10. حافظ رجب برسى (م ح 813 ق) ۱
رضى الدين رجب بن محمّد بن رجب بُرسى حلّى ، عالم ، عارف و محدّث امامى قرن هشتم هجرى است . او متولّد برس و حلّى الأصل بوده است . ۲
درباره زندگى علمى وى ، اطّلاع چندانى در دست نيست . افندى ، از او به عنوان فقيه و محدّث و صوفى معروف كه در بيشتر علوم ، مهارت داشته و در علم اسرار ، حروف و اعداد و مانند آن ، صاحب دست بوده ، ياد كرده است . ۳ شيخ حرّ عاملى ، پس از آن كه او را فاضل ، محدّث ، شاعر ، منشى و اديب دانسته ، درباره كتاب معروف او مشارق الأنوار مى نويسد :
و فى كتابه إفراط و ربّما نسب إلى الغلو. ۴
علاّمه مجلسى ، در يادكردِ مصادر بحار الأنوار ، از دو كتاب برسى ياد كرده و درباره آنها مى نويسد :
بر آنچه او به تنهايى نقل كرده، اعتماد نمى كنم؛ چرا كه دو كتاب او مشتمل بر چيزهايى است كه موهم خبط و خلط و ارتفاع (غلو) اسـت .» ۵
در معرّفى مشارق الأنوار ، بيشتر به اين موضوع خواهيم پرداخت .
برسى ، آثار متعدّدى نگاشته كه در رياض العلماء معرّفى شده است . ۶ آثار خطّى و
1.ر.ك : رياض العلماء، ج ۲، ص ۳۰۴؛ روضات الجنّات، ج ۳، ص ۳۳۷؛ أعيان الشيعة، ج ۶ ، ص ۴۳۵، أمل الآمل، ج ۲، ص ۱۱۷، الضياء اللامع، ص ۵۸ .
2.رياض العلماء، ج ۲، ص ۳۰۴.
3.همان جا.
4.أمل الآمل، ج ۲، ص ۱۱۷.
5.بحار الأنوار، ج ۱، ص ۱۰.
6.در جلد دوازدهم دانش نامه امام على عليه السلام ، در ذيل مقاله «مشارق الأنوار» نيز فهرست آثار برسى آمده است.