۳۷۱۹.الإمامُ الحسينُ عليه السلامـ خِطابُهُ لِأَعدائِهِ ـ: وَيلَكُم إنْ لمْ يَكنْ لَكُم دِينٌ فَكُونُوا أحرارا في الدُّنيا . ^۱

786

الحُرُّ حُرٌّ في جَميعِ أحوالِهِ

۳۷۲۰.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :الحُرُّ حُرٌّ و لَو مَسَّهُ الضُّرُّ . ^۲

۳۷۲۱.عنه عليه السلام :الحُرُّ حُرٌّ و إنْ مَسَّهُ الضُّرُّ ، العَبدُ عَبدٌ و إنْ ساعَدَهُ القَدَرُ . ^۳

۳۷۲۲.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :إنَّ الحُرَّ حُرٌّ على جميعِ أحْوالِهِ : إنْ نابَتْهُ نائبَةٌ صَبرَ لَها ، و إنْ تَداكَّتْ علَيهِ المَصائبُ لَم تَكْسِرْهُ و إنْ اُسِرَ و قُهِرَ و اسْتُبْدِلَ باليُسرِ عُسرا، كما كانَ يُوسُفُ الصِّدِّيقُ الأمينُ صلواتُ اللّهِ علَيهِ : لَم يَضْرُرْ حُرِّيَّتَهُ أنِ اسْتُعِبدَ و قُهِرَ و اُسِرَ . ^۴

787

شيمَةُ الحُرِّ

۳۷۲۳.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :الطَّلاقَةُ شِيمَةُ الحُرِّ . ^۵

۳۷۲۴.عنه عليه السلام :حُسنُ البِشْرِ شِيمَةُ كُلِّ حُرٍّ . ^۶

۳۷۱۹.امام حسين عليه السلامـ خطاب به دشمنانش ـ: واى بر شما! اگر دين نداريد ، در دنيا آزاده باشيد.

786

آزاده هميشه آزاده است

۳۷۲۰.امام على عليه السلام :آزاده ، آزاده است گر چه سختى و گزند بيند .

۳۷۲۱.امام على عليه السلام :آزاده ، آزاده است هر چند سختى و مرارت بيند ؛ و بنده ، بنده است هرچند تقدير ياريش كند .

۳۷۲۲.امام صادق عليه السلام :آزاده در همه حال آزاده است . اگر بلا و سختى به او رسد شكيبايى ورزد و اگر مصيبتها بر سرش فرو ريزند او را نشكنند هرچند به اسيرى افتد و مقهور شود و آسايش را از دست نهاده به سختى و تنگدستى افتد . چنان كه يوسف صديق امين، صلوات اللّه عليه ، به بندگى گرفته شد و مقهور و اسير گشت اما اين همه به آزادگى او آسيب نرساند .

787

خوى آزاد مرد

۳۷۲۳.امام على عليه السلام :گشاده رويى، خصلت آزاد مرد است .

۳۷۲۴.امام على عليه السلام :خوشرويى، خوى هر آزاده اى است .

784

الحُرِّيَّةُ

۳۷۱۴.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :خَمسُ خِصالٍ مَن لم تَكُنْ فيهِ خَصْلَةٌ مِنها فلَيس فيهِ كَثيرُ مُسْتَمْتَعٍ ، أوَّلُها : الوَفاءُ ، و الثّانيةُ : التَّدْبيرُ ، و الثّالثةُ : الحَياءُ ، و الرّابعةُ : حُسنُ الخُلقِ، و الخامِسةُ ـ و هِي تَجْمَعُ هذهِ الخِصالَ ـ : الحُرِّيّةُ . ^۱

785

النّاسُ كُلُّهُم أحرارٌ

۳۷۱۵.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :أيُّها الناسُ ، إنّ آدمَ لَم يَلِدْ عَبدا و لا أمَةً ، و إنّ النّاسَ كلَّهُم أحْرارٌ . ^۲

۳۷۱۶.عنه عليه السلام :لا تَكُونَنَّ عَبدَ غَيرِكَ و قَد جَعلَكَ اللّهُ سُبْحانَه حُرّا . ^۳

۳۷۱۷.عنه عليه السلام :لا يَسْتَرِقَّنَّكَ الطّمَعُ و قَد جَعلَكَ اللّهُ حُرّا . ^۴

۳۷۱۸.عنه عليه السلام :لا تَكُنْ عَبدَ غَيرِكَ و قَد جَعلَكَ اللّهُ حُرّا، و ما خَيرُ خَيرٍ لا يُنالُ إلاّ بِشَرٍّ ، و يُسرٍ لا يُنالُ إلاّ بعُسْـرٍ؟! ^۵

784

آزادى و آزادگى

۳۷۱۴.امام صادق عليه السلام :پنج خصلت است كه در هر كس يكى از آنها نباشد خير و بهره زيادى در او نيست : اول : وفادارى ، دوم تدبير ، سوم : شرم و حيا ، چهارم : خوش خويى و پنجم ـ كه چهار خصلت ديگر را نيز در خود دارد ـ : آزادگى .

785

همه مردم آزادند

۳۷۱۵.امام على عليه السلام :اى مردم ! آدم نه بنده اى زاييد و نه كنيزى . مردم همه آزادند .

۳۷۱۶.امام على عليه السلام :بنده ديگران مباش كه خداوند سبحان تو را آزاد آفريده است .

۳۷۱۷.امام على عليه السلام :طمع ، تو را به بندگى نگيرد، كه خداوند تو را آزاد آفريده است .

۳۷۱۸.امام على عليه السلام :بنده ديگرى مباش، كه خدا تو را آزاد آفريد . در آن نيكى كه جز با بدى و آن آسانى كه جز با سختى به چنگ نيايد، چه خير و بركتى است؟