دانشكده مجازى علوم حديث در شبكه جهانى
اينترنت

امام باقر(ع)
فرمودند: شَرِّقا و غَرِّبا فَلاتَجِدان
عِلماً صَحيحاً الَّا شَيئاً خَرَجَ مِن
عِندِنا أهلَ البَيتِ.

اگر به شرق يا غرب عالم برويد، دانش صحيحى
نمى‏يابيد مگر آنچه از نزد ما اهل بيت)ع(
بيرون مى‏آيد. )الكافى، ج 1، ص 399)

دانشكده علوم
حديث، يكى از مراكز رسمى آموزش عالى در جمهورى
اسلامى ايران است كه با مجوز شوراى عالى
انقلاب فرهنگى و مطابق با ضوابط وزارت علوم،
تحقيقات و فناورى دانشجو مى‏پذيرد. اين
دانشكده در سال 1378 در جوار حرم مطهر محدّث
بزرگ، حضرت عبدالعظيم حسنى)ع(، آغاز به كار
كرده و در مدت كوتاه فعاليت خود توانسته است
موفقيت‏هاى بزرگى را در زمينه‏هاى آموزشى،
پژوهشى و فرهنگى به دست آورد.

يكى از
دستاوردهاى اين مركز ايجاد دانشكده مجازى علوم
حديث در شبكه جهانى اينترنت است. با
راه‏اندازى پايگاه آموزش الكترونيكى امكان
شركت در دوره‏هاى آموزشى دانشكده براى همه
علاقه‏مندان فراهم شده است و مشتاقان فراگيرى
علوم اسلامى مى‏توانند از هر نقطه جهان و در
هر ساعت از شبانه‏روز دروس اين رشته دانشگاهى
را به صورت چندرسانه‏اى و تعاملى فراگيرند.

در حال حاضر در
دوره‏هاى حضورى دانشكده، كه از طريق آزمون
سراسرى دانشگاه‏ها دانشجو مى‏پذيرد، رشته
دانشگاهى علوم حديث، به عنوان يكى از شاخه‏هاى
گروه الهيات و معارف اسلامى، در مقاطع
كارشناسى و تحصيلات تكميلى ارائه مى‏شود.
برنامه فعلى دانشكده مجازى نيز ارائه تمامى
دروس اين رشته دانشگاهى از طريق اينترنت و
اعطاى مدرك دانش‏نامه رسمى مورد تأييد وزارت
علوم، تحقيقات و فناورى است. در آينده به
موازات افزايش رشته‏ها و گرايش‏هاى دانشكده،
رشته‏هاى جديد نيز در دانشكده مجازى ارائه
خواهد شد.

از ديگر برنامه‏هاى دانشكده مجازى علوم حديث
برگزارى دوره‏هاى آزاد آموزشى، دوره‏هاى آموزش
ضمن خدمت براى سازمان‏هاى متقاضى و ساير
دوره‏هايى است كه بر اساس نياز و علاقه
مخاطبان طراحى و ارائه مى‏شود.

يكى از مهم‏ترين ويژگى‏هاى دروس الكترونيكى و
روش آموزشى اين دانشكده، حفظ بازده و كيفيت
فراگيرى است. در توليد دروس و طراحى نرم افزار
مديريت آموزشى، علاوه بر توجه به استانداردهاى
جهانى آموزش الكترونيكى، با استفاده از بهترين
اساتيد، نظارت‏هاى علمى، امكانات چندرسانه‏اى،
تعامل مستمر با دانشجويان و ديگر ابزارهاى فنى
تلاش شده است بيشترين اطمينان از فراگيرى
مفاهيم و معارف مورد نظر به دست آيد.

براى استفاده از دروس و امكانات اين دانشكده و
ثبت نام در دوره‏هاى مختلف آموزشى بايد ابتدا
عضو اين پايگاه بود. عضويت در اين پايگاه،
آسان و رايگان است.

با عضويت در
پايگاه:

- رمز عبور لازم براى ورود به ميز كار
اعضا ارسال خواهد شد.

- با ورود به ميز كار مى‏توان از دروس و
دوره‏هاى رايگان دانشكده استفاده كرد.

- دسترسى به اطلاعات و فرم‏هاى لازم براى
ثبت‏نام در دوره‏هاى رسمى و آزاد آموزشى فراهم
مى‏شود.

- اخبار و اطلاعات جديد دانشكده از طريق
خبرنامه براى اعضا ارسال خواهد شد.

- زمينه استفاده از خدماتى چون وبلاگ و پست
الكترونيك فراهم مى‏شود.

