بود كه خداوند به او صبر عطا كند .

ر . ك : رجال الطوسى : ص 436 ش 6243 ، رجال الطوسى : ص 490.

قُتادة بن نعمان

قُتادة بن نعمان بن زيد انصارى ، از برترينِ ياران پيامبر صلى الله عليه و آله بود . او در روز فتح مكّه ، پرچم بنى ظفر را در دست داشت و در عَقَبه و بدر و اُحُد و ديگر غزوات ، پيامبر صلى الله عليه و آله را همراهى مى كرد . وى ، در جنگ بدر و به قولى در جنگ خندق ، بينايى اش را از دست داد و در سال 23 ق ، در 65 سالگى از دنيا رفت . .

ر . ك : اسد الغابة : ج 4 ص 370 س 4277.

قيس بن سعد بن عُباده

قيس بن سعد بن عباده انصارى خزرجى ساعدى ، از صحابيان والا مقامى بود كه نزد قبيله اش و انصار و عموم مسلمانان ، از احترام خاصّى برخوردار بود . او از ياران سخاوتمند و باهوش پيامبر صلى الله عليه و آله ، و از جمله بزرگان و يكى از زيركانِ عرب بود . وى در جنگ ها اهل نظر و نقشه بود .
قيس ، از ياران نزديك امام على عليه السلام و از حاميان امام عليه السلام در ايام خلافت ايشان بود . على عليه السلام او را به حكومت مصر گماشت . او و قوم و قبيله اش در جنگ جَمَل و صِفّين و نهروان ، على عليه السلام را همراهى كردند و تا آخر عمر ، از امام عليه السلام جدا نشد . وى ، در سال 59 و به قولى شصتم هجرى از دنيا رفت .

ر . ك : رجال البرقى : ص 65 ، رجال الطوسى : ص 79 ش 771 و ص 95 ش 945.

قيس بن مسهِر

قيس بن مسهَّر صيداوى ، يكى از ياران امام حسين عليه السلام است كه از مكّه ، ايشان را همراهى كرد و در بطن الرّمه ، امام عليه السلام او را با نامه اى به كوفه فرستاد . او چون به قادسيّه رسيد ، حُصَين بن نمير ، دستگيرش كرد و نزد عبيد اللّه بن زياد فرستاد . عبيد اللّه به او گفت : بر منبر برو و به حسين بن علىِ دروغگو ، ناسزا بگو .

امام حسين و امام زين العابدين عليهم السلام بود . او شاعرى به نام است و در قصيده اى شكوهمند و پُر ارج و نامدار ، امام زين العابدين عليه السلام را پيشِ روى هشام بن حَكَم ، مدح كرد ، به طورى كه هشام در خشم شد و دستور داد او را به زندان افكنند . اين قصيده فرزدق ، از درستى عقيده او و از كمالش ، پرده برمى دارد تا آن جا كه گفته اند : اگر فَرَزْدَق در نزد خداوند ، عملى جز همين نداشت ، به سبب آن به بهشت مى رفت ؛ زيرا شعر او سخن حقّى در نزد سلطان ستمگر است . وى حدود سال 110 ق ، ديده از جهان ، فرو بست .

ر . ك : رجال الطوسى : ص 119 ش 1208 ، اختيار معرفة الرجال : ص 129 ش 1208.

فضل بن شاذان

ابومحمّد فضل بن شاذان (/ شادان) بن خليل اَزْدى نيشابورى، از ياران امام هادى و امام عسكرى عليهماالسلامو يكى از فقها و متكلّمان شيعه بود كه در ميان شيعه ، مقام والايى دارد و قدر و منزلتش مشهوتر از آن است كه كسى به آن خدشه وارد آورد . وى ، يكصد و هشتاد كتاب نوشته است .

ر . ك : رجال الطوسى : ص 390 ، ش 5742 و ص 401 ش 5882 ، الفهرست : ص 124 ش 552.

قاسم بن علاء

قاسم بن علاء ، از اهالى آذربايجان بود . وى با امام هادى و امام عسكرى عليهماالسلامديدار كرد و از طرف امام زمان عليه السلام به او نامه مى رسيد . وى ، پيراهنى داشت كه امام رضا عليه السلام به او خلعت داده بود و شخصيتى جليل القدر بود . او از مشايخ كلينى است و كلينى بر او رحمت فرستاده است . شيخ طوسى به سند صحيح خود از محمّد بن احمد صفوانى ، روايتى آورده است كه نشان مى دهد قاسم ، نزد امام زمان عليه السلام از احترام بسيارى برخوردار بوده و از خاصّان مورد عنايت ايشان بوده است . در روايت آمده كه امام زمان عليه السلام براى فرزند دار شدن او دعا كرد . روايت ، چنين است :... امام عليه السلام مرقوم فرمود : «بار خدايا! به او پسرى روزى كن كه مايه روشنىِ چشم او گردد» . او فرزندى به نام حسن داشت ... پس از مدّت كوتاهى ، نامه تسليتى از امام زمان عليه السلام در مرگ حسن به او رسيد كه در پايان آن ، دعا كرده