۴۷۱۳.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :الحياءُ سَبَبٌ إلى كُلِّ جَميلٍ. ^۱

۴۷۱۴.عنه عليه السلام :أحسَنُ مَلابِسِ الدِّينِ الحياءُ . ^۲

۴۷۱۵.عنه عليه السلام :الحياءُ تَمامُ الكَرَمِ ، و أحسَنُ الشِّيَـمِ . ^۳

۴۷۱۶.عنه عليه السلام :الحياءُ مِفْتاحُ كُلِّ الخَيرِ . ^۴

۴۷۱۷.عنه عليه السلام :مَن كساهُ الحياءُ ثَوبَهُ خَفِيَ على النّاسِ عَيْبُهُ . ^۵

۴۷۱۸.عنه عليه السلام :أعقَلُ النّاسِ أحْياهُم . ^۶

۴۷۱۹.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام في رِسالَةٍ كَتَبَها إلى أصحابهِ و أمَرَهم بمُدارَسَتِها و النّظرِ فيها ـ :علَيْكُم بالحياءِ ، و التَّنَزُّهِ عَمّا تَنَزَّهَ عَنهُ الصّالحونَ قَبْلَكُم . ^۷

۴۷۲۰.مصباح الشريعةـ فيما نسبه إلى الإمام الصادق عليه السلام ـ: الحياءُ نُورٌ جَوهَرُهُ صَدرُ الإيمانِ ، و تَفْسيرُهُ التَّثَبُّتُ عِندَ كُلِّ شَيءٍ يُنْكِرُهُ التَّوحيدُ و المَعرِفَةُ . ^۸

989

الحَياءُ رَأسُ المَكارِمِ

۴۷۲۱.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :إنّ خِصالَ المَكارِمِ بَعْضُها مُقيَّدٌ ببَعْضٍ ، يُقَسِّمُها اللّهُ حَيثُ يشاءُ ، تَكونُ في الرّجُلِ و لا تكونُ في ابنِهِ، و تكونُ في العَبدِ و لا تكونُ في سَيّدِهِ : صِدْقُ الحَديثِ ، و صِدْقُ النّاسِ ، و إعْطاءُ السّائلِ ، و المُكافَأةُ بالصَّنائعِ ، و أداءُ الأمانَةِ ، و صِلَةُ الرَّحِمِ ، و التّودُّدُ إلى الجارِ و الصّاحبِ ، و قِرَى الضَّيفِ ، و رأسُهنَّ الحياءُ . ^۹

۴۷۱۳.امام على عليه السلام :شرم، وسيله رسيدن به هر زيبايى است.

۴۷۱۴.امام على عليه السلام :زيباترين جامه دين، شرم است .

۴۷۱۵.امام على عليه السلام :شرم، كمال بزرگوارى و بهترين خوى است.

۴۷۱۶.امام على عليه السلام :شرم، كليد همه خوبيهاست .

۴۷۱۷.امام على عليه السلام :هر كس كه شرم، جامه خود را بر او بپوشاند، عيبش بر مردم پوشيده مانَد .

۴۷۱۸.امام على عليه السلام :خردمندترين مردم، با شرم ترين آنهاست .

۴۷۱۹.امام صادق عليه السلامـ در نامه اى به اصحاب خود كه به آنان دستور داد پيوسته آن را بخوانند و از نظر بگذرانند ـنوشت : بر شما باد شرم و دورى كردن از آنچه مردمان صالح پيش از شما از آنها دورى كردند .

۴۷۲۰.مصباح الشريعةـ در آنچه به امام صادق عليه السلام نسبت داده است ـ: شرم نورى است كه ذات و جوهر آن صدرِ ايمان است ، معناى شرم اين است كه در برابر هر آنچه با توحيد و معرفت ناسازگار است خويشتندارى كنى .

989

شرم سر آمد مكارم اخلاق است

۴۷۲۱.امام صادق عليه السلام :خصلت هاى نيك، يكى بسته به ديگرى است ، خداوند آنها را به هر كه خود خواهد مى دهد . ممكن است در مرد باشد، ولى در فرزندش نباشد ، در بنده باشد و در خواجه اش نباشد . [اين خويها عبارتند از :] راستگويى ، صداقت با مردم ، عطا كردن به درخواست كننده، جبران كردن خوبيها ، امانتدارى ، صله رحم ، دوستى و مهربانى با همسايه و يار ، ميهمان نوازى و در رأس همه اينها شرم .

988

فَضلُ الحَياءِ

الكتاب :

فَجَاءَتْهُ إِحْدَاهُمَا تَمْشِي عَلَى اسْتِحْيَاءٍ قالَتْ إِنَّ أَبِي يَدْعُوكَ لِيَجْزِيَكَ أَجْرَ ما سَقَيْتَ لَنا فَلَمّا جاءَهُ وَ قَصَّ عَلَيْهِ الْقَصَصَ قالَ لا تَخَفْ نَجَوْتَ مِنَ الْقَوْمِ الظّالِمِينَ» . ^۱

الحديث :

۴۷۰۷.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :الحياءُ لا يَأتي إلاّ بخَيرٍ . ^۲

۴۷۰۸.عنه صلى الله عليه و آله :الحياءُ خَيرٌ كُلُّهُ . ^۳

۴۷۰۹.عنه صلى الله عليه و آله :إنّ الحياءَ مِن شرائعِ الإسلامِ . ^۴

۴۷۱۰.عنه صلى الله عليه و آله :ما كانَ الفُحْشُ في شَيءٍ إلاّ شانَهُ ، و لا كانَ الحياءُ في شَيءٍ قَطُّ إلاّ زانَهُ . ^۵

۴۷۱۱.عنه صلى الله عليه و آله :لو كانَ الحياءُ رجُلاً لكانَ صالِحا . ^۶

۴۷۱۲.عنه صلى الله عليه و آله :إنّ اللّهَ يُحِبُّ الحَيِيَّ المُتَعفِّفَ ، و يُبْغِضُ البَذِيَّ السّائلَ المُلْحِفَ . ^۷

988

فضيلت شرم

قرآن :

«يكى از آن دو [دختر شعيب] كه به آزرم راه مى رفت نزد او (موسى) آمد و گفت: پدرم تو را مى خواند تا مزد آب دادنت را بدهد . چون نزد او آمد و سرگذشت خويش بگفت ، گفت : مترس ، كه تو از مردم ستمكاره نجات يافته اى» .

حديث :

۴۷۰۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :شرم، جز خوبى به بار نمى آورد .

۴۷۰۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :شرم، سراسر خير و خوبى است .

۴۷۰۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :شرم، از شرايع اسلام است .

۴۷۱۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بى شرمى با چيزى همراه نشد، مگر اين كه آن را زشت گردانيد. و حيا، با چيزى همراه نگشت، مگر اين كه آن را آراست .

۴۷۱۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اگر شرم به صورت مردى مجسّم مى شد، هر آينه مردى صالح و نيكوكار بود .

۴۷۱۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند، با حياىِ پاكدامن را دوست دارد و از گداىِ سمج بى شرم نفرت دارد .