۱۷۶.فلاح السائلـ به نقل از عثمان بن عيسى ، از يكى از شيعيان ـ: به امام صادق عليه السلام گفتم : دو آيه در كتاب خدا هست كه تأويل [و حقيقت] آنها را نمى دانم.
فرمود : «آن دو آيه چيست؟».
گفتم : اين سخن او كه : «مرا بخوانيد تا پاسختان دهم» . دعا مى كنم و اجابتى نمى بينم!
به من فرمود : «آيا گمان مى كنى كه خداوند ـ تبارك و تعالى ـ خُلف وعده كرده است؟
گفتم : خير.
فرمود : «آيه ديگر ، كدام است؟».
گفتم : اين سخن او كه : «هر آنچه انفاق كنيد ، او جايگزينش مى كند و او بهترين روزى دهندگان است» . من انفاق مى كنم ؛ امّا جايگزينى نمى بينم!
فرمود : «آيا گمان مى كنى كه خداوند ، خُلف وعده كرده است؟».
گفتم : خير.
فرمود : «پس چه؟»
گفتم : نمى دانم.
فرمود : «ولى من ، به خواست خداوند متعال ، سببش را برايت مى گويم : بدانيد كه اگر شما از دستورهايى كه او به شما داده است ، اطاعت مى كرديد ، سپس او را مى خوانديد ، پاسختان را مى داد ؛ امّا شما دستورهاى او را به كار نمى بنديد و نافرمانى اش مى كنيد ، از اين رو ، پاسختان را نمى دهد.
امّا اين كه گفتى : انفاق مى كنيد ، امّا جايگزينى نمى بينيد ، بدانيد كه اگر مال را از راه حلالش به دست مى آورديد و به جا انفاق مى كرديد ، هيچ كس دِرهمى انفاق نمى كرد ، مگر آن كه خداوند ، عوضش را به او مى داد . و اگر خداوند را از راه دعا مى خوانديد ، پاسختان را مى داد ، هرچند نافرمان باشيد».
گفتم : راه دعا چيست؟
فرمود : «چون نماز واجب را خواندى ، خداوند را تا جايى كه مى توانى ، به بزرگى و عظمت ياد كن و او را ستايش كن و بر پيامبر صلى الله عليه و آله درود فرست و در درود فرستادن بر او بكوش و گواهى ده كه پيام الهى را رسانده است ، و بر امامانِ هدايتگر ، درود بفرست ، و پس از به جاى آوردن حمد و ثناى الهى و درود فرستادن بر پيامبر صلى الله عليه و آله ، لطف ها و محبّت هاى او را در حقّ خودت ياد كن و نعمت هايى را كه به تو داده و نواقت هايى را كه در حقّ تو روا داشته است ، يادآور شو و او را بر آنها حمد و سپاس بگو . آن گاه ، به يكايك گناهانت يا به آنچه از آنها در خاطر دارى ، و به آنها كه بر تو پوشيده است ، اجمالاً ، اعتراف و اقرار كن و از همه نافرمانى هايت ، به درگاه خدا توبه ببر ، با اين نيّت كه ديگر آنها را تكرار نكنى و از سرِ پشيمانى و نيّت راستين و بيم و اميد ، از همه آنها استغفار كن و از جمله بگو:
بار خدايا! من از گناهانم پوزش مى خواهم و از تو آمرزش مى طلبم و به درگاهت توبه مى كنم . پس ، مرا بر طاعت از خودت ، يارى رسان و در هر آنچه كه بر من واجب ساخته اى و مورد رضايت توست ، موفّقم بدار ، كه من نديدم كسى به طاعت تو دست يابد ، مگر با لطف و نعمت تو ، پيش از طاعتت . بنا بر اين ، بر من آن نعمتى ارزانى بدار كه با آن ، به خشنودى و بهشت تو نايل آيم .
سپس ، حاجتت را بطلب ، كه در اين صورت ، اميدوارم خداوند ـ إن شاء اللّه تعالى ـ ناكامت نگذارد».