دوره
كارشناسى رشته علوم حديث

يكى از رشته‏هاى مهم و زيربنايى در گستره
الهيات و معارف اسلامى، رشته علوم حديث است.
دانشكده علوم حديث به عنوان مبتكر و مؤسس اين
رشته در نظام آموزش عالى ايران، عناوين و
سرفصل‏هاى آن را با بهره‏گيرى از نظرات
برجسته‏ترين كارشناسان علوم اسلامى طراحى كرد
و در سال 1378 به تصويب مراجع قانونى رساند.
اين رشته نوبنياد پس از يك دور ارائه عملى در
دانشكده علوم حديث بار ديگر مورد بازنگرى و
بررسى اساتيد دانشكده قرار گرفت و اصلاحات
مورد نياز در آن اعمال شد. مجموعه بازنگرى شده
اين رشته در تاريخ 1383/11/3 در پانصد و سى و
پنجمين جلسه شوراى گسترش آموزش عالى به تصويب
رسيد و اكنون به عنوان يكى از معتبرترين و
قوى‏ترين رشته‏هاى دانشگاهى در زمينه الهيات و
معارف اسلامى مطرح است.

هر ساله دانشكده علوم حديث تعدادى از خواهران
و برادران علاقه‏مند به تحصيل در اين رشته را
از طريق آزمون سراسرى دانشگاه‏ها به عنوان
دانشجوى حضورى مى‏پذيرد. تاكنون چند دوره از
اين دانشجويان فارغ‏التحصيل شده‏اند و
توانسته‏اند در عرصه‏هاى علمى و دانشگاهى
موفقيت‏هاى چشم‏گيرى را به دست آورند.

در حال حاضر، افراد زيادى از سراسر نقاط جهان
مشتاقانه براى تحصيل در اين رشته ابراز علاقه
مى‏كنند. اين اشتياق و تشنگى مسئولان دانشكده
را بر آن داشت تا با ايجاد دانشكده مجازى،
امكانى را فراهم سازند تا هر علاقه‏مندى در هر
نقطه از جهان و هر ساعت از شبانه‏روز بتواند
به صورت رسمى در اين رشته تحصيل كند.

دانشكده مجازى علوم حديث با كسب مجوز قانونى
لازم از وزارت علوم، تحقيقات و فناورى، مقطع
كارشناسى رشته علوم حديث را به صورت
الكترونيكى غير حضورى )مجازى( برگزار مى‏كند.

معرفى
دوره‏هاى آزاد

يكى از برنامه‏هاى دانشكده مجازى علوم
حديث در كنار برگزارى دوره‏هاى رسمى دانشگاهى
و ارائه خدمات به دانشجويان، برگزارى دوره‏هاى
آزاد براى عموم علاقه‏مندان است. هدف از
برگزارى اين دوره‏ها فراهم آوردن زمينه
بهره‏گيرى همه مشتاقان آشنايى با معارف دينى و
حديثى از خدمات آموزشى و فرهنگى اين مركز است.
از آنجا كه شركت در دوره‏هاى رسمى دانشكده
داراى شرايط و لوازمى است كه تحصيل آن براى
بسيارى از افراد ممكن نيست، همواره با
درخواست‏هاى زيادى براى برگزارى دوره‏هايى
آزاد و بدون قيود و شرايط دانشجويى مواجه
بوده‏ايم. در پاسخ به اين درخواست‏ها و با هدف
گسترش حوزه مخاطبان دانشكده، دوره‏هاى آزاد
آموزش الكترونيكى علوم اسلامى با شرايط و
ضوابط ذيل برگزار مى‏شود:

يك. دوره‏ها به صورت غير رسمى و آزاد برگزار
مى‏شود و مدرك رسمى مورد تأييد وزارت علوم،
تحقيقات و فناورى را در پى ندارد. افرادى كه
مايل به دريافت دانش‏نامه رسمى باشند بايد در
دوره‏هاى رسمى دانشجويى دانشكده شركت كنند.

دو. به افرادى كه با رعايت كامل ضوابط
دوره‏هاى آزاد در اين دوره‏ها شركت كنند و
موفق به كسب امتياز لازم در آزمون پايان دوره
گردند، گواهى داخلى دانشكده اعطا خواهد شد.

سه. دوره‏هاى آزاد سه نوبت در سال و در
ترم‏هاى پاييز، زمستان و تابستان برگزار
مى‏شود. ترم پاييز اول آبان ماه، ترم زمستان
اول اسفند ماه و ترم تابستان اول تير ماه آغاز
مى‏شود و چهار ماه ادامه خواهد داشت.

چهار. شركت‏كنندگان در دوره‏هاى آزاد از همه
خدماتى كه به دانشجويان دوره رسمى ارائه
مى‏شود برخوردار خواهند بود. اين خدمات شامل
مواردى چون دسترسى به دروس چندرسانه‏اى و
تعاملى، رسيدگى آموزشى و پاسخ به پرسش‏ها،
ارتباط با اساتيد، شركت در جلسات زنده رفع
اشكال، آزمون‏هاى اينترنت و مانند آن است.

