329
تاريخ حديث شيعه در سده های هشتم تا یازدهم هجری

و محدّث ۱ كه بعد از ظهور دولت صفويّه ، احاديث و اخبار ائمه عليهم السلام را در اصفهان ، منتشر ساخت. ۲
مجلسى ، اوايل عمر خود را صرف تحصيل علوم دينى در نزد بزرگانى چون : شيخ بهايى ، محقّق ثانى، ۳ شيخ عبد اللّه شوشترى و امير اسحاق استرآبادى نمود و آن گاه به نجف اشرف رفته ، در محضر بزرگانى چون : محقّق بزرگ احمد اردبيلى به بالاترين كمال نايل آمد. ۴
او سرآمد معاصران خود در علوم عقلى و نقلى بود و از تمام معاصرانش بهتر از دانش حديث ، باخبر بود و براى نشر آن ، كوشش بى نهايت مى كرد و پيش قدم تر بود و از رجال حديث ، كاملاً باخبر بود و از همه بهتر به موجبات حديث ، عمل مى كرد. ۵
وى ، درباره علل روى آورى خويش به حديث ـ كه منجر به تأليف كتاب روضة المتّقين شد ـ مى نويسد:
بعد از شناخت كتاب خدا و تتبّع در اخبار سيّد مرسلين و عترت طاهرينش ـ كه آثار و اخبارشان نزديك بود متروك و دور افتاده باشند ـ جماعتى از اَخلاّءالدين و طالبين از من درخواست كردند تا احاديث اهل بيت عليهم السلام را بر ايشان بنويسم... با طلب خير از خدا ، كار را

1.رياض العلماء ، ج ۵ ، ص ۴۷.

2.لؤلؤة البحرين ، ص ۶۰.

3.خوانسارى ، استفاده وى از محضر محقّق ثانى را «راويا عن الشيخ على الكركى المشتهر بالمحقّق الثانى» بيان مى كند (روضات الجنّات ، ج ۲ ، ص ۱۱۸).

4.مقالات تاريخى ، دفتر چهارم ، ص ۲۷۹؛ آشنايى با بحار الأنوار ، ص ۷۰ . سيّد مصلح الدين مهدوى ، در كتاب خويش ، ۲۱ تن از اساتيد و مشايخ اجازه ملاّ محمّد تقى مجلسى را نام مى برد (زندگى نامه علاّمه مجلسى ، ج ۲ ، ص ۳۷۰ ـ ۳۷۱).

5.روضات الجنّات ، ص ۳۱۶؛ زندگى نامه علاّمه مجلسى ، ص ۳۵۷.


تاريخ حديث شيعه در سده های هشتم تا یازدهم هجری
328

عدم پذيرش مقام و منصب دينى توسط ملاّ عبداللّه شوشترى و صَرف اوقات خويش در فعّاليت هاى علمى ، بيشترين نقش را در نشر فقه و حديث براى وى به وجود آورد تا جايى كه بسيارى از آثار حديثى اى كه در نيمه اوّل قرن يازدهم در علم حديث و علوم وابسته بدان نوشته شد ، بيشتر ، از تعليمات ملاّ عبداللّه شوشترى مايه مى گرفت. ۱
اين دانشمند ، نزد برخى علماى جبل عامل درس خوانده بود و در سال 1021 ق ، در اصفهان درگذشت و در مشهد به خاك سپرده شد.
آثار و تأليفات حديثى وى ، به نقل از الذريعة بدين قرار است.
1. حاشيه بر الاستبصار. ۲
2. حاشيه بر تهذيب الأحكام. ۳
3. حاشيه بر الرجال ابن داوود حلّى . ۴
4. حاشيه بر رجال يكى از شاگردان محقّق حلّى كه به گمان صاحب الذريعة ، منتسب به شوشترى است. ۵

سه . محمّد تقى مجلسى

از انديشمندان پُر تلاش عصر صفويه ، علاّمه شمس الدين ، محمّد تقى مجلسى (1003 ـ 1070 ق) است؛ شخصيتى فاضل ، عالم ، محقّق ، عابد ، ثقه ، متكلّم ، فقيه ۶

1.مقدّمه اى بر فقه شيعه ، ص ۵۸.

2.الذريعة ، ج ۶ ، ص ۱۸.

3.همان ، ص ۵۱.

4.همان ، ص ۸۷.

5.همان جا.

6.أمل الآمل ، ج ۲ ، ص ۲۵۲.

  • نام منبع :
    تاريخ حديث شيعه در سده های هشتم تا یازدهم هجری
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 89683
صفحه از 461
پرینت  ارسال به