>

119
دانش نامه ميزان الحكمه ج1

فصل يكم : تشويق به ايثار

قرآن

«و [ديگران را] بر خويشتن مقدّم مى دارند ، هرچند خودشان نيازمند باشند . و آنها كه از خسّت نفس خويش ، مصون بمانند ، آنان ، همان رستگاران اند» .

«و خوردنى را ، با وجود دوست داشتن آن ، به بينوا و يتيم و اسير مى خورانند . ما شما را فقط براى خدا اطعام مى كنيم و از شما هيچ پاداش و يا سپاسى نمى خواهيم» .

حديث

۱.الكافى ـ به نقل از اَبان بن تغلب ـ :[به امام صادق عليه السلام ] گفتم : مرا از حقّ مؤمن بر مؤمن ، آگاه فرما .
فرمود : «ابان! اين موضوع را بگذار و از آن ، بگذر» .
گفتم : نه ، فدايت شوم . و به ايشان ، اصرار ورزيدم.
پس ، فرمود : «اى ابان! [از حقوق مؤمن بر مؤمن ، اين است كه] دارايى ات را با او به دو نيم ، قسمت كنى» . سپس به من نگريست و چون حالت [اعجاب] دست داده به مرا ديد ، فرمود : «اى ابان! مگر نمى دانى كه خداوند عز و جل از ايثارگران ، ياد كرده است؟ ۱ » .
گفتم : چرا ، فدايت شوم.
فرمود : «هر گاه دارايى ات را با او قسمت كنى ، هنوز ايثار نكرده اى ؛ بلكه تو و او يكسانيد . وقتى ايثار مى كنى كه از نيم ديگر هم به او بدهى» .

1.اشاره است به آيه شريف : «و [ديگران را] بر خويشتن مقدّم مى دارند ، هرچند خودشان نيازمند باشند» .


دانش نامه ميزان الحكمه ج1
118

الفصل الأوّل : الحثّ على الإيثار

الكتاب

«وَ يُؤْثِرُونَ عَلَى أَنفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ ۱ وَ مَن يُوقَ شُحَّ نَفْسِهِ فَأُوْلَـئِكَ هُمُ الْمُفْلِحُونَ » . ۲

«وَ يُطْعِمُونَ الطَّعَامَ عَلَى حُبِّهِ مِسْكِينًا وَ يَتِيمًا وَ أَسِيرًا* إِنَّمَا نُطْعِمُكُمْ لِوَجْهِ اللَّهِ لاَ نُرِيدُ مِنكُمْ جَزَاءً وَ لاَ شُكُورًا » . ۳

الحديث

۱.الكافي عن أبان بن تغلب :قُلتُ [لِأَبي عَبدِاللّهِ عليه السلام ] : أخبِرني عَن حَقِّ المُؤمِنِ عَلَى المُؤمِنِ .
فَقالَ : يا أبانُ ، دَعهُ لا تَرِدهُ .
قُلتُ : بَلى ـ جُعِلتُ فِداكَ ! ـ فَلَم أزَل اُرَدِّدُ عَلَيهِ.
فَقالَ : يا أبانُ ، تُقاسِمُهُ شَطرَ ۴ مالِكَ ، ثُمَّ نَظَرَ إلَيَّ فَرَأى ما دَخَلَني، فَقالَ : يا أبانُ ، أما تَعلَمُ أنَّ اللّهَ عز و جل قَد ذَكَرَ المُؤثِرينَ عَلى أنفُسِهِم ۵ ؟
قُلتُ : بَلى جُعِلتُ فِداكَ!
فَقالَ : أمّا إذا أنتَ قاسَمتَهُ فَلَم تُؤثِرهُ بَعدُ ، إنَّما أنتَ وهُوَ سَواءٌ ؛ إنَّما تُؤثِرُهُ إذا أنتَ أعطَيتَهُ مِنَ النِّصفِ الآخَرِ. ۶

1.الخَصاصَة : الفَقر والحاجَة إلى الشيء (النهاية : ج ۲ ص ۳۷ «خصص») .

2.الحشر : ۹ .

3.الإنسان : ۸ و ۹ .

4.الشَّطْر : النِّصف (النهاية : ج ۲ ص ۴۷۳ «شطر»).

5.إشارة إلى قوله تعالى : «وَ يُؤْثِرُونَ عَلَى أَنفُسِهِمْ وَلَوْ كَانَ بِهِمْ خَصَاصَةٌ» .

6.الكافي : ج ۲ ص ۱۷۲ ح ۸ ، مصادقة الإخوان : ص ۱۴۱ ح ۲ نحوه ، بحار الأنوار : ج ۷۴ ص ۲۴۹ ح ۴۶ .

  • نام منبع :
    دانش نامه ميزان الحكمه ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    شیخی، حمید رضا؛ دیلمی، احمد؛ حسینی، رضا؛ محسنی نیا، محمدرضا؛ موسوی، رسول؛ وهابی، محمد رضا
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 66839
صفحه از 544
پرینت  ارسال به