الحديث :

۴۲۶۴.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :أتْقى النّاسِ مَن قالَ الحقَّ فيما لَهُ و عَلَيهِ . ^۱

۴۲۶۵.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :في قائمةِ سَيفٍ مِن سُيوفِ رسولِ اللّهِ صلى الله عليه و آله صَحيفَةٌ فِيها ......... قُلِ الحقَّ و لو على نفسِكَ . ^۲

۴۲۶۶.عنه عليه السلام :إنّ أفْضلَ النّاسِ عندَ اللّهِ مَن كانَ العَملُ بالحقِّ أحَبَّ إليهِ ـ و إنْ نَقَصَهُ و كَرَثَهُ ـ مِن الباطِلِ و إنْ جَرَّ إلَيهِ فائدةً و زادَهُ . ^۳

۴۲۶۷.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :ثلاثةٌ هُم أقرَبُ الخَلقِ إلى اللّهِ عزّ و جلّ يَومَ القِيامَةِ حتّى يَفْرُغَ مِن الحِسابِ: ......... و رجُلٌ قالَ الحقَّ فيما عَلَيهِ و لَهُ . ^۴

۴۲۶۸.عنه عليه السلام :إنّ مِن حقيقةِ الإيمانِ أنْ تُؤْثِرَ الحقَّ و إنْ ضَرَّكَ على الباطِلِ و إنْ نَفعَكَ . ^۵

۴۲۶۹.عنه عليه السلام :إنّ للمؤمنِ على المؤمنِ سَبْعةَ حُقوقٍ ، فأوْجَبُها أنْ يَقولَ الرّجُلُ حقّا و إنْ كانَ على نَفْسِه أو على والِدَيْهِ ، فلا يَميلَ لَهُم عنِ الحقِّ . ^۶

حديث :

۴۲۶۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :با تقواترين مردم كسى است كه حقّ را بگويد، چه به سودش باشد چه به زيانش .

۴۲۶۵.امام على عليه السلام :بر قبضه شمشيرى از شمشيرهاى رسول خدا صلى الله عليه و آله نوشته شده بود ......... حقّ را بگو هر چند عليه خودت .

۴۲۶۶.امام على عليه السلام :برترين مردم نزد خدا كسى است كه عمل به حقّ را از عمل به باطل بيشتر دوست داشته باشد ـ اگر چه براى او زيانمند و غمبار باشد ـ و باطل برايش سودمند و فزاينده .

۴۲۶۷.امام صادق عليه السلام :در روز قيامت سه كس از همه مردمان به خداوند عزّ و جلّ نزديكترند تا آن گاه كه از حسابرسى فارغ شود: ......... و مردى كه حقّ را ، له يا عليه خود ، بگويد.

۴۲۶۸.امام صادق عليه السلام :نشانه ايمان راستين آن است كه حقّ را ، هرچند به زيانت باشد ، بر باطل ، اگر چه سودت رساند ، ترجيح دهى .

۴۲۶۹.امام صادق عليه السلام :مؤمن را بر مؤمن هفت حقّ است ؛ واجبترين آنها اين است كه آدمى حقّ را بگويد، هرچند عليه خود يا پدر و مادرش باشد و به خاطر آنها از حقّ منحرف نشود .

۴۲۶۰.عنه عليه السلام :لا يصبِرُ للحقِّ إلاّ مَن يَعرِفُ فضلَهُ . ^۱

۴۲۶۱.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :لَمّا حَضَرَتْ أبي عليَّ ابنَ الحسينِ عليه السلام الوَفاةُ ضَمَّني إلى صَدْرِهِ ثُمَّ قالَ : أيْ بُنيَّ ، اُوصيكَ بِما أوْصاني أبي حِينَ حَضَرَتْهُ الوَفاةُ ـ و بما ذَكَرَ أنّ أباهُ عليه السلام أوصاهُ بهِ ـ : أيْ بُنَيَّ ، اصبِرْ على الحقِّ و إنْ كانَ مُرّا . ^۲

۴۲۶۲.عنه عليه السلام :اصبِرْ نَفسَكَ على الحقِّ ؛ فإنَّهُ مَن مَنَعَ شيئا في حقٍّ أعطى في باطِلٍ مِثْلَيهِ . ^۳

۴۲۶۳.الإمامُ الصّادقُ عليه السلامـ و قدِ اسْتَفْتاهُ رجُلٌ مِن أهلِ الجَبلِ فأفْتاهُ بخِلافِ ما يُحِبُّ ، فرأى أبو عبدِ اللّهِ الكَراهَةَ فيهِ ـ: يا هذا ، اصْبِرْ على الحقِّ ، فإنَّهُ لَم يَصبِرْ أحدٌ قَطُّ لحَقٍّ إلاّ عَوّضَهُ اللّهُ ما هُو خَيرٌ لَه . ^۴

892

وُجوبُ قَولِ الحَقِّ و لَو عَلَى النَّفسِ

الكتاب :

يا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا كُونُوا قَوَّامِينَ بِالْقِسْطِ شُهَدَاءَ لِلّهِ وَ لَوْ عَلَى أَنْفُسِكُمْ أَوِ الْوَالِدَيْنِ وَ الْأَقْرَبِينَ» . ^۵

۴۲۶۰.امام على عليه السلام :حقّ را تحمّل نكند، مگر كسى كه ارزش آن را بشناسد .

۴۲۶۱.امام باقر عليه السلام :چون هنگام رحلت پدرم على بن الحسين عليه السلام فرا رسيد، مرا در آغوش گرفت و فرمود : فرزندم ! من به تو همان سفارشى را مى كنم كه پدرم در هنگام فرا رسيدن رحلتش به من كرد و فرمود كه پدر او نيز به وى همان سفارش را كرده است : فرزندم ! حقّ را تحمّل كن هرچند تلخ باشد .

۴۲۶۲.امام باقر عليه السلام :خود را در برابر [پذيرش ]حقّ، به صبورى وادار؛ زيرا كسى كه حقّى را ادا نكند، به اندازه دو برابر آن در باطل خرج كند .

۴۲۶۳.امام صادق عليه السلامـ وقتى مردى از اهالى جبل از ايشان استفتايى كرد و فتواى ايشان بر خلاف ميل او بود و ناراحتى در چهره اش مشاهده شد ـفرمود : اى مرد ! حقّ را تحمّل كن ؛ زيرا هيچ كس حقّى را تحمّل نكرد، مگر اين كه خداوند در عوض ، چيزى به او عطا فرمود كه برايش بهتر است .

892

لزوم حقّ گويى هر چند به زيان خود

قرآن :

«اى كسانى كه ايمان آورده ايد ! به عدالت برخيزيد و براى خدا شهادت دهيد هرچند عليه خودتان يا پدر و مادر و خويشاوندان شما بوده باشد» .