>

99
دانش نامه ميزان الحكمه ج1

مانند اين كه حديث با سندى مرسل ، نظير «أحمد بن محمّد ، عن بعض أصحابنا ، عن الإمام الباقر عليه السلام (احمد بن محمّد از يكى از راويان امامى مذهب از امام باقر عليه السلام )» آورده شود.
ح ـ هر گاه در پاورقى، بعد از منبع دوم يا منبع پس از آن ، نام يكى از اهل بيت عليهم السلام را ذكر كنيم ، اين ، بدان معناست كه حديث در اين منبع ، از هموست و نه از ديگرى كه در صدر حديث ، ياد شده است ؛ و هر گاه پس از نام معصومِ ياد شده ، عبارت «عنه صلى الله عليه و آله » يا «عنه عليه السلام » را بياوريم ، اين ، بدان معناست كه مروىٌّ عنه ، حديث را به كسى كه در صدر حديث نام برده شده ، اسناد داده است.
ط ـ اگر مأخذى كه حديث از آن نقل شده ، از كتاب هايى باشد كه با يك سند واحد متّصل ، روايت كرده اند (مانند : الجعفريّات ، نوادر الحكمة ، التفسير المنسوب إلى الإمام العسكرى عليه السلام ، صحيفة الرضا عليه السلام ، دُرَر الأحاديث النبويّة ، مسند زيد ، قرب الإسناد ، مسائل علىّ بن جعفر ، الرسالة الذهبيّة و ...) ، نام پيامبران و اهل بيت عليهم السلام را به عنوان راوى ، ذكر نكرده ايم و به ذكر نام ايشان ، بسنده نموده ايم.
ى ـ اگر متن از پيامبر صلى الله عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام روايت نشده باشد ، يا حديث قدسى باشد و يا سخنى از خداوند عز و جل باشد ، يا براى بيان قول يا فعل يا تقرير پيامبر صلى الله عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام باشد ، بدون آن كه از راوى مشخّصى روايت شده باشد (مانند : «سئل (مورد پرسش قرار گرفت)» و «رُوى (روايت شده است)» يا ـ همان طور كه گذشت ـ نام راوى در آغاز حديثْ آمده باشد ، و خلاصه آن كه : هر گاه در آغاز حديث ، نام پيامبر صلى الله عليه و آله و اهل بيت عليهم السلام نباشد ، نام مأخذ را در آغاز آن مى آوريم .
24 . چنان كه مى دانيم ، در تدوين و نگارش اين دانش نامه ، از روش موضوعى پيروى كرده ايم كه اين ، خود ، بُرش متون معيّنى از احاديث مربوط به باب مورد نظر را اقتضا مى كند . اين نكته ، يكى از اصولى است كه براى پرهيز از تكرار ، نمى توان از آن صرف نظر كرد ، مخصوصا در احاديث طولانى . ما


دانش نامه ميزان الحكمه ج1
98

روش ثابت از مروىٌّ عنه نام برده شود.
طبعا اگر نام مروىٌّ عنه يا لقب او يا كنيه اش در متون نقل شده آمده باشد ، به همان حال ، دست نخورده باقى مى ماند . در خصوص پيامبران عليهم السلام ، فقط نام مشهور آنها را آورده ايم.
ج ـ به جهت اختصار و اجتناب از اطاله كلام ، چنانچه نام اهل بيت عليهم السلام در سند ، مسلسلاً آمده باشد ، به جاى ذكر اسامى آنها يكى پس از ديگرى ، از عبارت : «عن آبائه (از پدرانش)» استفاده مى كنيم كه بيانگر اين اتّصال است.
د ـ هر گاه در مأخذ از مروىٌّ عنه ، صراحتا نام برده نشده باشد ، بلكه فقط كنيه يا لقب او ذكر شده باشد (مثل : أبو الحسن ، أبو محمّد، العبد الصالح و...) ، در اين صورت ، چنانچه مقصود از آن را احراز كنيم ، نام مروىٌّ عنه را مى آوريم ، و اگر احراز نكنيم ، به همان نحو كه آمده ، يعنى با كنيه يا لقب ، ذكر مى نماييم.
ه ـ پس از ذكر «پيامبر خدا» ، با جمله « صلى الله عليه و آله » و پس از ذكر هر يك از اهل بيت آن بزرگوار و ديگر پيامبران و نيز فرشتگان ، با جمله « عليه السلام » ، نسبت به آنان ، اداى احترام مى شود ، هرچند در كتابى كه حديث در آن نقل شده ، با الفاظ ديگرى از آنان تكريم شده باشد . همچنين ، در مورد ديگران ، فقط به ذكر نام ، اكتفا شده است.
و ـ راوى اوّل كه خبر را از مروىٌّ عنه روايت مى كند ، اگر در صدر حديث نام برده نشود ، در پاورقى ، پس از تخريج هر مأخذى ، ذكر مى شود . و اگر راوى حديث ، يكى از اهل بيت عليهم السلام باشد ، نام شريف او و نام پيامبر يا امام پيش از او تا به اوّلين روايتگر از آنان ، آورده مى شود.
ز ـ اگر نام راوى دقيقا معلوم نباشد ، نام او در پاورقى اصلاً آورده نمى شود ؛

  • نام منبع :
    دانش نامه ميزان الحكمه ج1
    سایر پدیدآورندگان :
    شیخی، حمید رضا؛ دیلمی، احمد؛ حسینی، رضا؛ محسنی نیا، محمدرضا؛ موسوی، رسول؛ وهابی، محمد رضا
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1384
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 66690
صفحه از 544
پرینت  ارسال به