيم عليه السلام بوده است.
3. طبق نوشته روى سنگ قبر واقع در صحن مزار حضرت عبدالعظيم و سندى ديگر، مير خليل اللّه برادر امير عنايت اللّه هم (يا با هم و يا يكى بعد از ديگرى) متولى آستانه بوده اند:
مضجع شريف سيد جليل و عالم نبيل آسيد شرف الدين امير خليل رضوان اللّه عليه متولى آستانه مقدسه حضرت عبدالعظيم عليه السلام كه در زمان دولت عليّه و دودمان مصطفوى شاه طهماسب صفوى (اناراللّه برهانه) در سال 971 دعوت حق را لبيك اجابت گفتند. ۳
4 و 5 . طبق فرمان شاه... مورخ 961، در اين تاريخ توليت مزار مقدس با اميرنظام الدين عليشاه فرزند سيد عنايت اللّه و امير حسام الدين ابراهيم فرزند خليل اللّه العبدالعظيمى، بوده است. ۴
6. آن طور كه از وقفنامه مورخ 997 بر مى آيد كه عمدة السادات العظام امير

1.اين تخلّص اشعار دارد كه ايشان در رى و حضرت عبدالعظيم عليه السلام بوده است.

2.همان، ص ۴۲.

3.آستانه رى، ص ۲۳۱ ـ آستان مقدس حضرت عبدالعظيم حسنى نوشته آقاى قائدان، ص ۱۲۰.

4.آستانه رى، ص ۲۵۴ ـ ۲۵۷.

  • نام منبع :
    مجموعه مقالات كنگره حضرت عبدالعظيم حسني(ع) ج4
    تعداد جلد :
    4
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1382
    نوبت چاپ :
    اول
تعداد بازدید : 143582
صفحه از 496
پرینت  ارسال به