۵۱۱۸.عنه عليه السلام :و ما الّذي نَرى مِن خَلْقِكَ و نَعْجَبُ لَهُ مِن قُدْرَتِكَ و نَصِفُهُ مِن عَظيمِ سُلطانِكَ ! و ما تَغَيّبَ عنّا مِنهُ ، و قَصُرَتْ أبْصارُنا عَنهُ ، و انْتَهَتْ عُقولُنا دُونَهُ ، و حالَتْ سُتورُ الغُيوبِ بَينَنا و بَينَهُ أعْظَمُ ! ^۱

1075

صِفَةُ العالَمِ العُلويِّ

۵۱۱۹.الإمامُ عليٌّ عليه السلامـ لَمّا سُئلَ عنِ العالَمِ العُلْويِّ ـ: صُورٌ عارِيَةٌ عنِ المَوادِّ ، عالِيَةٌ عنِ القُوَّةِ و الاسْتِعدادِ، تَجلّى لَها فأشْرَقَتْ، و طالَعَها فتلَأْلأَت، و ألْقى في هُوِيَّتِها مِثَالهُ فأظْهَرَ عَنها أفْعالَهُ . ^۲

1076

العَوالِمُ

الكتاب :

الحَمدُ للّهِ رَبِّ الْعَالَمِينَ» . ^۳

الحديث :

۵۱۲۰.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :لَعلّكَ تَرى أنَّ اللّهَ إنّما خَلقَ هذا العالَمَ الواحِدَ ، و تَرى أنَّ اللّهَ لَم يَخْلُقْ بَشَرا غَيرَكُم ! بلى و اللّهِ ، لَقد خَلقَ اللّهُ ألفَ ألفِ عالَمٍ ، و ألْفَ ألفِ آدمَ ، أنتَ في آخِرِ تِلكَ العوالِمِ و اُولئكَ الآدَمِيّينَ . ^۴

۵۱۱۸.امام على عليه السلام :چه بزرگ است آنچه ما از آفرينش تو مى بينيم و از قدرت تو در پديد آوردن آن به شگفت مى آييم و آن را به عنوان نشانه بزرگى و قدرت تو وصف مى كنيم ! و چه بزرگتر از اينهاست، آنچه از ما پنهان است و ديدگان ما از ديدن آنها قاصر است و خِردهاى ما را به آنها دسترس نيست و پرده هاى غيب، ميان ما و آنها حايل شده است!

1075

خصوصيت عالم برين

۵۱۱۹.امام على عليه السلامـ در پاسخ به پرسش از عالم بالا ـفرمود : صورتهايى است برهنه از مواد، فراتر از قوّه و استعداد ؛ خداوند بر آن صورتها تجلّى كرد و آنها، نورِ وجود يافتند و به آنها نگريست و درخشان شدند ، مثال و شبيه خود را در ماهيّت آنها افكند پس افعال خود را از آنها پديدار ساخت .

1076

عالَمها

قرآن:

«ستايش از آن خداى يكتاست؛ خداوندگار عالَمها».

حديث :

۵۱۲۰.امام باقر عليه السلام :شايد فكر مى كنى كه خداوند فقط همين يك عالم را آفريده و بشرى جز شما خلق نكرده است ؛ به خدا سوگند كه خداوند هزار هزار عالم و هزار هزار آدم بيافريده كه تو در آخرين آن عالمها و آن آدميان هستى .

الحديث :

۵۱۱۴.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :ما السّماواتُ السَّبْعُ في الكُرْسِيِّ إلاّ كحَلْقَةٍ مُلْقاةٍ في أرضٍ فَلاةٍ ، و فَضلُ العَرشِ على الكُرْسِيِّ كفَضْلِ الفَلاةِ على تلكَ الحَلْقَةِ . ^۱

۵۱۱۵.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :العَرشُ في وَجْهٍ هُو جُملَةُ الخَلقِ ، و الكُرْسِيُّ وعاؤهُ . و في وَجْهٍ آخرَ العَرشُ هُو العِلْمُ الّذي أطْلَعَ اللّهُ علَيهِ أنبياءَهُ و رسُلَهُ و حُجَجَهُ . و الكُرْسِيُّ هو العِلمُ الّذي لَم يُطْلِعِ(اللّهُ) علَيهِ أحَدا مِن أنبيائهِ و رسولِهِ ^۲ و حُجَجِهِ عليهم السلام . ^۳

۵۱۱۶.عنه عليه السلامـ في قولهِ تعالى :«وَسِعَ كُرْسِيُّهُ السَّماواتِ و الأرْضَ»ـ: عِلمُهُ . ^۴

(انظر) بحار الأنوار : 58 / 1 باب 1 .

1074

عَظَمَةُ ما غابَ عَنّا مِنَ الخِلقَةِ

۵۱۱۷.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :سُبحانَكَ ما أعْظَمَ ما نَرى مِن خَلْقِكَ ! و ما أصْغَرَ كُلَّ عَظيمةٍ في جَنْبِ قُدْرَتِكَ ! و ما أهْوَلَ ما نَرى مِن مَلَكوتِكَ ! و ما أحْقَرَ ذلكَ فيما غابَ عَنّا مِن سُلطانِكَ ! و ما أسْبَغَ نِعَمَكَ في الدُّنيا ! و ما أصْغَرَها في نِعَمِ الآخِرَةِ ! ^۵

حديث :

۵۱۱۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هفت آسمان در برابر [عظمت ]كرسى، همچون حلقه اى است فتاده در يك بيابان و برترى عرش بر كرسى، همانند برترى آن بيابان است بر آن حلقه .

۵۱۱۵.امام صادق عليه السلام :عرش ، به يك معنا ، مجموعه آفرينش است و كرسى ، ظرف آن . به معنايى ديگر ، عرش، آن علمى است كه خداوند پيامبران و رسولان و حجّتهاى خويش را بر آن آگاه كرد و كرسى، آن علمى است كه خداوند هيچ يك از پيامبران و رسولان و حجّتهاى خويش را بر آن آگاه نكرد .

۵۱۱۶.امام صادق عليه السلامـ درباره آيه «كرسى او آسمانها و زمين را در بر دارد» ـفرمود : مقصود، علم اوست .

1074

عظمت آفرينشِ پنهان از ديد ما

۵۱۱۷.امام على عليه السلام :اى خداوند سبحان ! چه عظيم و پر شكوه است آنچه از آفرينش تو مى بينيم! و چه خُرد است هر بزرگى در برابر قدرت تو ! و چه هول انگيز است آنچه ما از ملكوت تو مى بينيم! و چه حقير است آنچه ما مى بينيم در برابر قدرت و سلطنت نا پيداى تو از ديدگان ما! چه بسيار است نعمتهاى تو در اين دنيا ! و چه اندك است اين نعمتها در برابر نعمتهاى آخرت!