2 / 3
روش امام على در برخورد با انحصارطلبان
۱۰۸.امام على عليه السلام ـ در فرمان حكومتى اش به مالك اشتر ، آن گاه كه او را بر مصر گماشت ـ :ديگر اين كه : حاكم را خواصّ و نزديكانى است كه خوى امتيازخواهى و درازدستى دارند و در داد و ستد ، كمتر ، از انصاف برخوردارند . پس ، با قطع اسباب اين خوى ها ، ريشه [اين خصلت هاى] آنان را قطع كن.
هرگز به هيچ يك از اطرافيان و خويشانت قَطيعه اى (اِقطاعى) ۱ مده ، و مبادا براى گرفتن مِلكى و زمينى در تو طمع كنند كه در حقّابه اى يا كار مشتركى به مردمِ (مالكِ) مجاور آن زمين ، زيان زند و بار [و هزينه ]خويش را بر دوش ديگران [كه شريك او هستند، ]بگذارند كه در اين صورت ، نفعش از آنِ آنان خواهد بود و ننگ و بدنامى اش در دنيا و آخرت ، از آنِ تو.
هماره درباره دور و نزديك [و آشنا و بيگانه] حق را رعايت كن و در اين راه ، شكيبا باش و به پاداش خداوند چشم بدار ، خواه خويشان و اطرافيانت را خوش آيد يا خوش نيايد ، و گرانى اين كار را با در نظر داشتن فرجام آن تحمّل كن كه فرجامى نيك دارد.
۱۰۹.امام على عليه السلام ـ در بيان آنچه سزاوار است حاكم به كار ببندد ـ :دربانان و اطرافيان خود را از نيكان برگزين ، و كسانى از آنها را كه امتيازخواه و متجاوز و فاقد انصاف اند ، از خود دور گردان (آنان را به حاجبىِ خود بر مگزين) ، و به احدى از كسان خود و اطرافيانت قطيعه اى وا مگذار ، و به آنان اجازه مده كه مِلكى را براى خويش بر گيرند ، اگر به همسايگان آن ، زيان وارد مى آورد.
