خلاصه و نتيجه بحث

دو قرن هشتم و نهم هجرى ، از دوره هاى پُر نشاط حديث اماميه است . برخى از حديث پژوهان و رجال شناسان برجسته اماميه در اين دوره مى زيسته اند و مكتوبات حديثى از كثرت نسبى و تنوّع در سبك و رويكرد ، برخوردار است .
شايد بتوان گفت : مهم ترين رُخداد قرن هفتم و هشتم هجرى در حوزه علوم حديث شيعه ، تحوّل در ديدگاه متقدّمان در رده بندى نوين حديث ، توسّط عالم فرزانه علاّمه حلّى (م 726 ق) و پيروان مكتب حديثى وى است .
علاّمه حلّى با ايجاد دگرگونى در مبنا و ملاك تقسيم بندى احاديث به صحيح و ضعيف ، اقسام چهارگانه صحيح ، حَسَن ، موثّق و ضعيف را عرضه كرد و اين تقسيم بندى ، پس از او توسّط عالمان و محدّثان اماميه پذيرفته شد .
مهم ترين حوزه و مكتب حديثى در دوره مورد بحث ، حوزه حِلّه است كه از آن ، عالمان و حديث پژوهان بزرگى ، مانند : علاّمه حلّى ، ابن داوود حلّى ، فخرالدين محمّد حلّى (پسر علاّمه حلّى) ، حسن بن سليمان حلّى ، مقداد سيورى ، نيلى نجفى و ابن معيه برخاسته اند . اين حوزه حديثى به سبب رونق علمى و حضور شخصيّت هاى علمى تأثيرگذار ، حوزه هاى ديگر را تحت الشعاع قرار داده است .
حوزه مهم ديگر ، حوزه جبل عامل است با دارا بودن شخصيت هاى بزرگى مانند شهيد اوّل (كه البته در حوزه حلّه نيز تحصيل كرده است) ، تقى الدين ابراهيم كفعمى و على بن يونس بياضى عاملى .