پنج. آزمون‏هاى مختلف دوره‏هاى آزاد مانند
آزمون ميان ترم و پايان ترم از طريق شبكه
اينترنت و به صورت آن‏لاين برگزار مى‏شود.

شش. در دوره‏هاى آزاد الزامى براى مشاهده به
موقع دروس و انجام تمارين و فعاليت‏ها وجود
ندارد؛ اما گواهى پايان دوره تنها به كسانى
اعطا خواهد شد كه فعاليت‏هاى دروس را به موقع
انجام داده و امتياز لازم را در آزمون پايان
ترم كسب كرده باشند.

هفت. كسانى كه دروسى را به صورت كامل و منظم
در دوره آزاد گذرانده باشند، در صورتى كه در
دوره رسمى شركت كنند، نيازى به مشاهده و انجام
فعاليت‏هاى آن دروس نخواهند داشت. در واقع بخش
مشاهده و فعاليت دروس دوره آزاد براى دوره‏هاى
رسمى و دانشجويى پذيرفته مى‏شود.

 پيشخوان فرهنگ

آشنايى با تازه‏ترين كتب و نشريات پژوهشكده

منتشر شد :

دانش‏نامه ميزان الحكمة دانش‏نامه ميزان الحكمة، محمّد محمدى رى‏شهرى، با همكارى جمعى از فضلا، قم: دارالحديث، چاپ اوّل، 3 1385 جلد ، عربى - فارسى، وزيرى. دانش‏نامه ميزان الحكمة، كتابى فراگيرتر و جامع‏تر از ميزان الحكمة است كه بر اساس شيوه الفبايى - موضوعى به گزارش احاديث مرتبط با موضوعات پرداخته است. در واقع، اين دانش‏نامه ، گسترش يافته و تكميل شده ميزان الحكمة است. پيش بينى مى‏شود اين مجموعه بالغ بر پنجاه جلد گردد. اين دانش‏نامه با استناد به آيات و روايات معصومان)ع( به توضيح و تبيين موضوعات، مفاهيم و مدخل‏هاى دينى مى‏پردازد كه از جهت موضوعى از دامنه گسترده‏اى برخوردار است و مفاهيم دينى، اعتقادى، اخلاقى، سياسى، اقتصادى و فرهنگى را پوشش مى‏دهد. ذيل هر موضوع )مدخل(، شناسه‏ها و زيرشاخه‏هاى متعددى هست كه به صورت منطقى طبقه بندى شده و آيات و روايات مربوط به آنها گزارش شده است. شيوه دانش‏نامه در نقل استنادها اين گونه است كه ابتدا آيات مرتبط با موضوع ذكر مى‏شوند و سپس احاديث معصومان)ع( به صورت شماره‏گذارى شده، آن هم بر اساس ترتيب تاريخى حيات معصومان)ع( از حضرت محمد)ص( تا حضرت مهدى )عج( مى‏آيد. در مواردى كه احاديث، جنبه تفسيرى و توضيحى براى آيات دارند، بر ديگر موارد مقدّم شده، بعد از آيات قرار مى‏گيرند. ويژگى ديگر دانش‏نامه از نظر ذكر سند، اين است كه در نقل نصوص و روايات متعدد، »بلاغت« و »شمول«، ملاك ترجيح و تقدّم است. در پاورقى هم مآخذ بر اساس ميزان اعتبار و سنديت، رده‏بندى شده‏اند. همچنين در ذكر منابع روايى شيعه و اهل سنّت، اين گونه عمل گرديده كه ابتدا منابع شيعى و سپس منابع روايى اهل سنّت آمده و از خلط منابع، جلوگيرى شده است. جلد اوّل تا سوم اين دانش‏نامه، كه به تازگى انتشار يافته است، به مدخل‏هاى: ايثار، انحصارطلبى، اجاره، اجل، آخرت، برادرى، ادب، اذان، آزاررسانى، تاريخ، زمين، الگو و مواسات اختصاص يافته است. در ابتداى هر مدخل، به توضيح معانى لغوى و اصطلاحى آن مدخل با استناد به واژه‏نامه‏ها و متون معتبر لغت‏شناسى پرداخته شده و سپس به اختصار، سرفصل‏هاى اصلى مدخل، تشريح و جوانب موضوع، تبيين گشته است. پس از اين موارد، همراه با عنوان فصل و در ذيل هر موضوع و سرفصل اصلى، نخست، آيات قرآنى و سپس روايات مرتبط با آن موضوع آمده و مآخذ آنها در پاورقى ذكر شده است.

