اعضای کمیتۀ علمی کنگرۀ بین المللی بزرگداشت ثقةالاسلام کلینی(ره) ، برای بهره مندی از دیدگاه های آیت الله جعفر سبحانی ، روز پنجشنبه ، هفتم تیرماه سال جاری ، با ایشان دیدار کردند.
به گزارش خبرنگار راوی، در این دیدار آیت الله سبحانی ضمن ابراز خوشنودی از برگزاری کنگره بزرگداشت شیخ کلینی، در ابتدای مطالب خود گفتند: در دوران زندگانی مرحوم كلينى (بين ۲۵۰ - ۲۵۵ تا ۳۲۹ )، شيعه سه مركز حديثى بزرگ داشت: يكى كوفه بود كه در آنجا محدثان شيعه فراون بودند و به تمام معنا محدث بودند. مركز دوم رى و مقدارى هم قم بود. مركز سوم در خوارزم و اطراف آن بوده كه ما از آن اطلاع کمی داريم.
رئیس مؤسسه تحقیقاتی امام صادق (ع) تصریح کرد: در میان جوامع حدیثی ، نقش «کافی» در احیای حدیث شیعه از همه بیشتر است.
ایشان در بخش دیگری از مطالب خود با اشاره به سفرهای کلینی گفتند: کلینی بعد از نوشتن «کافی» به مراکز علمی چون بغداد و کوفه - که در آن زمان مرکز حدیث بوده - رفت و کتابش را به علماى آن سامان عرضه نمود تا نظر آنها را دربارۀ آن جويا شود ؛ ولى متأسفانه مترجمان ما در اين باره چيزى ندارند كه وقتى كلينى كتابش را عرضه كرد، آنها نقد كردند يا نه ؛ و اينكه چه مقدار پسنديدند؟ آیت الله سبحانی افزودند: از «تاريخ ابن عساكر» استفاده مىشود که كلينى تا سوريه و طرابلس نيز سفر كرده که این نشان از نظر بلند ایشان در ترویج احادیث است.
ایشان دربارۀ برخی از ویژگی های کتاب کلینی گفتند: از مزایایی که این کتاب دارد، این است که احادیثش غالباً «مسند» است؛ «مقطوع» و «مرسل» کم دارد؛ اسنادش کامل است و اوایل احادیثش هم غالباً مشایخ ایشان (مرحوم کلینی) آمده است.
وی در ادامه، خطاب به دست اندرکاران برگزاری کنگره گفتند: : آقايان كه در كنگره فعاليت دارند درباره «روضه» که منسوب به کلینی است، فكر كنند ؛ كه آيا اين واقعاً از ایشان است يا نه؟ چون روايات شاذى در آن است كه بعيد است كلينى آنها را نقل كرده باشد و اساساً روال «روضه» با روال «كافى» فرق دارد؛ یعنی آن دقتی که در «کافی» است، در «روضه» کمتر دیده می شود.
استاد حوزۀ علمیه قم با تصریح به وجود عنصر تعقل در حدیث شیعه یادآور شدند: حديث شيعه هميشه آميخته با عقل و فكر است ؛ يعنى در حديث شيعه ، تعقل يكى از عناصر اصلی است. برای مثال اگر كتاب «توحيد صدوق» را با «توحيد ابن خزيمه» ملاحظه كنيم ، می بینیم كه عنصر تعقل در توحيد صدوق خيلى روشنتر از توحيد ابن خزيمه است.
در پایان این دیدار ، آیت الله سبحانی ضمن تشکر از برگزاری کنگرۀ بزرگداشت ثقةالاسلام کلینی، برای دست اندرکاران این مهم آرزوی توفیق کردند.
گفتنی است در ابتدای این دیدار ، حجة الاسلام مهدی مهریزی، دبیر علمی کنگرۀ بزرگداشت ثقةالاسلام کلینی(ره)، فعالیت های انجام شده در این خصوص را گزارش داد.
