181
حکمت نامه لقمان

۲۷۷.امام صادق عليه السلام :در سفارش لقمان به پسرش ناتان است كه گفت: «اى پسرم! از جمله چيزهايى كه بايد داشته باشى تا بتواند تو را در برابر دشمن، مسلّح گرداند و زمينگيرش كند ، نرم زبانى با دشمن و اعلان رضايت از اوست؛ ولى با كناره گيرى ، او را رها نكن؛چرا كه در اين صورت ، آنچه در ضمير توست ، برايش آشكار مى شود و آن گاه، خود را برايت آماده مى كند ».

۲۷۸.بَهجة المَجالس واُنس المُجالس :لقمان به پسرش گفت : «اى پسرم ! هر كه در دشمنى كوتاهى كند ، مورد دشمنى قرار مى گيرد ، و هر كه در آن زياده روى كند ، گناهكار است . پس حق را بگو ؛ هر چند بر زيان تو باشد و به كسى كه [از حقگويىِ تو] خشم نمايد، اعتنا نكن ».

۲۷۹.الاختصاصـ به نقل از اَوزاعى، درباره آنچه لقمان عليه السلام به پسرش گفت ـ: پسرم! دوستان را زياد كن، و از دشمنان ايمن مباش؛ زيرا كينه در سينه هاى آنان، مانند، آب ۱ زير خاكستر است.

7 / 17

ادب انتخاب خدمتكار

۲۸۰.بَهجة المَجالس واُنس المُجالس :لقمان به پسرش گفت : «اى پسرم ! چشم استخدام نكن ».
گفت : استخدام چشم ، چيست ؟
گفت : «يعنى چنين غلامى نداشته باش كه جز وقتى كه تو را مى بيند، به تو خدمت نكند» .

1.در متن عربى ، «ماء (آب)» آمده است ؛ ولى ظاهرا «نار (آتش)» درست باشد ؛ يعنى : مانند آتش زير خاكستر .


حکمت نامه لقمان
180

۲۷۷.عنه عليه السلام :كانَ فيما أوصى بِهِ لُقمانُ ابنَهُ ناتانَ أن قالَ لَهُ : يا بُنَيَّ ، لِيَكُن مِمّا تَتَسَلَّحُ بِهِ عَلى عَدُوِّكَ فَتَصرَعُهُ المُماسَحَةُ وإعلانُ الرِّضا عَنهُ ، ولا تُزاوِلهُ بِالمُجانَبَةِ فَيَبدُوَ لَهُ ما في نَفسِكَ فَيَتَأَهَّبَ لَكَ . ۱

۲۷۸.بهجة المَجالس واُنس المُجالس :قالَ لُقمانُ لاِبنِهِ : يا بُنَيَّ ، مَن قَصَّرَ فِي الخُصومَةِ خُصِمَ، ومَن بالَغَ فيها أثِمَ، فَقُلِ الحَقَّ ولَو عَلى نَفسِكَ ولاتُبالِ مَن غَضِبَ . ۲

۲۷۹.الاختصاص عن الأوزاعيّـ فيما قالَ لُقمانُ عليه السلام لاِبنِهِ ـ: يا بُنَيَّ ، اِستَكثِر مِنَ الأَصدِقاءِ ، ولا تَأمَن مِنَ الأَعداءِ ؛ فَإِنَّ الغِلَّ في صُدورِهِم مِثلُ الماءِ ۳ تَحتَ الرَّمادِ . ۴

7 / 17

أدب اِختِيارُ الأجير

۲۸۰.بهجة المَجالس واُنس المُجالس :قالَ لُقمانُ لاِبنِهِ : يا بُنَيَّ ، إيّاكَ وخِدمَةَ العَينِ .
قالَ : وما خِدمَةُ العَينِ ؟
قالَ : ألاّ يَكونَ لَكَ عَبدٌ لا يَخدِمُكَ إلاّ حَيثُ يَراكَ . ۵

1.الأمالي للصدوق : ص ۷۶۶ ح ۱۰۳۱ ، بحار الأنوار : ج ۱۳ ص ۴۱۳ ح ۳ .

2.بهجة المَجالس واُنس المُجالس : ج ۲ ص ۴۳۲ .

3.هكذا في المصدر والظاهر أن الصحيح «النار» .

4.الاختصاص : ص ۳۳۸ ، بحار الأنوار : ج ۱۳ ص ۴۲۸ ح ۲۳ .

5.بهجة المَجالس واُنس المُجالس : ج ۲ ص ۷۹۰ .

  • نام منبع :
    حکمت نامه لقمان
    سایر پدیدآورندگان :
    غلامعلی، مهدی؛ آریانی، جعفر
    تعداد جلد :
    1
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1385
    نوبت چاپ :
    اوّل
تعداد بازدید : 72147
صفحه از 328
پرینت  ارسال به