دانش‏نامه عقايد اسلامى دانش‏نامه عقايد اسلامى، محمّد محمدى رى‏شهرى، ترجمه: رضا برنجكار، عبدالهادى مسعودى، مهدى مهريزى و على نقى خدايارى، قم: دارالحديث، چاپ اوّل، 7 1385 جلد، وزيرى. استنباط، تبيين و اثبات عقايد اسلامى و دفاع از آنها، وظيفه علم كلام است و متكلّم به منظور استنباط معارف دينى، نيازمند مجموعه‏اى كامل و منسجم از آيات و احاديث اعتقادى است؛ همان‏طور كه فقيه براى استنباط احكام شرعى، نيازمند مجموعه‏اى كامل از آيات و احاديث فقهى است. دانش‏نامه عقايد اسلامى، در صدد عرضه نظام‏مند آيات و احاديث اعتقادى همراه با توضيح و تحليل اين مباحث بر پايه قرآن و حديث است. در اين پژوهش، سه كار اصلى در مورد اعتقادات انجام پذيرفته است: يك. گردآورى آيات و احاديث اعتقادى، دو. تنظيم موضوعى آيات و احاديث گردآورى شده، سه. تحليل مباحث مهم و حلّ تعارضات احتمالى و پاسخگويى به شبهات. اگر وظايف يك متكلّم را به دو بخش كلّىِ استنباط عقايد اسلامى و دفاع از آنها تقسيم كنيم، در اين دانش‏نامه بخش اوّل و قسمت مهمى از بخش دوم به انجام رسيده است؛ چرا كه به منظور دفاع از عقايد اسلامى، نخست بايد آنها را تنظيم كرد و پس از آن به توضيح مفاهيم پرداخت و در نهايت، به اثبات و دفع شبهات و ردّ عقايد معارض پرداخت. بخش‏هاى اصلى اين دانش‏نامه عبارت‏اند از: عقل و جهل، علم و حكمت، شناخت خدا، عدل خدا، نبوّت، امامت، معاد، جهان‏شناسى، اديان و مذاهب. از ميان اين عناوين، تحقيق سه عنوان نخست، به اتمام رسيده و در هفت جلد منتشر شده است. سه جلد نخست، به مباحث معرفت‏شناسى )عقل و جهل و علم و حكمت( اختصاص دارد. چهار جلد بعدى در مورد شناخت خداست كه خود به پنج بخش: شناخت خدا، توحيد، اسماى خدا، صفات ثبوتى و صفات سلبى تقسيم مى‏شود. بخش نخست، به مباحث عام خداشناسى )همچون: ارزش شناخت خدا و هدايتگران به آن، مبادى و راه‏هاى خداشناسى، نقش شناخت آفريده‏ها در شناخت آفريدگار، آثار و آفاق شناخت خدا، حجاب‏هاى خداوند و موانع خداشناسى( مى‏پردازد. در بخش دوم، ارزش و مراتب توحيد مورد بررسى قرار گرفته است. بخش سوم، به مباحثِ معنا، اصناف و تعداد اسماى الهى، اسم اعظم و نقش اسماى خدا در تدبير جهان اختصاص دارد. بخش چهارم، پس از طرح مباحث كلّى اسما و صفات، به تك تك اسما و صفات ثبوتى مهمّ خدا مى‏پردازد، ضمن اين كه پيش از عرضه آيات و احاديث مربوط به هر اسم، در مورد معناى لغوى آن و نيز معنايى كه در قرآن و احاديث براى آن به كار رفته، توضيحاتى آمده است. در بخش پنجم نيز صفات سلبى خدا مورد بحث و بررسى قرار گرفته است. برخى از ويژگى‏هاى اين دانش‏نامه عبارت‏اند از: يك. احاديث مربوط به هر موضوع، از مصادر روايى شيعه و اهل سنّت، گردآورى و همراه با آيات قرآن، تنظيم و ارائه شده است؛ دو. احاديث هر عنوان، به شكل درختى سامان يافته و هر عنوان به عناوين فرعى، و عناوين فرعى به عناوين جزئى‏تر تقسيم شده تا مراجعه كننده بتواند به راحتى به مطلوب خود دست يابد؛ سه. هر عنوان، داراى درآمدى شامل گزارشى از احاديث عنوان و جمع‏بندى محتواى احاديث است؛ چهار. در آغاز و يا انجام بسيارى از بخش‏هاى دانش‏نامه، تعليقات، نتيجه‏گيرى و يا تحليل و نقد مطالبِ ذكر شده آمده است؛ پنج. به مباحث مرتبط با اصول اعتقادى، به طور كامل پرداخته شده است. همچنين سعى شده است كه موضوعى واگذار نشود و در عين حال، اختصار و ايجاز نيز رعايت شود و از ذكر احاديث مشابه خوددارى گردد؛ شش. مباحث مرتبط با هم، به يكديگر ارجاع داده شده است؛ هفت. در مواردى كه عبارت يا لغت مشكلى در حديث وجود دارد، در پاورقى توضيح داده شده است؛ هشت. در مواردى )همچون تعارض ظاهرى روايات( كه رفع ابهام آنها نيازمند توضيح است، بيان‏هاى تكميل كننده‏اى افزوده شده است؛ نه. به منظور تقويت متون حديثى، احاديثِ مأخذيابى شده از معتبرترين منابع موجود، به ترتيب اعتبار در پاورقى مستندسازى شده است. در مجلّدات بعدى اين مجموعه، ساير اصول اعتقادى اسلام )عدل، نبوّت، امامت و معاد( از نگاه قرآن و حديث مورد بررسى قرار خواهد گرفت. پيش‏بينى مى‏شود هر يك از موضوعات ياد شده به فاصله يك سال انتشار يابد. دنيا و آخرت از ديدگاه قرآن و حديث دنيا و آخرت از ديدگاه قرآن و حديث، محمّد محمدى رى‏شهرى، با همكارى سيد رسول موسوى، ترجمه: حميدرضا شيخى، قم: دارالحديث، چاپ اوّل، 2 1385 جلد، عربى - فارسى، وزيرى. دنيا و آخرت، دو موضوع بنيادين در حوزه معارف مرتبط با جهان‏شناسى، انسان‏شناسى و دين‏شناسى‏اند و جهت‏گيرى‏هاى انسان در زمينه‏هاى گوناگون اعتقادى، فرهنگى، اقتصادى و سياسى، ارتباط نزديكى با چگونگى نگاه او به دنيا و آخرت دارند. از اين رو، شناخت