1069

السَّماواتُ السَّبعُ

الكتاب :

اللّهُ الَّذِي خَلَقَ سَبْعَ سَمَاوَاتٍ وَ مِنَ الْأَرْضِ مِثْلَهُنَّ يَتَنَزَّلُ الْأَمْرُ بَيْنَهُنَّ لِتَعْلَمُوا أَنَّ اللّهَ عَلَى كُلِّ شَيْءٍ قَدِيرٌ وَ أَنَّ اللّهَ قَدْ أَحاطَ بِكُلِّ شَيْءٍ عِلْما» . ^۱

(انظر) البقرة : 29 ، فصّلت : 12 ، الملك : 3 ، نوح : 15 ، المؤمنون : 17 ، 86 ، الإسراء : 44 .

الحديث :

۵۱۰۸.الإمامُ الرِّضا عليه السلامـ و قد بَسطَ كَفَّهُ اليُسْرى ثُمَّ وَضَعَ اليُمْنى علَيها ـ: هذهِ أرضُ الدُّنيا ، و السَّماءُ الدُّنيا علَيها فَوقَها قُبَّةٌ ، و الأرضُ الثّانِيةُ فَوقَ السَّماءِ الدُّنيا و السَّماءُ الثّانِيةُ فَوقَها قُبَّةٌ ـ و هكذا ساقَ الحديثَ إلى أنْ قالَ : ـ و السَّماءُ السّابعَةُ فَوقَها قُبّةٌ ، و عَرشُ الرّحمنِ تباركَ و تعالى فَوقَ السّماءِ السّابِعَةِ ، و هُو قَولُ اللّهِ: «الّذي خَلَقَ سَبْعَ سَماواتٍ ......... » . ^۲

1069

هفت آسمان

قرآن :

«خدا همان كسى است كه هفت آسمان و از زمين نيز همانند آنها را آفريد . فرمان او در ميان آنها فرود مى آيد، تا بدانيد كه خدا بر هر چيزى تواناست و علم او بر همه چيز احاطه دارد» .

حديث :

۵۱۰۸.امام رضا عليه السلامـ وقتى دست چپ خود را باز كرد و دست راستش را روى آن گذاشت ـفرمود : اين زمين دنياست و آسمان فرودين (اوّل) همان گنبد روى آن است و زمين دوم روى آسمان پايين است و آسمان دوم گنبد روى آن است و همين گونه يكى يكى برشمرد و در پايان فرمود : آسمان هفتم گنبد روى آن (زمين هفتم) است و عرش خداوند متعال بر فراز آسمان هفتم جاى دارد . اين است معناى سخن خداوند كه فرمود: «خدايى كه هفت آسمان را بيافريد ......... » .

۵۱۰۷.عنه عليه السلام :و نَظَمَ بِلا تَعْليقٍ رَهَواتِ فُرَجِها ، و لاحَمَ صُدوعَ انْفِراجِها ، و وَشَّجَ بَيْنها و بينَ أزْواجِها ، و ذَلّلَ للهابِطينَ بأمْرِهِ، و الصّاعِدينَ بأعْمالِ خَلقِهِ ، حُزُونَةَ مِعراجِها ، و ناداها بعدَ إذْ هِي دُخَانٌ فالْتَحَمَتْ (فالْتَجَمَتْ) عُرى أشْراجِها ، و فَتَقَ بَعدَ الارْتِتاقِ صَوامِتَ أبْوابِها ، و أقامَ رَصَدا مِنَ الشُّهُبِ الثَّواقِبِ على نِقابِها ، و أمْسَكَها مِن أنْ تَمورَ في خَرْقِ الهَواءِ بأيْدِهِ ، و أمَرَها أنْ تَقِفَ مُسْتسلِمةً لأمرِهِ .
و جَعلَ شَمْسَها آيةً مُبْصِرةً لِنَهارِها ، و قَمَرَها آيةً مَمْحُوَّةً مِن لَيلِها ، و أجْراهُما في مَناقِلِ مَجْراهُما ، و قدَّرَ سَيْرَهُما (مَسيرَهُما) في مَدارِجِ دَرَجِهِما ، لِيُميَّزَ بينَ اللّيلِ و النَّهارِ بِهِما ، و لِيُعْلَمَ عدَدُ السِّنِينَ و الحِسابُ بمَقادِيرِهِما .
ثُمَّ عَلَّقَ في جَوِّها فَلَكَها ، و ناطَ بها زِينَتَها ، مِن خَفِيّاتِ دَرارِيِّها ، و مَصابِيحِ كَواكِبِها ، و رمَى مُسْتَرِقِي السَّمعِ بثَواقِبِ شُهُبِها ، و أجْراها على أذْلالِ تَسْخيرِها مِن ثَباتِ ثابِتِها ، و مَسيرِ سائرِها ، و هُبوطِها و صُعودِها (معودها) و نُحوسِها و سُعودِها . ^۱

۵۱۰۷.امام على عليه السلام :راههاى گشاده آسمانها را، بى آن كه به جايى پيوسته باشد، منظم ساخت و شكافهاى وسيعش را به هم پيوست و هر آسمانى را با آسمانهاى ديگر مرتبط كرد و دشوارى [آمد و شد ]آن را براى فرود آيندگان به فرمان او، و بالا روندگانى كه اعمال و كردار بندگان را مى برند، آسان نمود و چون آسمانها از دود و بخار بودند، ندا داد تا قطعه هاى پراكنده آن به هم پيوستند و گرد آمدند و پس از جمع شدن و گرد آمدن، درهاى بسته آنها را گشود و از ستاره هاى درخشان، بر راههاىِ آسمان نگهبان گماشت و با قدرت خويش از به جنبش درآمدن آنها در فضاى باز، جلوگيرى كرد و بفرمود تا در جاى خويش بايستند و به امر او تسليم باشند .
خورشيد آسمان را نشانه اى روشنگر براى روز، و ماه آن را كه نورش محو مى شود، آيتى براى شب قرار داد و آنها را در مسيرشان روانه ساخت و حركت آنها را در منازل و راههايى كه بايد طى كنند تعيين نمود، تا با سير آنها، شب و روز مشخص و شمار سالها و حساب كارها دانسته شود.
سپس ، فلك را در فضا معلّق نگه داشت و زينتهايش را به آن آويخت كه عبارتند از: ستارگانى نهان چونان دُرّ سفيد و ستارگانى همانند چراغِ روشن و نيز شهابهاى تابان كه شيطانهايى را كه گوش ايستادند (استراق سمع مى كردند) براند و جاى ستارگان ثابت و مسير ستارگان سيّار و فرود (غروب) و صعود (طلوع) و سعد و نحس هر يك را به تسخير خويش در آورد.