>

333
دانش نامه ميزان الحكمه ج1

واقعا كه سخت از اين حال در غفلت بودى . و ما پرده ات را از چشمانت برداشتيم و ديده ات امروز تيز است» .

3 . اهتمام به آباد ساختن خانه آخرت

در فصل دوم تا پنجم اين بخش ، با رساترين بيان ها و بليغ ترين موعظه ها ، بر چهار نكته تأكيد شده است :
نكته اوّل . لزوم توجّه تام به آبادسازى خانه آخرت و توصيه به كسب ارزش هاى معنوى براى تهيّه امكانات لازم جهت تجهيز آن .
نكته دوم . بيان آنچه موجب يادآورى آخرت و نيز سرمايه گذارى براى دستيابى به آخرت و آبادانى آن مى گردد .
نكته سوم . آثار و بركات آبادسازى خانه آخرت و تأكيد بر اين كه آبادسازى خانه آخرت ، به معناى تخريب خانه دنيا نيست ؛ بلكه يكى از بركات آبادانى آخرت ، آباد شدن دنياست و اگر كسى با خدا و معنويت ، پيوند بر قرار كند ، خير دنيا و آخرت را براى خود فراهم كرده است :
«مَّن كَانَ يُرِيدُ ثَوَابَ الدُّنْيَا فَعِندَ اللَّهِ ثَوَابُ الدُّنْيَا وَالْأَخِرَةِ .۱
هركس پاداش دنيا مى خواهد، پاداش دنيا و آخرت در پيشگاه خداست»
.
نكته چهارم . بر حذر داشتن از : عدم اهتمام به آخرت ، فراموش كردن آن ، آنچه موجب فراموشىِ آخرت و ويرانى آن است ، و آثار و مفاسد ويران شدن خانه آخرت .
و اينك ، توضيح اين اجمال از متن قرآن و حديث :

1.نساء : آيه ۱۳۴ .


دانش نامه ميزان الحكمه ج1
332

شايسته اى كه عمر خود را در محروميت به سر مى برند و حقوق آنان به وسيله انسان هاى ناشايست ، مورد تجاوز قرار مى گيرد ؛ امّا كاميابى هاى آخرت ، ويژه انسان هاى شايسته است و به فرموده امام على عليه السلام :
أحوالُ الدُّنيا تَتبَعُ الاِتِّفاقَ ، وأحوالُ الآخِرَةِ تَتبَعُ الاِستِحقاقَ .۱احوال دنيا تابع اتفاق است و احوال آخرت تابع استحقاق .

ط ـ احاطه آخرت بر دنيا

آخرين ويژگى برجسته آخرت ، احاطه آن بر دنياست ، بدين معنا كه آخرت هم اكنون وجود دارد و دوزخ ، هم اكنون بر انسان هاى ناشايست ، و بهشت ، هم اكنون بر انسان هاى شايسته احاطه دارد ، و به تعبير ديگر ، دنيا نمادى از آخرت است . ۲ البتّه انسان تا وقتى كه در نَشئه دنيا قرار دارد ، نمى تواند حقيقت آخرت و بهشت و دوزخ را بفهمد ؛ ليكن با خروج از اين نشئه ، حقايق و منازل آخرت ، يكى پس از ديگرى براى او آشكار مى گردد ، چنان كه امام على عليه السلام فرموده است :
النّاسُ نِيامٌ ، فإِذا ماتُوا انتَبَهوا.۳مردمان خوابند و زمانى كه مردند ، بيدار مى شوند .
و قرآن نيز تصريح مى كند كه :
«لَّقَدْ كُنتَ فِى غَفْلَةٍ مِّنْ هَـذَا فَكَشَفْنَا عَنكَ غِطَـآءَكَ فَبَصَرُكَ الْيَوْمَ حَدِيدٌ .۴

1.ر . ك : ص ۳۵۹ (سرايى كه احوال آن ، تابع شايستگى است) .

2.ر . ك : ص ۳۶۰ ، پ ۱ .

3.خصائص الأئمّة عليهم السلام : ص ۱۱۲ ، عيون الحكم والمواعظ : ص ۶۶ ح ۱۶۷۳ ، عوالى اللآلى : ج ۴ ص ۷۳ ح ۴۸ ، بحار الأنوار : ج ۷۳ ص ۳۹ ؛ جواهر المطالب : ج ۲ ص ۱۵۰ ح ۶۰ ، مئة كلمة ، جاحظ : ص ۱۸ ح ۲ ، المناقب خوارزمى : ص ۳۷۵ ح ۳۹۵ . نيز ، ر . ك : تنبيه الخواطر : ج ۱ ص ۱۵۰ ، تفسير الثعالبى : ج ۵ ص ۲۸۶ ، إحياء علوم الدين : ج ۴ ص ۳۵ .

4.ق : آيه ۲۲ .

  • نام منبع :
    دانش نامه ميزان الحكمه ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    شیخی، حمید رضا؛ دیلمی، احمد؛ حسینی، رضا؛ محسنی نیا، محمدرضا؛ موسوی، رسول؛ وهابی، محمد رضا
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 66633
صفحه از 544
پرینت  ارسال به