ديدگاه اسلام درباره اين دو موضوع سرنوشت‏ساز، براى پيروان اديان آسمانى، از اهميت زيادى برخوردار است. كتاب دنيا و آخرت از ديدگاه قرآن و حديث، مجموعه رهنمودهاى قرآن و احاديث در اين زمينه را با نظمى نو، در چهار بخش سامان داده است: بخش يكم، درباره تبيين حقيقت دنيا و ويژگى‏هاى آن، نقش دنيا در ساختن آخرت، و رهنمودهاى اسلام براى برخوردارى از خوش‏بختى در دنيا و آخرت از پنج فصل تشكيل شده است. بخش دوم، به تعريف دنياى نكوهيده و ويژگى‏هاى آن و ارزيابى آن و بيم دادن از آن پرداخته است. در اين بخش همچنين زيان‏هاى دلبستگى به دنياى نكوهيده و ريشه‏ها و نشانه‏هاى اين دلبستگى در شش فصل كاويده شده است. بخش سوم، معناى زهد در دنيا، آثار و بركات آن، زمينه‏ها و ريشه‏هاى آن و تفاوت زهد اسلامى و رهبانيّت مسيحى را بيان مى‏كند، و نيز رهنمودهايى براى دستيابى به اين خصلت مهم، و نمونه‏هايى از الگوهاى زهد اسلامى ارائه مى‏دهد. اين بخش در شش فصل تنظيم يافته است. بخش چهارم، درباره تبيين حقيقت آخرت و زندگى پس از مرگ، ويژگى‏هاى آن، تأكيد بر اهميت‏دادن به زندگى در سراى جاويد، ويژگى‏هاى آخرت‏مداران، آثار و بركات اهميت دادن به آخرت، تأكيد بر ياد كردن آخرت و فراموش نكردن آن، منافع ياد كردن آخرت و زيان‏هاى فراموشى آن، و تأكيد بر كارهايى است كه موجب خوش‏بختى و كام‏روايى در آخرت مى‏گردد. اين بخش در پنج فصل سامان يافته است. مؤلف در پيش‏گفتار كتاب مكرر خواندن اين كتاب را توصيه كرده است و معتقد است: »اين كتاب، عصاره رهنمودهاى اسلام درباره حقايق مربوط به دنيا و آخرت است و نكات فوق‏العاده آموزنده و سازنده‏اى براى همه پيروان قرآن، بويژه براى دولت‏مردان و جويندگان سير و سلوك به سوى حق تعالى، ارائه مى‏نمايد«. متن عربى دنيا و آخرت از نگاه قرآن و حديث نيز همزمان با اين مشخصات در يك جلد انتشار يافته است: الدنيا و الاخرة فى الكتاب والسنة، محمّد الريشهرى، بمساعدة السيد الرسول الموسوى، قم: دارالحديث، چاپ اوّل، 520 1385 صفحه، وزيرى. حكمت‏نامه كودك حكمت‏نامه كودك، محمّد محمدى رى‏شهرى، همكار و مترجم: عباس پسنديده، قم: دارالحديث، چاپ اوّل، 352 1385 صفحه، پالتويى. يكى از اساسى‏ترين اهداف تشكيل خانواده، تربيت نسل صالح است. از آنجا كه فرزند، ميوه زندگى و ثمره ازدواج است، تربيت و پرورش او براى والدين از اهميت فوق‏العاده‏اى برخوردار است. از سوى ديگر، دوران كودكى زيربناى شخصيت انسان و بهترين زمان براى تربيت است. از اين رو، سؤال مهم اين است كه تربيت سعادت‏بخش چيست و شيوه تربيت صحيح، كدام است؟ در احاديث معصومان)ع( آموزه‏هاى حكيمانه‏اى در اين‏باره وجود دارد كه مى‏تواند راهگشاى خانواده‏ها و دست‏اندركاران تربيت كودك باشد. حكمت‏نامه كودك با هدف ارائه اين آموزه‏ها به علاقه‏مندان، شكل گرفته است. اين مجموعه در سه بخش اصلى بنياد تربيت كودك، حقوق فرزندان و وظايف كودك سامان يافته است. بخش نخست )بنياد تربيت كودك( در ضمن چهار فصل به مباحثى همچون مسئوليت جامعه اسلامى در سازماندهى خانواده‏هاى شايسته، نقش وراثت در خوش‏بختى فرزند، نقش تغذيه پدر و مادر در سلامت و سعادت فرزند و نقش چگونگى انعقاد نطفه در آينده فرزند از زبان پيشوايان اسلام پرداخته است. بخش دوم به حقوق نوزاد اختصاص دارد. اين بخش در شش فصل به موضوعاتى از اين دست پرداخته است: حقوق نوزاد، حقوق كودك شيرخوار، آموزش و پرورش، اخلاق و تربيت، آرايش و بازى و دعا. بخش سوم، بررسى وظايف كودك را بر عهده دارد. مطالب ارائه شده در اين بخش زمينه وظيفه‏شناسى كودك را فراهم مى‏سازد. اين بخش در چهار فصل، رهنمودهايى را در زمينه وظايف شخصى كودك، وظايف او در برابر پدر، مادر، آموزگار، بزرگ‏تر از خود و دوستان ارائه مى‏كند. حكمت‏نامه كودك سومين مجموعه از سلسله نوشتارهايى است كه با بهره‏گيرى از رهنمودهاى حكيمانه قرآن كريم و سخنان نورانى اهل بيت)ع( به صورت موضوعى براى استفاده اقشار مختلف جامعه تدوين شده است. دوماه‏نامه حديث زندگى شماره سى‏اُم حديث زندگى، دوماه‏نامه علمى، فرهنگى و ادبى، ويژه جوانان منتشر شد. در اين شماره با موضوع »كار و اشتغال« )مرداد و شهريور85)، اين عناوين به چشم مى‏خورد: كار و نيازهاى امنيتى؛ انواع مشاغل و نحوه تقسيم بندى آنها؛ كاركردن همزمان براى دنيا و آخرت؛ گفتگو با جوانان؛ نقد فيلم دوچرخه؛ گفتگو با كارشناس )استاد مرتضى مقدمى پور(؛ مثل‏هاى كارى و كارهاى مثلى؛ جوان و انتخاب شغل؛ يك كتاب در يك مقاله؛ جشنواره كارآفرينى شيخ بهائى؛ مهاجرت ايرانيان براى كار؛ كار، پيش واحد ازدواج؛ كار، استعداد و آموزش؛ كتاب‏خانه زندگى؛ شعر؛ داستان؛ طنز و مطالب خواندنى ديگر.

