>

75
دانش نامه ميزان الحكمه ج1

(5)

از «ميزان الحكمه» تا «دارالحديث»

از نخستين سال هاى ورودم به حوزه علوم دينى ، سخنان نورانى پيامبر اسلام و خاندان آن بزرگوار ، براى من جاذبه خاصّى داشت و رهنمودهاى آنان در زمينه هاى اعتقادى ، اخلاقى و عرفانى ، به قدرى برايم شيرين و جذّاب بود كه از مطالعه آن ، كمتر احساس خستگى مى كردم.
در همان ايّام ، احساس مى كردم كه احاديث اسلامى در زمينه هاى ياد شده ، نه تنها در ميان عموم مردم ، بلكه در ميان خواصّ و حوزه هاى علميه ، جايگاه شايسته خود را ندارند ، در حالى كه حديث ، بهترين وسيله براى تبليغ دين و آشنا كردن مردم با اسلام ناب است . در گفتگوى عبد السلام هِرَوى با امام رضا عليه السلام مى خوانيم :
[قال عليه السلام :] رَحِمَ اللّهُ عَبداً أحيا أمرَنا .
فَقُلتُ لَهُ: فَكَيفَ يُحيى أمرَكُم؟
قالَ: يَتَعَلَّمُ عُلومَنا ويُعَلِّمُهَا النّاسَ؛ فَإِنَّ النّاسَ لَو عَلِموا مَحاسِنَ كَلامِنا لاَتَّبَعونا . 1
[امام عليه السلام فرمود :] «خداى رحمت كناد بنده اى را كه امر ما را زنده بدارد!» .

1.معانى الأخبار : ص ۱۸۰ ح ۱ ، عيون أخبار الرضا عليه السلام : ج ۱ ص ۳۰۷ ح ۶۹ ، بحار الأنوار : ج ۲ ص ۳۰ ح ۱۳ .


دانش نامه ميزان الحكمه ج1
74

امّا بايد توجه داشت كه نمايه سازى براى حديث ، كار هر پژوهشگرى نيست . كسى مى تواند براى حديث ، نمايه بسازد كه:
اوّلاً پيام هاى حديث را بشنود كه لازمه آن ، چنان كه توضيح داديم ، تخصّص در نقد و ارزشيابى سند و متن حديث ، و داشتن نور بصيرت است .
ثانيا نيازهاى پژوهشگران در رشته هاى مختلف علومى كه حديث درباره آنها پيام دارد ، بداند و لازمه آن ، داشتن تخصّص در آن رشته هاست.
ثالثا از ذوق و ابتكار و ادبياتى برخوردار باشد كه بتواند با كوتاه ترين و رساترين جملات ، پيام هاى حديث را منتقل نمايد.
البته ، اجتماع همه اين ويژگى ها در يك نفر ، آسان نيست و لذا بايد به صورت تشكيلاتى و جمعى به اين هدف رسيد و به هر حال ، «ما لا يُدرَكُ كُلُّهُ ، لا يُترَكُ كُلُّهُ ؛ آنچه همه اش قابل دست يافتن نيست ، همه اش وا گذاشته نمى شود» .

7 . شناس نامه دار بودن احاديث

ويژگى هاى گذشته ، مربوط به متن دانش نامه مطلوب است ؛ امّا شناس نامه حديث ، در واقع ، پشتوانه علمى و تحقيقى آن محسوب مى شود.
هدف از طرح تدوين شناس نامه حديث ـ كه از ديرباز در «دار الحديث» مطرح است ـ اين است كه براى هر يك از احاديث ، شناس نامه اى تهيه شود كه بيانگر همه خصوصياتِ منبع ، سند و محتواى حديث در طول تاريخ اسلام باشد و همچنين ، ريشه هاى آن را در قرآن و يا تعاليم ساير انبيا و يا در اسرائيليات نشان دهد ، و نيز موافقت يا مخالفت آن را با عقل و علم ، بيان كند.
و اين ، كارى است كارستان و خدمتى است بزرگ به حديث و قرآن ، و سرمايه فرهنگى عظيمى است براى اسلام شناسى و ارائه اسلام ناب به جهانيان كه اميدوارم «دار الحديث» ، در آينده ، توفيق به انجام رساندن آن را داشته باشد.

  • نام منبع :
    دانش نامه ميزان الحكمه ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    شیخی، حمید رضا؛ دیلمی، احمد؛ حسینی، رضا؛ محسنی نیا، محمدرضا؛ موسوی، رسول؛ وهابی، محمد رضا
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 66442
صفحه از 544
پرینت  ارسال به