فصل سوم : زمينه ها و گونه هاى نگارش هاى حديثى در سده هاى هشتم و نهم

متون ادعيه و مَزارات

يكى از زمينه هاى پُر تأليف در عرصه حديث در دوره مورد بحث ، متون ادعيه و مزار است . در اين دوره ، برخى از عالمان و حديث پژوهان برجسته ، مانند : شهيد اوّل ، ابن فهد و كفعمى ، آثار مهمّى در اين زمينه پديد آوردند كه جزو منابع ارزشمند حديث شيعه به شمار مى رود .
در حقيقت ، پس از شيخ طوسى ، مؤلّف مصباح المتهجّد و سيّد بن طاووس كه در قرن هفتم ، كتاب هاى متعدّدى در زمينه دعا نگاشت ، اين دو قرن ، سومين مرحله از سير تدوين متون دعايى است . شيخ آقا بزرگ تهرانى ، در ضمن بحث از مراحل تدوين متون دعايى مى نويسد :
سپس ، جمعى از عالمان متأخّر از سيّد بن طاووس، به آنچه او در كتاب هاى خود تدوين كرده بود، بسيارى از دعاها و اعمال منسوب به ائمّه عليهم السلام را كه در كتاب هاى كهن دعايى بوده و در دسترس سيّد بن طاووس قرار نداشته و از آتش سوزى، غرق شدن ، كِرم خوردگى و پوسيدگى در امان مانده و به ايشان رسيده بوده است، ملحق كردند و آن دعاها را در نگاشته هاى دعايى خود، درج نمودند. از جمله، شيخ سعيد