«مى گويند : اگر ما را در اين كار ، اختيارى بود [و وعده پيامبر واقعيت داشت] ، در اين جا كشته نمى شديم . بگو : اگر شما در خانه هاى خود هم بوديد ، كسانى كه كشته شدن بر آنان نوشته شده بود ، قطعا [با پاى خود] به سوى قتلگاه هايشان مى رفتند و [اينها ]براى اين است كه خداوند آنچه را در دل هاى شماست ، [در عمل] بيازمايد و آنچه را در قلب هاى شماست ، امتحان نمايد ، و خدا به راز سينه ها آگاه است» .
«و خدا شما را از خاكى آفريد ، سپس از آبى (نطفه اى) . آن گاه شما را جفت جفت گردانيد . و هيچ مادينه اى بار نمى گيرد و بار نمى نهد ، مگر به علم او ، و هيچ سال خورده اى عمر دراز نمى يابد و از عمرش كاسته نمى شود ، مگر آن كه در نوشته اى [مندرج] است . در حقيقت ، اين [كار] براى خدا آسان است» .
حديث
۱۷۰.امام زين العابدين عليه السلام ـ درباره آفرينش خَلق به وسيله خداوند ـ :آفريدگان را به قدرت خود ابداع كرد ... و از روزىِ خود براى هر زنده جانى از آنها ، توشه اى معيّن و قسمت شده قرار داد ، آن سان كه هيچ كس نتواند از آن كه افزونش داده ، چيزى بكاهد و بر آن كه اندكش داده ، چيزى بيفزايد.
سپس براى هر يك از آنها در زندگى ، اجلى موقّت نهاد و مدّتى محدود قرار داد كه با روزهاى عمرش به سوى آن ، گام بر مى دارد و با گذشت سال هاى زندگى اش ، به آن اجل ، نزديك مى شود ، تا آن گاه كه به پايان خطّش برسد و روزهاى عمرش را كامل گرداند ، كه [خداوندْ] او را به سوى آنچه بدان فرايَش خوانده است ، ببرد : به پاداش فراوانش ، يا كيفرى كه از آن بر حذرش داشته بود.
۱۷۱.الخرائج و الجرائح ـ به نقل از على بن زيد ـ :من در عسكر (سامرّا) بودم كه پسرم احمد در بغداد بيمار شد . به ابو محمّد (امام عسكرى عليه السلام ) نامه اى نوشتم و از ايشان خواستم كه [براى سلامت فرزندم] دعا كند.
پس ، از جانب ايشان دست خطّى آمد كه : «آيا على نمى داند كه هر اجلى ، مدّتى معيّن دارد؟» و پسرك مُرد .