منتشر مى‏شود
:

پژوهش و توليد فرهنگ، روال جارى در برنامه‏هاى
پژوهشكده علوم و معارف حديث است كه با
مقياس‏هاى كمى، چندان اندازه‏گيرى نمى‏شود.
ده‏ها هزار صفحه كه به جامعه علمى - حديثى
كشور ارائه شده، گوياى سهمى از همه آن تلاش‏ها
است.

اما به جز همه آن صفحه‏ها كه به دست انتشار
سپرده شده است، در حال حاضر چه پژوهش‏هايى به
اتمام رسيده و براى چاپ به سازمان چاپ و نشر
دارالحديث روانه گشته است؟

در اين بخش، با اين آثار كه در نوبت انتشار
قرار گرفته‏اند آشنا مى‏شويد.

كتاب الزهد، حسين بن سعيد اهوازى، پژوهشگر:
مهدى غلامعلى، 244 صفحه.

حسين بن سعيد اهوازى از محدّثان بزرگ شيعه
و از اصحاب امام رضا)ع(، امام جواد)ع( و
امام‏هادى)ع( است. كتاب الزهد، يكى از آثار
اين محدّث نامى است كه 293 حديث را در 20 باب
مرتب نموده است. اين اثر بر اساس چهار نسخه،
تصحيح شده است.

