۴۳۲۲.الإمامُ الرِّضا عليه السلامـ و قد سُئلَ عن حقِّ المؤمنِ على المؤمنِ ـ: إنّ مِن حقِّ المؤمنِ على المؤمنِ المَوَدَّةَ في صَدْرِهِ ، و المُواساةَ في مالِهِ ......... و لا يقولُ لَهُ : اُفٍّ ، فإذا قالَ لَهُ : «اُفٍّ» فليسَ بَينَهُما وَلايَةٌ ، و إذا قالَ لَهُ : أنتَ عَدُوّي فقد كفّرَ أحدُهُما صاحِبَهُ ، و إذا اتَّهمَهُ انْماثَ الإيمانُ في قَلبِهِ كما يَنْماثُ المِلْحُ في الماءِ . ^۱

911

أدنى حَقِّ المُؤمِنِ عَلى أخيهِ

۴۳۲۳.الإمامُ الصّادقُ عليه السلامـ و قد سُئلَ عن أدْنى حقِّ المؤمنِ على أخيهِ ـ: أنْ لا يَسْتأثِرَ علَيهِ بما هُو أحْوَجُ إلَيهِ مِنهُ . ^۲

۴۳۲۴.عنه عليه السلامـ في بيانِ حُقوقِ المؤمنِ على المؤمنِ ـ: أيْسَرُ حقٍّ مِنها أنْ تُحِبَّ لَهُ ما تُحِبُّ لنَفْسِكَ ، و تَكْرَهَ لَهُ ما تَكْرَهُ لنَفْسِكَ . ^۳

۴۳۲۲.امام رضا عليه السلامـ در پاسخ به سؤال از حقّ مؤمن بر مؤمن ـفرمود : از جمله حقوق مؤمن بر مؤمن اين است كه در دل او را دوست بدارد ، با مال و ثروتش او را كمك رساند ......... و به او «اُفّ» نگويد، كه اگر چنين بگويد ديگر ميان آنها پيوند دوستى نباشد و اگر به او بگويد : تو دشمن من هستى، يكى از آن دو ، ديگرى را كافر شمرده است؛ هرگاه به او تهمتى زند، ايمان در دلش آب شود، همان گونه كه نمك در آب حل مى شود.

911

كمترين حقّ مؤمن بر برادرش

۴۳۲۳.امام صادق عليه السلامـ در پاسخ به سؤال از كمترين حقّ مؤمن بر برادرش ـفرمود : آنچه را كه او بدان نيازمندتر است به خود اختصاص ندهد.

۴۳۲۴.امام صادق عليه السلامـ در بيان حقوق مؤمن بر مؤمن ـفرمود : مترين اين حقوق آن است كه براى او همان چيزى را دوست داشته باشى كه براى خود دوست دارى و بر او نپسندى آنچه را بر خود نمى پسندى .

۴۳۱۹.عنه عليه السلام :للمؤمنِ على المؤمنِ سَبْعَةُ حُقوقٍ واجِبَةٍ لَهُ مِن اللّهِ عزّ و جلّ ، و اللّهُ سائلُهُ عَمّا صَنَعَ فيها : الإجْلالُ لَهُ في عَيْنِهِ ، و الوُدُّ لَهُ في صَدرِهِ ، و المُواساةُ لَهُ في مالِهِ ، و أنْ يُحِبَّ لَهُ ما يُحِبُ لنَفْسِهِ، و أنْ يُحرِّمَ غِيبَتَهُ، و أنْ يَعودَهُ في مَرضِ، و يُشَيّعَ جَنازَتَهُ و لا يَقولَ فيهِ بعدَ مَوتِهِ إلاّ خَيرا . ^۱

۴۳۲۰.الكافي عن معلّى بن خنيس:سَأَلتُ أبا عَبدِ اللّه عليه السلام عَن حَقِّ المُؤمِنِ، فَقالَ: سَبعونَ حَقّا لا اُخبِرُكَ إلاّ بِسَبعَةٍ، فَإنّي عَلَيكَ مُشفِقٌ أخشى ألاّ تَحتَمِلَ، فَقُلتُ: بَلى إن شاءَ اللّهُ، فَقالَ: لا تَشبَع و يَجوعُ و لا تَكتَسي و يَعرى ؛ و تَكونُ دَليلَهُ و قَميصَهُ الّذي يَلبَسُهُ و لِسانَهُ الّذي يَتَكَلَّمُ بِهِ و تُحِبُّ لَهُ ما تُحِبُّ لِنَفسِكَ و إن كانَت لَكَ جارِيَةٌ بَعَثتَها لِتُمَهِّدَ فِراشَهُ و تَسعى في حَوائجِهِ بِاللَّيلِ وَ النّهارِ، فَإِذا فَعَلتَ ذلِكَ وَصَلَت وِلايَتُكَ بِوِلايَتِنا و وِلايَتُنا بِوِلايَةِ اللّهِ عَزَّ و جَلَّ . ^۲

۴۳۲۱.الإمامُ الكاظمُ عليه السلام :إنّ مِن واجِبِ حقِّ أخيكَ أنْ لا تَكْتُمَهُ شَيئا تَنْفَعُهُ بهِ لأمرِ دُنياهُ و آخِرَتِهِ ، و لا تَحْقِدَ علَيهِ و إنْ أساءَ ، و أجِبْ دَعوَتَهُ إذا دَعاكَ ، و لا تُخَلِّ بَينَهُ و بَينَ عَدُوّهِ مِن النّاسِ و إنْ كانَ أقرَبَ إلَيهِ مِنكَ ، و عُدْهُ في مَرَضِهِ . ^۳

۴۳۱۹.امام صادق عليه السلام :مؤمن را بر مؤمن هفت حقّ است كه خداوند عزّ و جلّ آنها را بر او واجب كرده است و خدا درباره آنها از او بازخواست مى كند: او را در چشم خود بزرگ شمارد ، در دل دوستش بدارد ، با مال و دارايى خود ياريش رساند ، بر او همان پسندد كه بر خود مى پسندد ، غيبت او را حرام شمارد ، در بيمارى به عيادتش رود ، در تشييع جنازه اش شركت كند و بعد از مرگ جز به خوبى از وى ياد نكند .

۴۳۲۰.الكافىـ به نقل از معلّى بن خنيس ـ: از امام صادق عليه السلام درباره حقّ مؤمن سؤال كردم حضرت فرمود: حقّ مؤمن بر مؤمن هفتاد حقّ است كه من تنها هفت حقّ را برايت مى گويم و من بيمناكم و مى هراسم كه تاب نياورى.
گفتم: ان شاء اللّه تاب مى آورم ، فرمود: تا او گرسنه است تو سير نخورى، تا او برهنه است تو نپوشى و راهنماى او باشى و لباس او باشى كه بپوشد و زبان او باشى كه بدان سخن گويد و هر چه براى خود دوست دارى براى او دوست بدارى و اگر كنيزى در اختيار دارى براى او بفرست و شب و روز سعى در برآوردن حوائج او نما وقتى اين چنين كردى به ولايت ما كه ولايت خداوند است نائل مى شوى .

۴۳۲۱.امام كاظم عليه السلام :از جمله حقوق واجب برادرت اين است كه آنچه را براى دنيا و آخرت او سودمند است از وى پوشيده ندارى ، كينه اش را به دل نگيرى، هر چند بد كند ، هرگاه تو را دعوت كرد دعوتش را اجابت كنى ، او را در مقابل دشمنش تنها نگذارى، هرچند به او از تو نزديكتر باشد و در هنگام بيمارى به عيادتش بروى .