313
تاريخ حديث شيعه در سده های هشتم تا یازدهم هجری

سفر دوم خود به دمشق با شيخ فاضل شمس الدين بن طولون دمشقى ملاقات كرد ، مقدارى از صحيحين را بر او قرائت كرد و استاد نيز در مقابل ، اجازه نقل روايت از صحيحين را به شهيد ثانى داد. ۱
شهيد ثانى ، در سال 942 ق ، دمشق را به سوى مصر ترك كرد. در مصر ، نزد استادان متعدّدى ، از جمله : شيخ شهاب الدين احمد رملى شافعى ، چندين رشته علمى را تحصيل كرد و در سال 943 ق ، از او اجازه نامه گرفت. ۲ وى پس از بازگشت به جبع ، در سال 948 ق ، به بيت المقدس رفت و در آن جا با شيخ شمس الدين بن ابى اللطيف مقدسى ملاقات كرد ۳ و پس از قرائت مقدارى از صحيحين ، شيخ شمس الدين به شهيد ثانى در نقل روايات ، اجازه داد. ۴ شهيد ثانى ، حديث را از بسيارى از علماى شيعه و اهل سنّت روايت مى كند كه در ضمن ذكر سفرهاى علمى اش به برخى از اسانيد وى اشاره شد. ۵ وى ، شيخ مشايخ حديث اماميه بوده است ۶ و بسيارى از بزرگان از وى حديث روايت مى كنند. اجازه هايى كه شهيد در نقل روايات به آنها داده است ، در بحار الأنوار علاّمه مجلسى و كتاب هاى ديگرى ثبت گرديده است. ۷

آثار حديثى

على رغم تبحّر شهيد ثانى در فقه و اجتهاد ، فعّاليت هاى حديثى ايشان نيز مورد توجه

1.روضات الجنّات ، ج ۳ ، ص ۳۵۴؛ الكنى والألقاب ، ص ۳۸۳.

2.روضات الجنّات ، ص ۳۵۶؛ شهداء الفضيلة ، ص ۱۳۳.

3.أعيان الشيعة ، ج ۷ ، ص ۱۴۳.

4.الكنى و الألقاب ، ج۲ ، ص۳۸۳.

5.براى آشنايى بيشتر با اسانيد شهيد ثانى ، ر. ك: روضات الجنّات ، ج ۳ ، ص ۳۵۷ و ج ۷ ، ص ۳۵۶ ـ ۳۵۷.

6.تاريخ حديث ، ص۱۶۴ .

7.بحار الأنوار ، ج ۱۰۵ ، ص ۱۳۷ ـ ۱۷۲؛ الكنى والألقاب ، ج ۲ ، ص ۳۸۵ ـ ۳۸۶.


تاريخ حديث شيعه در سده های هشتم تا یازدهم هجری
312

شيخ تأليف نموده است ، درباره وى مى نويسد:
او در ادب ، فقه ، حديث ، تفسير ، معقول ، هيأت ، هندسه ، حساب و... به نهايت كمال رسيده بود. ۱
علاّمه محمّد باقر مجلسى هم بعد از بر شمردن تعداد زيادى از تأليفات شهيد ثانى ـ كه جزو منابع حديثى بحار الأنوار به شمار مى روند ـ مى نويسد:
شهرت شهيد ثانى ، ما را از بيان چگونگى تأليفات او بى نياز مى كند. ۲

سفرهاى علمى

شهيد ثانى ، مقدّمات علوم را در نزد پدر خويش سپرى كرد و بعد از درگذشت او به سال 925 ق ، اوّلين سفر علمى خود را به «ميس» ، از دهكده هاى جنوب لبنان ، آغاز مى كند و در آن جا در محضر شيخ جليل على بن عبدالعال ميسى ، ۳ كتاب هاى شرائع الأحكام ، الإرشاد و بيشتر القواعد را مى خواند. ۴ پس از مدّتى در سال 933 ق ، به كَرْك نوح رفته ، به حضور سيّد حسن بن جعفر كَرْكى ، صاحب كتاب المحجّة البيضاء مى رسد. در سال 934 ق ، به جَبَع مى رود و به مدّت سه سال مشغول مطالعه در علوم مختلف مى شود و در سال 937 ق ، به دمشق رفته ، برخى كتاب ها ، از جمله «موجز نفيسى» در طب ، «فصول فرغانى» در هيأت و... را نزد شيخ محمّد بن مكّى ، و علم قرائات را در نزد شيخ احمد بن جابر ، خوانده است. ۵
شهيد ثانى ، علاوه بر علماى شيعه ، از علماى اهل سنّت هم استفاده علمى مى كرد. وى در سال 938 ق ، از درس شيخ على بن عبدالعال ، فارغ التحصيل شد و در

1.أمل الآمل ، ج ۱ ، ص ۸۸ .

2.بحار الأنوار ، ج ۱ ، ص ۳۷.

3.همان ، ج ۱۰۵ ، ص ۱۴۹.

4.الكنى و الألقاب ، ص ۳۸۱.

5.همان ، ص ۳۸۲.

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده های هشتم تا یازدهم هجری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 84387
صفحه از 461
پرینت  ارسال به