وَاللّهُ سُبحانَهُ يَقولُ :«مَّا فَرَّطْنَا فِى الْكِتَـبِ مِن شَىْ ءٍ»^۱وفيهِ تِبيانُ كُلِّ شَى ءٍ،^۲وذَكَرَ أنَّ الكِتابَ يُصَدِّقُ بَعضُهُ بَعضاً .^۳ خداوند سبحان مى فرمايد :«ما در قرآن چيزى را فروگذار نكرديم». و در قرآن ، بيان هر چيزى هست ، و يادآور شده كه بعض قرآن ، گواه بعض ديگر آن است .
امّا شنيدن سخن قرآن و تصديق و شهادت و اشارت برخى از آيات در مورد برخى ديگر ، كار هر كس نيست . تنها خواصّ و اهل فن مى توانند تشخيص بدهند كه كدام آيه درباره آيه ديگر چه مى گويد و كدام آيه ، به كدام نكته اشاره دارد و كدام آيه ، مفسّر و مبيّن كدام آيه است.
قرآن شناسى بر اساس اين روش ، «تفسير قرآن به قرآن» ناميده مى شود و نيازى به سنّت ندارد ؛ امّا نكته مهمّى كه بايد به آن توجّه داشت ، اين است كه معارفى كه در اين مرحله از قرآن شناسى به دست مى آيد ، نمى تواند به عنوان پيام دين و برنامه اسلام براى تكامل انسان و زندگى او تلقّى گردد ؛ چرا كه در اين صورت ، به ديدگاه نخست باز خواهيم گشت و «حسبنا كتاب اللّه » ، ^۴ مصداق خواهد يافت كه بر خلاف سنّت قطعى پيامبر اسلام و اجماع قاطبه مسلمانان است.
بنا بر اين ، مرحله دوم از قرآن شناسى براى استنتاج نهايى از معارف قرآنى در زمينه هاى مختلف ، كافى نيست . توضيح بيشتر اين مطلب ، در تبيين مرحله سوم ، خواهد آمد.

توضيح مطلب ، اين كه : نور بودن قرآن و بيان بودن آن ، با علمى بودن و عمق داشتنِ معارف آن ، منافاتى ندارد . پيامبر اسلام ، درباره عمق معارف اين كتاب آسمانى مى فرمايد:
لَهُ ظَهرٌ وبَطنٌ، فَظاهِرُهُ حُكمٌ وباطِنُهُ عِلمٌ، ظاهِرُهُ أنيقٌ وباطِنُهُ عَميقٌ، لَهُ نُجومٌ وعَلى نُجومِهِ نُجومٌ، لا تُحصى عَجائِبُهُ، ولا تُبلى غَرائِبُهُ .^۱قرآن ، ظاهرى دارد و باطنى . ظاهر آن ، حُكم است و باطنش علم . ظاهرش زيباست و باطنش ژرف . داراى ستارگانى^۲است و ستارگانش را ستارگانى . شگفتى هايش به شماره درنمى آيد ، و غرايبش كهنه نمى گردد.
اشارات قرآن ، راه دستيابى به بخش عمده اى از معارف آن است و بدين سان ، همان طور كه امام على عليه السلام فرموده است ، قرآن كريم ، خود ، شارح و مبيِّن خويش است:
كِتابُ اللّهِ تُبصِرونَ بِهِ، وتَنطِقونَ بِهِ، وتَسمَعونَ بِهِ، ويَنطِقُ بَعضُهُ بِبَعضٍ، ويَشهَدُ بَعضُهُ عَلى بَعضٍ .^۳اين ، كتاب خداست كه با آن مى توانيد [حقيقت را] ببينيد ، و با آن سخن [حق را ]بگوييد ، و به وسيله آن بشنويد . بعضى از قرآن ، از بعضى ديگر آن ، سخن مى گويد ، و برخى بر برخى ديگر ، گواهى مى دهد .
و نيز مى فرمايد: