پژوهشى درباره گواهى دادنِ دانش ، بر پيامبرى محمّد

آيات و روايات بيان شده، بر اين مطلب دلالت دارند كه نبوّت پيامبر اسلام ، يك پديده علمى است كه با معيارهاى عقلى همخوانى دارد و رابطه ميان علم و ايمان، اساساً پيوندى ناگسستنى است. درباره مفهوم همبستگى ميان علم و ايمان، لازم است به نكات زير توجّه شود :
1 . علم از ديدگاه كتاب و سنّت، به معناى بصيرت و بينش علمى است .
2 . بصيرتِ علمى، عبارت از احساس و نور و بينشى است كه كليه دانش ها و دريافت هاى انسانى را رهبرى مى كند ؛ يعنى علم و معرفت را در راه تكامل فرد و جامعه انسانى قرار مى دهد. به ديگر سخن ، بصيرتِ علمى، همان جوهره و روحِ دانش است.
3 . اسلام براى تمام شاخه هاى معرفت، احترام و ارزش قائل است ، به شرط آن كه با بصيرتِ علمى توأم باشند و هدفِ رشد و تكامل انسانيّت را دنبال كنند.
4 . دانشِ تهى از بصيرتِ علمى، به انحطاط و سقوط انسان مى انجامد ؛ خواه علم توحيد و خداشناسى باشد و خواه ساير علوم . حتى مى توان گفت كه علم بدون بصيرتِ علمى، علم نيست؛ چرا كه مزيّت و شناسه علم را كه همان رشد و تكامل انسان باشد، از دست مى دهد.
5 . علم، به طور كلّى، وقتى با بصيرتِ علمى همراه باشد، همان علم توحيد و خداشناسى است. از همين رو، قرآن كريم معتقد است كه علم، عموماً ترس و خشيت از خدا را در پى دارد :