1161

النَّهيُ عَنِ الخِيانَةِ و لَو بِالخائِنِ

۵۵۲۵.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :لا تَخُنْ مَن خانَكَ فتكونَ مِثلَهُ . ^۱

۵۵۲۶.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :لا تَخُنْ مَنِ ائتمَنَكَ و إنْ خانَكَ ، و لا تَشِنْ عَدُوَّكَ و إنْ شانَكَ . ^۲

۵۵۲۷.الكافي عن سُليمانَ بنِ خالدٍ :سألت أبا عبد اللّه عليه السلام عَن رجُلٍ وقَعَ لي عِندَهُ مالٌ فَكابَرَني علَيهِ و حلَفَ ، ثُمّ وقَعَ لَه عِندي مالٌ ، فآخُذُهُ مكانَ مالِي الّذي أخَذَهُ و أجحَدُهُ و أحْلِفُ علَيهِ كما صنَعَ ؟ فقال : إنْ خانَكَ فَلا تَخُنْهُ ، فلا تَدخُلْ فيما عِبْتَهُ علَيهِ . ^۳

۵۵۲۸.الكافي عن مُعاويةَ بنِ عمّارٍ :قلت لأبي عبد اللّه عليه السلام : الرّجُلُ يكونُ لِي علَيهِ الحقُّ فيَجْحَدُنِيهِ ثُمَّ يَسْتَودِعُني مالاً ، أ لِيَ أنْ آخُذَ مالِي عِندَهُ ؟ قال : لا ، هذهِ خِيانَةٌ . ^۴

(انظر) تفسير نور الثقلين : 2 / 144 / 69 .

1161

نهى از خيانت كردن، حتّى به خيانتكار

۵۵۲۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :به كسى كه به تو خيانت كرده است خيانت نكن كه تو نيز چون او خواهى بود .

۵۵۲۶.امام على عليه السلام :به آن كه تو را امين شمرده است خيانت مكن ، هرچند او به تو خيانت ورزد و دشمنت را بد نام مكن هرچند او تو را بد نام كرده باشد .

۵۵۲۷.الكافىـ به نقل از سليمان بن خالد ـ: از امام صادق عليه السلام پرسيدم : من به مردى مالى سپردم و او انكار كرد و سوگند خورد كه چيزى به او نداده ام . سپس مالى از او به دست من افتاد ؛ آيا مى توانم آن را به جاى مالى كه از من گرفت و انكارش كرد و سوگند خورد، بردارم؟ حضرت فرمود : اگر او خيانت كرد تو خيانت مكن و كارى را كه بر او خرده مى گيرى، خودت مرتكب نشو .

۵۵۲۸.الكافىـ به نقل از معاوية بن عمار ـ: به امام صادق عليه السلام عرض كردم : من به كسى پولى مى سپارم و او انكار مى كند كه به وى چيزى سپرده ام ، بعد از مدتى او مالى به من مى سپارد . آيا مى توانم آن را به جاى پولى كه نزد او دارم [و به من نمى دهد ]بردارم ؟ فرمود : نه ، اين خيانت است .

۵۵۲۲.الكافي عن محمّد بن مرازم عن أبيه أو عمّه :شهدت أبا عبد اللّه عليه السلام و هُوَ يُحاسِبُ وكيلاً لَهُ ، و الوكيلُ يُكثِرُ أنْ يقولَ : و اللّهِ ما خُنْتُ ، و اللّهِ ما خُنْتُ ، فقال له أبو عبد اللّه عليه السلام : يا هذا ، خِيانَتُكَ و تَضْييعُكَ علَيَّ مالِي سَواءٌ ؛ لأنّ الخِيانَةَ شَرُّها علَيكَ . ^۱ ثُمَّ قالَ : قالَ رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله : لَو أنّ أحدَكُم هَرَبَ مِن رِزقِهِ لَتَبِعَهُ حتّى يُدْرِكَهُ كما أنّهُ إنْ هَرَبَ مِن أجَلِهِ تَبِعَهُ حتّى يُدْرِكَهُ ، مَن خانَ خِيانةً حُسِبَتْ علَيهِ مِن رِزقِهِ و كُتِبَ علَيهِ وِزْرُها . ^۲

۵۵۲۳.عنه عليه السلام :يُجبَلُ المؤمنُ على كُلِّ طَبيعةٍ إلاّ الخِيانَةَ و الكَذِبَ . ^۳

۵۵۲۴.عنه عليه السلام :بُنِيَ الإنسانُ على خِصالٍ ، فمَهْمَا بُنِيَ علَيهِ فإنَّهُ لا يُبْنى على الخِيانَةِ و الكَذِبِ . ^۴

۵۵۲۲.الكافىـ به نقل از محمّد بن مرازم از پدرش يا عمويش ـ: در حضور امام صادق عليه السلام بودم در حالى كه از وكيل خود حساب مى كشيد و او پيوسته مى گفت : به خدا من خيانت نكرده ام، به خدا من خيانت نكرده ام امام صادق عليه السلام به او فرمود : اى فلانى ! فرقى نمى كند كه خيانت كرده باشى، يا مال مرا هدر داده باشى ؛ زيرا شرّ خيانت به خود تو باز مى گردد. سپس فرمود : پيامبر خدا صلى الله عليه و آله فرمود : اگر از روزىِ خود بگريزيد، رزق و روزى در پى شما مى آيد تا به شما برسد ، همچنان كه اگر از اجل خود بگريزيد ، به دنبالتان مى آيد تا به شما برسد . و كسى كه خيانتى كند، به همان مقدار از روزيش كم مى شود و گناه آن برايش نوشته مى گردد .

۵۵۲۳.امام صادق عليه السلام :مؤمن بر هر خويى سرشته مى شود مگر خيانت و دروغ .

۵۵۲۴.امام صادق عليه السلام :انسان بر خصلتهايى ساخته شده است، اما بر هر خصلتى ساخته شود ، بر خيانت و دروغ ساخته نمى شود.