>

77
دانش نامه ميزان الحكمه ج1

نكته اوّل ، ظرفيت بى نظير قرآن و حديث در پاسخگويى به نيازهاى اعتقادى ، اخلاقى ، اجتماعى ، اقتصادى و سياسى جامعه است ، به گونه اى كه اگر حقيقتا برآيند صحيح آن به زبان روز براى مردم جهان بيان شود ، در عصر حاضر ، اسلام ، بيش از هر وقت ديگر ، هوادار خواهد داشت.
نكته دوم اين كه احاديث اسلامى ، مانند آيات قرآن ، مفسّر يكديگرند و تنظيم احاديث به صورت موضوعى ، بخصوص در كنار ارائه موضوعىِ آيات قرآن ، علاوه بر آن كه مى تواند در تشخيص ميزان صحّت و يا سقم احاديث ، مؤثّر باشد ، موجب فهم دقيق رهنمودهاى خداوند متعال و پيشوايان بزرگ اسلام نيز مى شود و افزون بر اين ، دسترسى و بهره بردارى پژوهشگران و عموم علاقه مندان را به اسلام راستين ، آسان مى سازد.
اين اقدام ، تقريبا در مورد احاديث فقهى انجام شده است ، هر چند تا نقطه مطلوب ، فاصله وجود دارد ؛ امّا در خصوص احاديث غير فقهى (اعم از : اعتقادى ، اخلاقى ، اجتماعى ، تاريخى و ...) كه در عصر حاضر ، فوق العاده ضرورى و مورد نياز مردم است ، تلاش هاى گذشته پژوهشگران مسلمان ـ كه به طور انفرادى به حق ، زحمت فراوان كشيده اند ـ به هيچ وجه ، پاسخگوى نيازهاى جامعه امروز نيست.
از سوى ديگر ، تأليف دانش نامه اى از قرآن و حديث كه بتواند پاسخگوى نيازهاى جامعه امروز در زمينه هاى مختلف علمى و فرهنگى باشد ، در آن روزها براى من ، كار ساده اى نبود و شايد چيزى شبيه به رؤيا مى نمود ؛ امّا جاذبه سخنان نورانى خدا ، پيامبر خدا و خاندان پيامبر صلى الله عليه و آله ، مرا بر آن داشت كه با بضاعتى اندك ، ولى با اراده اى استوار و با تمام توان ، در راه تحقّق اين هدف بزرگ ، حركت كنم.


دانش نامه ميزان الحكمه ج1
76

گفتم : چگونه امر شما را زنده بدارد؟
فرمود : «علوم ما را فرا گيرد و آن را به مردم بياموزد ؛ زيرا كه مردم ، اگر زيبايى هاى سخن ما را مى دانستند ، قطعا از ما پيروى مى كردند» .
بارى ! احساس جاذبه سخنانِ نورانى اهل بيت عليهم السلام از يك سو ، و احساس غربت اين گوهرهاى معنوى و غفلت از آن ، از سوى ديگر ، مرا بر آن داشت كه براى گسترش فرهنگ روايت و درايتِ حديث ، هر قدر مى توانم ، تلاش كنم.

جرقّه هاى نخستين

در سال 1346 ش / 1387 ق ، كه در حوزه نجف ، مشغول تحصيل بودم ، با مراجعه به برخى از مجموعه هاى حديثى ، آنچه را به نظرم جالب مى رسيد ، يادداشت مى كردم؛ امّا هرگز فكر نمى كردم كه اين يادداشت ها چه بركاتى خواهند داشت و به كجا منتهى مى شوند .
در واقع ، آن يادداشت ها جرقّه هاى نورانى و مباركى بود كه به بركت باب حكمت پيامبر اسلام ۱ به چراغ پرفروغ ميزان الحكمه ۲ تبديل شد و مشعل فروزان «مؤسّسه علمى ـ فرهنگى دارالحديث» و مجموعه هاى مربوط به آن را افروخت كه به فضل خداوند منّان ، اميدوارم بركات آينده آن ، بسيار بيشتر از گذشته باشد.

انگيزه تأليف «ميزان الحكمه»

ضمن مطالعه و كاوش در احاديث اسلامى ، دو نكته مهم ، نظر مرا به خود معطوف داشت كه الهام بخش اصلى تأليفات و در نهايت ، تأسيس دار الحديث گرديد:

1.اشاره است به حديث نبوى : «أنا مدينةُ الحِكمةِ و علىٌّ بابُها ؛ من شهر حكمتم و على ، درِ آن است» . ر.ك : دانش نامه اميرالمؤمنين عليه السلام برپايه قرآن ، حديث و تاريخ : (بخش يازدهم / جايگاه علمى / دروازه حكمت پيامبر) .

2.سال ها پس از انتشار اين كتاب ، به اين حديث نبوى برخورديم كه مى فرمايد: «أنا ميزانُ الحِكمةِ و علىٌّ لِسانُها ؛ من ترازوى حكمتم و على ، زبانه آن است» .

  • نام منبع :
    دانش نامه ميزان الحكمه ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    شیخی، حمید رضا؛ دیلمی، احمد؛ حسینی، رضا؛ محسنی نیا، محمدرضا؛ موسوی، رسول؛ وهابی، محمد رضا
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 66699
صفحه از 544
پرینت  ارسال به