نكته پايانى آن كه علامه مجلسى، در ترجمه واژه هاى دير ياب و دشوار برخى متون حديثى، از ديگر اطلاعات خود نيز سود مى جود و در دايره ادب و لغت عربى محدود نمى داند. او براى تفسير واژه «الشمخية» از اطلاعات رجالى و تاريخى خود نيز بهره برده، بر همين اساس، اين كلمه را كم كاربرد و غريب خوانده و كمى استعمال آن را زمينه تصحيفش به «السجيّة» دانسته است. او چنين مى گويد:
المسئلة الشمخيّة إمّا بمعتى المسئله التى ارتفع القول فيها او بمعنى أنّها مسئلة عبد اللّه بن مسعود، فإنّه ابن غافل بن جبيب بن شمخ؛ ^۱
«المسئلة المشخيّة» يا به معناى مسأله اى است كه بحث و گفت وگو در مورد آن بالا گرفته، يا اين كه به معناى مسأله «عبداللّه بن مسعود» است برگرفته از نام جد او، شمخ.

2. معانى اصطلاحى

ديگر مشكل فراروى فهم متن، اصطلاح ها و تركيب هاى اصطلاحى هستند. اين تركيب ها در همه زبان ها مشكل آفرين مى گردند، بويژه براى كسانى كه از فرهنگ و پيشينه تاريخى زبان اطلاع ندارند، مشكل هايى بزرگ مى نمايند. راز اين دير ياب بودن و دشوارى فهم در دو ناحيه است: نخست آن كه اين اصطلاح ها معمولاً يكباره وضع نمى شوند و به اصطلاح علم اصول فقه، وضع تعيّنى دارند ونه تعيينى؛ يعنى ممكن است آگاهى يك نسل از معناى آن چندين سال به طول انجامد و از اين رو، در كتاب لغت منعكس نشود و اطلاع از آن فقط از طريق شفاهى و نقل سينه به سينه صورت پذيرد و دوم آن كه ارتباط معناى تركيب اصطلاحى با الفاظ آن، يك ارتباط شفاف و واضح نيست.
براى توضيح اين مشكل به چند مثال توجه مى كنيم. به تركيب واژه «دست»، در فارسى، با واژه هاى «فروش» و «خشك» بينديشيد. در هيچ يك از اين تركيب ها، دست به معناى يك عضو بدن نيست و هيچ كس دست خود را نمى فروشد، بلكه منظور فرشنده اى است كه اموالى مختصر دارد كه نيازى به دكان و گارى ندارد و حمل و نقل آن با دست صورت مى گيرد و «خشك دست» نيز به معناى بخيل و خسيس به كار مى رود. در عربى نيز واژه «يد» همين گونه مى تواند باشد و تركيب «مبسوط اليد» و «طويل اليد» نه به معناى دست گسترده و يا دست دراز، كه به معناى قدرتمند و سخاوتمند به كار مى رود. ما در اين مواقع نمى توانيم با يافتن معناى يك به يك واژه ها و سپس در كنار هم نشاندن آن ها به معناى مجموع برسيم و تساوى زير برقرار نيست.
(معناى مجموع واژه ها 9 مجموع معناى يك يك واژه ها) يعنى
معناى(دست + فروش) 9 معناى دست + معناى فروش)