157
تاريخ حديث شيعه در سده های هشتم تا یازدهم هجری

ائمّه عليهم السلام مشتمل بوده و نام آن ، المستجاد من كتاب الإرشاد است . ۱
به هر روى ، كتاب ، تلخيصى است از كتاب الإرشاد شيخ مفيد ، كه نويسنده از هر فصل كتاب ، بخشى را آورده است .

2. الدلائل البرهانيّة فى تصحيح الحضرة الغرويّة

اين كتاب ، در تلخيص فرحة الغرى از سيّد عبدالكريم بن طاووس (م 693 ق) است . هر چند در خلاصة الأقوال و اجازه مبسوط علاّمه حلّى به بنى زهره از اين كتاب ياد نشده ، در برخى منابع كتاب شناسى و تراجم نگارى ، اين اثر به ايشان نسبت داده شده است .
نويسنده رياض العلماء ، در شرح حال علاّمه حلّى نوشته است كه ميرمنشى در رساله تاريخ قم ، اين كتاب را به علاّمه حلّى نسبت داده است . وى احتمال داده كه كتاب ، از آنِ شخص ديگرى است و ميرمنشى ، در انتساب كتاب به علاّمه ، اشتباه كرده است . ۲
وى ، همچنين در شرح حال عبدالكريم بن احمد بن طاووس مى گويد :
يكى از علما ، كتاب فرحة الغرى را تلخيص كرده و الدلائل البرهانية فى تصحيح الحضرة الغرويّة ناميده است . آن را در تهران ديدم و مؤلفش را نشناختم . ۳
خوانسارى نيز به نقل از برخى تواريخ فارسى درباره قم ، اين كتاب را به علاّمه حلّى نسبت داده است . ۴
سيّد محسن امين نيز با استناد به گفته ميرزاى افندى ، در بخش كتاب هاى

1.مجموعه نفيسه، ص ۲۴۷ (چاپ سنگى)؛ المستجاد، ص ۳۱.

2.رياض العلماء ، ج۱ ، ص۳۷۹ .

3.همان ، ج۳ ، ص۶۶ .

4.روضات الجنّات ، ج۲ ، ص۲۷۵ .


تاريخ حديث شيعه در سده های هشتم تا یازدهم هجری
156

گزينش متون حديثى

بخشى از فعّاليت هاى حديثى دوره مورد بحث ، شامل تلخيص و گزينش متون حديثى متقدّم است . در اين بخش ، به معرّفى اين آثار مى پردازيم .

الف) آثار چاپى

1. المستجاد من كتاب الإرشاد

اين كتاب ، برگزيده كتاب إرشاد العباد شيخ مفيد است . محقّق تهرانى ، در گزارش نسخه اى از آن در نجف ، گفته است كه بر ظَهر نسخه به خطّ كاتب آمده كه نگاشته علاّمه حلى است ؛ امّا در خود كتاب ، نام علاّمه نيامده است . همو مى افزايد كه در آخر جزء دوم المستجاد آمده كه نگارش كتاب ، به سال 682 ق ، پايان يافته است . كتابت ، تصحيح و مقابله اين نسخه ، توسّط ابو الخير محمود بن عيسى بن رفيع ، به سال 982 ق ، انجام پذيرفته است . ۱
سه چاپ از اين كتاب ، در دسترس است . نخست ، ضمن مجموعه نفيسه ، كه به دستور آية اللّه مرعشى نجفى توسّط مكتبه بصيرتى قم ، به سال 1396 ق ، چاپ سنگى شده است . مجموعه نفيسه ، همچنين توسّط دار القارى بيروت ، به سال 1422 ق ، بدون تحقيق ، چاپ حروفى شده است .
چاپ تحقيقى جداگانه كتاب نيز با تحقيق محمود بدرى ، توسّط مؤسسه معارف اسلامى به سال 1417 ق ، عرضه شده است . تكيه محقّق بر همان نسخه چاپ سنگى بوده است كه مشخّصات آن را محقّق تهرانى آورده است .
نويسنده المستجاد ، در مقدّمه ياد كرده كه كتاب بر نام ها و تاريخ و برخى احوال

1.الذريعة، ج ۲۱، ص ۳ (ش ۳۶۶۹).

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده های هشتم تا یازدهم هجری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 84540
صفحه از 461
پرینت  ارسال به