29
تاريخ حديث شيعه در سده های هشتم تا یازدهم هجری

ابوالحسن على بن احمد بن طرّاد مطارآبادى ، شيخ رضى الدين ابوالحسن على بن احمد مرندى و شيخ تاج الدين حسن سرابشنوى ، شايان ذكرند . ۱
علاّمه در دانش هاى گوناگون اسلامى ، اعم از : فقه ، كلام ، منطق ، رجال و حديث ، آثار گران سنگى به يادگار گذاشته است . ۲ تأليفات ايشان كه به حوزه علوم حديث مرتبط است ، عبارت اند از :
الف. چاپى: 1 . خلاصة الأقوال ، 2 . إيضاح الاشتباه ، 3 . منهاج الكرامة فى إثبات الإمامة ، 4 . كشف اليقين فى فضائل أميرالمؤمنين عليه السلام ، 5 . المستجاد من كتاب الإرشاد ، 6 . الدلائل البرهانيّة فى تصحيح الحضرة الغرويّة (منسوب) ، 7 . اجازات متعدّد .
ب. خطّى و ناياب: 1 . استقصاء الاعتبار فى تحرير معانى الأخبار ، 2 . مصابيح الأنوار فى جمع جميع الأخبار . 3 . الدرّ والمرجان فى الأحاديث الصحاح والحسان ، 4 . النهج الوضّاح فى الأحاديث الصحاح ، 5 . الأدعية الفاخرة المنقولة (المأثورة) عن الأئمّة الطاهرة ، 6 . منهاج الصلاح فى اختصار المصباح ، 7 . جامع الأخبار ، 8 . مختصر شرح نهج البلاغة ، 9 . إثبات الرجعة (منسوب) ، 10 . كشف المقال فى معرفة الرجال.

4. ابن داوود حلّى (647 ـ زنده در 707) ۳

ابو محمّد تقى الدين حسن بن على بن داوود حلّى ، فقيه ، اديب و رجالى معروف در پنجم جمادى ثانى 647 به دنيا آمد . ۴ او معاصر علاّمه حلّى و از شاگردان محقّق حلّى است . ۵ ابن داوود ، از جمال الدين احمد بن طاووس و مفيد الدين

1.رياض العلماء، ج ۱ ، ص ۳۵۸.

2.براى فهرست كامل آثار علاّمه حلّى، ر.ك : مكتبة العلاّمة الحلّى، از سيّد عبد العزيز طباطبايى.

3.ر.ك: أمل الآمل، ج ۲، ص ۷۱، رياض العلماء، ج ۱، ص ۲۵۴؛ الكنى والألقاب، ج ۱، ص ۲۸۲؛ مصفّى المقال، ص ۱۲۶؛ فهرس التراث، ج ۱، ص ۷۲۰.

4.الحقائق الراهنة، ص ۴۳.

5.أمل الآمل، ج ۲، ص ۷۱.


تاريخ حديث شيعه در سده های هشتم تا یازدهم هجری
28

شيخ طايفه و علاّمه روزگار و صاحب تحقيق و تدقيق و پُر تأليف، كه رياست اماميه در معقول و منقول به وى رسيد.
علاّمه حلّى ، از دانشمندان تأثيرگذار در حوزه هاى گوناگون معارف شيعى است . دانش هاى فقه ، اصول و كلام ، در روزگار وى به اوج كمال رسيد . او نزد پدرش سديد الدين و دايى خود محقّق حلّى ، ابن ميثم بحرانى ، على بن طاووس ، احمد بن طاووس و خواجه نصيرالدين طوسى دانش آموخت . ۱
او افزون بر عالمان ياد شده ، از بسيارى از عالمان شيعى و سنّى روايت مى كند . از عالمان شيعه مى توان نجيب الدين يحيى بن سعيد (پسر عموى محقّق حلّى) ، حسين بن على بن سليمان بحرانى و مفيدالدين محمّد بن على بن جهم اسدى را نام برد . از عالمان اهل تسنّن نيز به نجم الدين على بن عمر كاتبى (دبيران) قزوينى ، برهان الدين محمّد بن محمّد بن محمّد سقفى (م 686 ق) ، عزالدين فاروقى واسطى ، تقى الدين عبد اللّه بن جعفر بن صباغ حنفى ، شمس الدين محمّد بن محمّد كشّى شافعى و حسن بن محمّد صنعانى مى توان اشاره كرد . ۲
شاگردان و راويان از علاّمه حلّى نيز بسى فراوان اند ، چنان كه شيخ آقا بزرگ مى نويسد :
بسيارى از كسانى كه شرح حال ايشان را در اين سده (سده هشتم) آورده ام، از شاگردان و اجازه گيرندگان از او يا معاصران او هستند كه از دانش هاى او بهره برده اند. بزرگ ترين شاگرد او كه سلسله اجازات به او ختم مى شود، پسرش فخر المحقّقين است و دو پسر خواهر او سيّد عميدالدين و سيّد ضياءالدين [اعرجى]. ۳
ديگر راويان از علاّمه ، سيّد تاج الدين محمّد بن قاسم بن سعيد ، شيخ زين الدين

1.الحقائق الراهنة، ص ۵۲ .

2.همان، ص ۵۲ .

3.همان، ص ۵۳ .

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده های هشتم تا یازدهم هجری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 89656
صفحه از 461
پرینت  ارسال به