شرح تهذيب نهج البلاغه، عبدالحميد بن هبة
اللَّه بن ابى الحديد، پژوهشگر: عبدالهادى
شريفى،2جلد، 712 و 800 صفحه.

شرح ابن ابى الحديد، از چهار زاويه به توضيح و
تبيين عبارات نهج البلاغه پرداخته است: شرح
كلمات در خطبه‏ها و نامه‏ها و حكمت‏ها؛ ردّ
كتاب الشافى فى الامامة، تاليف سيدمرتضى؛ ذكر
بخش‏هايى از تاريخ اسلام و بخصوص تاريخ امام
على)ع(؛ بحث‏هاى استطرادى لغوى، ادبى، اخلاقى
و ... . غالب مراجعه كنندگان به اين كتاب،
نياز خود را معطوف به زاويه اول شرح مى‏بينند.
لذا تهذيب اين شرح از سه زاويه ديگر آن، كمك
بسيارى به خوانندگان خواهد كرد.

الضعفاء من الرجال الحديث (3جلد(، حسين
ساعدى، 560 و 528 و 640 صفحه.

كتاب حاضر همچون فرهنگ‏نامه‏اى تفصيلى و
تخصصى درباره چهارصد راوى ضعيف، تمامى اطلاعات
مربوط به هر راوى را فراهم آورده است. اطلاعات
منابع اوليه و منابع متاخر رجالى، نمونه
روايات ضعيف راوى و نتيجه‏گيرى نهايى درباره
او از نوع مطالبى است كه در اختيار خوانندگان
قرار مى‏دهد.

الاُسس الحديثية، محمدتقى مجلسى،
پژوهشگران: عبدالهادى مسعودى و محمدرضا جديدى
نژاد، 296 صفحه.

مجلسى در ضمن شرح كتاب من لايحضره الفقيه
مطالب مهم تاريخى در حوزه حديث و رجال و نيز
مبانى قدما در ارزيابى حديث و نيز فقه‏الحديث
را بيان كرده است. كتاب حاضر بر آن است كه
اطلاعات اين گونه را از لا به لاى شروح فوق
گردآورده و در سه فصل ارائه نمايد: تاريخ
حديث؛ مبانى حديث و مصطلحات؛ مبانى رجالى فقه
الحديث. شرح حال تفصيلى مجلسى، مقدمه كتاب را
تشكيل مى‏دهد.

بازشناسى منابع اصلى رجال شيعه، محمدكاظم
رحمان‏ستايش و محمدرضا جديدى‏نژاد، 568 صفحه.

در اين كتاب، چهار كتاب اصلى و منبع رجال
شيعه، يعنى: رجال الكشى ، رجال النجاشى ،
الرجال و الفهرست شيخ طوسى، معرفى و بازشناسى
شده‏اند. درباره هر يك از منابع چهارگانه، در
فصل‏هاى پنج‏گانه بحث و بررسى انجام پذيرفته
است: شناخت مؤلف؛ مشخصات كتاب؛ شيوه‏شناسى
كتاب؛ بررسى آراى مؤلف؛ جايگاه كتاب در منابع
رجالى.

اسباب اختلاف حديث، محمد احسانى‏فر، 728
صفحه.

در اين پژوهش تلاش شده انواع اسباب اختلاف
معرفى شوند. در مجموع هشتاد سبب اختلاف در پنج
دسته، شناسايى شده كه عبارت‏اند: عوارض نقل
حديث؛ مناسبات محيط قانون‏گذارى؛ اسلوب‏هاى
بيانى ؛ زمينه‏ها و شرايط زمانى و مكانى؛
خصوصيات روايات تفسيرى. در اين كتاب بيش از
630 حديث به عنوان مثال‏هاى اختلاف حديث ارائه
شده است.

كتاب الرجال، شيخ حرّ عاملى، پژوهشگر: على
فاضلى، 310 صفحه.

در اين كتاب، شيخ حرّ عاملى، صاحب وسائل
الشيعة، رجال ممدوح و مذموم و مجهول از
كتاب‏هاى رجال الكشى، رجال النجاشى، الرجال و
الفهرست شيخ طوسى و خلاصة الاقوال علامه حلّى
را استخراج كرده و به ترتيب حروف تهجّى اسامى
آنها را تنظيم نموده و در پايان، مشهوران به
كنيه و القاب را ذكر نموده و در خاتمه چند
فايده كوتاه آورده است.

اين اثر بر اساس پنج نسخه معتبر، تصحيح شده
است.

تاريخ حديث شيعه )قرن هشتم تا يازدهم(،
على‏نقى خدايارى و الياس پوراكبر، 2 جلد، 460
و 407 صفحه.

