1016

بَعدَ مَقتَلِ الخَوارجِ

۴۸۳۴.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :يَكونُ في اُمَّتي أشباهُ هذا يَقرَأونَ القُرآنَ لا يُجاوِزُ تَراقِيَهُم يَمرُقونَ مِنَ الدّين كما يَمرُقُ السَهْمُ مِنَ الرَّمِيَّةِ كُلَّما قُطِعَ قَرْنٌ نَشَأَ قَرْنٌ ، حتّى يَخْرُجَ في بَقِيَّتِهِم الدَّجّالُ . ^۱

۴۸۳۵.الإمامُ عليٌّ عليه السلامـ و قَد مَرَّ بقَتْلى الخَوارجِ ـ: بُؤْسا لَكُم ! لَقد ضَرَّكُم مَن غَرَّكُم . فقيلَ لَهُ : مَن غَرَّهُم يا أميرَ المؤمنينَ ؟ فقالَ : الشَّيطانُ المُضِلُّ ، و الأنْفُسُ الأمّارَةُ بالسُّوءِ ، غَرَّتْهُم بالأمانيِّ ، و فَسَحَتْ لَهُم ، بِالمَعاصي، و وَعَدَتْهُم الإظْهارَ ، فاقْتَحَمَتْ بهِم النّارَ . ^۲

۴۸۳۶.عنه عليه السلام :أيُّها النّاسُ ، فإنّي فَقَأْتُ عَينَ الفِتنَةِ ، و لَم يَكُن لِيَجْتَرِئَ علَيها أحَدٌ غَيري بَعدَ أنْ ماجَ غَيْهَبُها (ظُلْمَتُها) ، و اشْتَدَّ كَلَبُها . ^۳

۴۸۳۷.عنه عليه السلامـ لَمّا قُتلَ الخوارِجُ فقيلَ لَهُ : يا أميرَ المؤمنينَ، هَلكَ القَومُ بأجْمَعِهِم ـ: كَلاّ و اللّهِ، إنَّهُم نُطَفٌ في أصْلابِ الرِّجالِ و قَراراتِ النّساءِ ، كُلَّما نَجَمَ مِنهُم قَرْنٌ قُطِعَ ، حتّى يكونَ آخِرُهُم لُصوصا سَلاّبِينَ . ^۴

1016

پس از كشته شدن خوارج

۴۸۳۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :در بين امّتم افرادى مى باشند كه قرآن مى خوانند، امّا از استخوان ترقوه شان فراتر نمى رود [و ]مانند گذر تير از هدف، از دين خارج مى شوند. هر گاه شاخى قطع شود شاخى ديگر برويد تا آن كه از ميان باقيمانده آنان، دجال سر بر آرد.

۴۸۳۵.امام على عليه السلامـ در هنگام عبور از جنازه خوارج ـفرمود : بدا به حال شما! آن كس كه فريبتان داد به شما زيان رساند. عرض شد: اى امير مؤمنان! چه كسى فريبشان داد ؟ فرمود : شيطان گمراه كننده و نفس فرمان دهنده به بدى؛ به آرزوهاى خام فريبشان داد و ميدان گناهان را بر آنان فراخ گردانيد و به آنان وعده پيروزى داد و آن گاه آنان را در كام آتش فرو برد .

۴۸۳۶.امام على عليه السلام :اى مردم ! من چشم فتنه را در آوردم، در زمانى كه تاريكيش موج مى زد و هارى و سختى آن اوج گرفته بود و كسى جز من جرأت دفع آن را نداشت .

۴۸۳۷.امام على عليه السلامـ آن گاه كه خوارج كشته شدند و به ايشان عرض شد: اى امير مؤمنان! اين جماعت همه نابود شدند . فرمود : هرگز ، به خدا قسم كه آنها نطفه هايى در پشت مردان و زهدانهاى زنان هستند . هر گاه شاخى از آنان برويد ، قطع گردد تا اين كه سرانجام از آنان عده اى راهزن و دزد بر جاى ماند .

1015

رَأيُ الإمامِ في قَتَلَةِ ابنِ خبّابٍ

۴۸۳۳.شرح نهج البلاغةـ بَعدَ قَتْلِ ابن خَبّابٍ ـ: اسْتَنْطَقَهُم عليٌّ عليه السلام بقَتْلِ عبدِ اللّهِ بنِ خَبّابٍ ، فأقَرّوا بهِ ، فقالَ : انْفَرِدوا كتائبَ لأسْمَعَ قَوْلَكُم كَتيبَةً كَتيبَةً . فتَكَتَّبوا كتائبَ ، و أقَرّتْ كُلُّ كَتيبَةٍ بمِثْلِ ما أقَرّتْ بهِ الاُخْرى مِن قَتْلِ ابنِ خَبّابٍ ، و قالوا: و لَنَقْتُلَنَّكَ كَما قَتَلْناهُ ! فقالَ عليٌّ : و اللّهِ ، لَو أقَرَّ أهْلُ الدُّنيا كُلُّهُم بقَتْلِهِ هكذا و أنا أقدِرُ على قَتْلِهِم بهِ لَقَتَلْتُهُم . ثُمَّ الْتَفَتَ إلى أصْحابِهِ فقالَ لَهُم : شُدّوا علَيهِم ، فأنا أوَّلُ مَن يَشُدُّ علَيهِم . ^۱
و في روايةٍ عن الإمامِ عليٍّ عليه السلام ـ في ذِكرِ أصْحابِ الجَملِ ـ : فو اللّهِ ، لَو لَم يُصيبوا مِن المُسلِمينَ إلاّ رجُـلاً واحِـدا مُعْتَمدينَ (مُتَعمِّـدينَ ) لِقَتْلِهِ بِلا جُـرْمٍ جَـرَّهُ لَحَـلَّ لي قَتْلُ ذلكَ الجَيشِ كُلِّهِ ؛ إذْ حَضَروهُ فلَم يُنْكِروا و لَم يَدْفَعوا عَنهُ . ^۲

(انظر) القتل : باب 3221 .

1015

نظر امام درباره قاتلان ابن خبّاب

۴۸۳۳.شرح نهج البلاغةـ پس از كشته شدن ابن خبّاب ـ: على عليه السلام درباره قتل او از خوارج استنطاق كرد . آنان به كشتن او اقرار كردند . حضرت فرمود : گروه گروه شويد تا حرفهاى هر يك از گروههاى شما را جداگانه بشنوم . آنها گروه گروه شدند و هر گروهى مثل گروه ديگر به قتل ابن خبّاب اعتراف كردند و گفتند : تو را هم مثل او مى كشيم . على عليه السلام فرمود : به خدا قسم ، اگر همه مردم دنيا به اين چنين كشتن او اعتراف كنند و من توانايى كشتن آنها را داشته باشم همه آنها را مى كشم. آن گاه رو به اصحابش كرد و فرمود : بر اينان سخت گيريد كه من نخستين كسى هستم كه بر آنان سخت مى گيرم .
در روايتى از امام على عليه السلام درباره اصحاب جمل آمده است : به خدا سوگند اگر حتى يك نفر از مسلمانان را بدون جرم و گناهى ، به عمد مى كشتند كشتن همه آن سپاه بر من روا بود ؛ زيرا آن لشكر حضور داشته اند و اعتراض ننموده و از وى دفاع نكرده اند.