ابو ذر غفارى

جُندب بن جناده غفارى ، از ياران پيامبر خدا و امير مؤمنان و يكى از اركان چهارگانه بود .

ر . ك : رجال الطوسى : ص 32 ش 143 و ص 59 ش 496) .

زمانى كه پيامبر صلى الله عليه و آله هنوز در مكّه به سر مى بُرد و اسلام ، روزهاى آغازين خود را مى گذراند ، ابو ذر اسلام آورد . او چهارمين و به قولى پنجمين نفرى بود كه مسلمان شد و نخستين كسى است كه به پيامبر خدا با درود اسلامى ، درود گفت . او با پيامبر صلى الله عليه و آله چنين بيعت كرد كه در راه خدا از سرزنش هيچ سرزنشگرى نَهَراسد و همواره ، حق را بگويد ، اگر چه تلخ باشد .
ابو ذر ، پس از آن كه مسلمان شد ، به سرزمين قوم خويش بازگشت و تا زمان هجرت پيامبر صلى الله عليه و آله در آن جا بود . او پس از جنگ بدر و اُحُد و خندق ، به مدينه آمد و تا زمان رحلت پيامبر خدا همراه ايشان بود . او از جمله كسانى بود كه به ابو بكر ، اعتراض كردند .
پيامبر خدا ، درباره او فرمود : «آسمان نيلگون ، بر كسى سايه نيفكنده و زمين تيره ، كسى را بر خود حمل نكرده است كه راستگوتر از ابو ذر باشد . او تنها زندگى مى كند ، تنها مى ميرد ، تنها برانگيخته مى شود و تنها به بهشت در مى آيد» .
ابو ذر در سال 32 ق ، به روزگار عثمان ، در رَبَذه ، ديده از جهان ، فرو بست .

ر . ك : اختيار معرفة الرجال : ص 24 ش 48 .

ابو زيد انصارى

عمرو بن اخطب ، از ياران پيامبر خدا بود و در بصره ، سُكنا گُزيده بود . وى به كنيه اش ابو زيد ، شهرت داشت و در چندين غزوه از غزوات پيامبر خدا ، شركت كرد . از او روايت شده كه گفت : يك بار پيامبر خدا ، آب خواست . من ، ظرف آبى برايش آوردم كه در آن ، تار مويى بود . مو را برداشتم و ظرف را به دست ايشان دادم . فرمود : «بار خدايا ! او را زيبا گردان» . ابو زيد ، يكصد و اندى سال ، عمر كرد و فقط ، اندكى از موى سر و ريشش سفيد شده بود .

ر . ك : اُسد الغابة : ج 4 ص 190 و ج 6 ص 129 ، الاستيعاب : ج 4 ص 1664

جليل القدر، پُر روايت و ثقه ياد كرده است . در خبر تشرّف او به ديدار امام مهدى عليه السلام كه در كمال الدين آمده ، از او ستايش شده است ؛ امّا اين روايت ، ثابت و مسلّم نيست .

ر . ك : رجال الطوسى : ص 374 ش 5532 و ص 383 ش 5639 ، كمال الدين : ج 2 ص 451 .

ابن بابَوَيه

ابوالحسن على بن الحسين بن موسى بن بابَوَيه قمى، شيخ قمّى ها در عصر خود و پيشوا و فقيه و مورد وثوق آنان بود . چنان كه در متن آمده است، به امام زمان عليه السلام نامه نوشت و خواهش كرد كه ايشان براى فرزند دار شدن او دعا كند. او در سال 323 ق، سال پراكنده شدن ستارگان (شايد مراد ، همان پديده اى باشد كه به بارش شهابى معروف است) ، از دنيا رفت .

ر . ك : رجال الطوسى : ص 432 ش 6191 ، الفهرست : ص 93 ش 382 .

ابن بند

از او ، جز در اين دعا در جاى ديگرى نام برده نشده است .

ابن طيّار

محمّد بن طيّار ، وابسته فَزاره ، از ياران امام باقر و امام صادق عليهماالسلام و متكلّم بود . يك بار كه درباره برخى مذاهب فاسد مى انديشيد ، امام باقر عليه السلام از درونش كه به چه مى انديشد ، خبر داد . امام صادق عليه السلام پس از مرگ او ، درباره اش فرمود : «خدا ، او را رحمت كند و روانش را خرّم و شاد گرداند! او مدافع سرسختِ ما اهل بيت بود» . محقّق شوشترى گفته است كه ظاهرا ابن طيّار ، تحريف شده محمّد طيّار باشد .

ر . ك : رجال البرقى : ص 10 و 17 ، رجال الطوسى : ص 145 ش 1576 و 287 ش 4169 .

ابو ثُمامه

عمرو بن عبد اللّه انصارى صائدى، مشهور به ابو ثمامه ، از ياران امام حسين عليه السلام و از جمله كسانى است كه در ركاب ايشان ، به شهادت رسيدند. در دو زيارت «ناحيه مقدّسه» و «رجبيّه» به او سلام داده شده است .

ر . ك : رجال الطوسى : ص 103 ش 1016 ، بحار الأنوار : ج 98 ص 273 و ج 45 ص 70 .