غالباً احاديث از منظر سندى و متنى مورد
دقت نظر و بررسى قرار مى گيرد و كمتر به
جنبه‏هاى ديگر حديث توجه مى‏شود. توجه به حديث
به عنوان يك پديده تاريخى يكى از اين موارد
است. بررسى اتصال حديث به عصر معصوم)ع( در
امان ماندن آن از دست دشمنان ظاهر و پنهان و
شناخت زمان صدور حديث با مطالعات تاريخى به
انجام مى‏رسد. با توجه به اين ضرورت، طرح
تدوين مجموعه تاريخ حديث شيعه از قرن اول تا
عصر حاضر پى‏ريزى گرديد. اثر حاضر مربوط به
چهار قرن است كه به قرن هشتم، نهم، دهم و
يازدهم پرداخته است.

المناهج الروائية عند الشريف المرتضى، وسام
الخطاوى، 360 صفحه.

سيدمرتضى يكى از متفكران تاثيرگذار شيعه
در طول تاريخ انديشه است. كتاب حاضر از مقدمه
و شش فصل با يك خاتمه تشكيل شده و مباحث ذيل
در آن واكاوى گشته است: زندگى و عصر سيدمرتضى؛
سير حديث در انديشه كلامى معتزله و اماميه با
تأكيد بر دو ديدگاه قاضى عبدالجبار و
سيدمرتضى؛ نگاه سيد به احاديث اعتقادى؛ شيوه
سيد در بررسى احاديث تاريخى؛ شيوه سيد در
روايات فقهى و چگونگى استفاده از آنها در
ابواب فقه؛ منهج سيد در مباحث اصولى؛ ديدگاه
سيد در جريان خبر واحد؛ تاثير سيد بر
انديشه‏هاى حديثى جريان‏هاى محدّثان، فقيهان،
اصوليان و مفسران در طول تاريخ فكرى شيعه.

موسوعة ميزان الحكمة، محمّد محمدى رى‏شهرى،
با همكارى جمعى از فضلا، جلد 496 3 صفحه.

موسوعة ميزان الحكمة، كتابى فراگيرتر و
جامع‏تر از ميزان الحكمة است كه بر اساس شيوه
الفبايى - موضوعى به گزارش احاديث مرتبط با
موضوعات، پرداخته است. جلد سوم، اين مدخل‏ها
را در بر دارد: اكل؛ الفت؛ اللَّه.

دانش‏نامه ميزان الحكمة، محمدى رى‏شهرى، با
همكارى جمعى از فضلا، جلد 4 و 540 5 و 465
صفحه.

اين دانش‏نامه، ترجمه فارسى موسوعة ميزان
الحكمة است. در اين دو كتاب با استناد به آيات
و روايات معصومان)ع( به توضيح و تبيين
موضوعات، مفاهيم و مدخل‏هاى دينى مى‏پردازد.
ذيل هر موضوع )مدخل(، شناسه‏ها و زيرشاخه‏هاى
متعددى هست كه به صورت منطقى دسته بندى شده و
آيات و روايات مربوط به آنها گزارش شده است.
جلد چهارم و پنجم، اين موضوعات را در بر خواهد
گرفت: غذا خوردن؛ همدلى؛ خدا؛ آرزو.

الحاشية على الاصول الكافى، سيداحمد علوى
عاملى، پژوهشگر: سيدصادق اشكورى، 476 صفحه.

سيداحمد بن زين‏العابدين علوى عاملى از
مشاهير علماى قرن يازدهم و از شاگردان ممتاز
ميرداماد و شيخ بهائى است. الحاشية على الاصول
الكافى، يكى از ده‏ها اثر او است كه تاكنون
چاپ نشده است. اين اثر بر اساس تك نسخه موجود
آن، تصحيح شده است.

مكاتيب الائمة)ع(، آيت اللَّه احمدى
ميانجى، پژوهشگر: مجتبى فرجى، جلد 530 4 صفحه.

مرحوم آيت اللَّه احمدى ميانجى، ساليانى
پيش كتاب مكاتيب الرسول)ص( و پس از آن مكاتيب
الائمة)ع( را تاليف نمودند. مجموع
دست‏نوشته‏هاى ايشان در پژوهشكده علوم و معارف
حديث تكميل و آماده نشر شد. جلد چهارم كه
آخرين جلد اين مجموعه است به زودى منتشر خواهد
شد.

شعله‏هاى سرد )حسادت(، محمدعلى سروش، 168
صفحه.

اين كتاب با نگاهى علمى و كاربردى، به
موضوع حسادت مى‏پردازد و بر اساس پيوند ميان
آيات و احاديث موجود درباره آن كاوش مى‏نمايد.
مباحث اين كتاب در هشت فصل و به سبك قابل
ارائه براى همگان تنظيم شده است.