گفتگوی آیت الله ری شهری با خبرگزاری قرآنی ایران

راوی: آیت الله محمد محمدی ری شهری در گفتگو با خبرگزاری قرآنی ایران، ظرفيت بی‌نظير قرآن و حديث را در پاسخگويی به نيازهای اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، اقتصادی و سياسی جامعه دانسته و گفته است: اگر حقيقتاً برآيند صحيح قرآن و حدیث ، به زبان روز برای مردم جهان بيان شود، اسلام در عصر حاضر بيش از هر وقت ديگر هوادار خواهد داشت. به گزارش راوی به نقل از خبرگزاری قرآنی ایران، آيت‌الله محمد محمدی ری‌شهری در این گفتگو، درباره علل گرايش خويش به حوزه حديث و فعاليت در اين زمينه گفته است: از نخستين سال‌های ورودم به حوزه علوم دينی، سخنان نورانی پيامبر اسلام (ص) و خاندان آن بزرگوار، برای من جاذبه خاصی داشت و رهنمودهای آنان در زمينه‌های اعتقادی، اخلاقی و عرفانی، به قدری برايم شيرين و جذاب بود كه از مطالعه آن‌ها، كمتر احساس خستگی می‌كردم.
عضو مجمع تشخيص مصلحت نظام گفته است: در همان ايام احساس می‌كردم كه احاديث اسلامی در زمينه‌های يادشده، نه تنها در ميان عموم مردم، بلكه در ميان خواص و حوزه‌های علميه، جايگاه شايسته خود را ندارند، در حالی كه حديث، بهترين وسيله برای تبليغ دين و آشنا كردن مردم با اسلام ناب است. پرجاذبه بودن سخنانی نورانی اهل بيت از يكسو و احساس مهجور ماندن اين گوهرهای معنوی و غفلت از آن‌ها، از سوی ديگر، مرا بر آن داشت كه برای گسترش فرهنگ روايت و درايت حديث، هر قدر می‌توانم، تلاش كنم.
وی در ادامه در بيان روند فعاليت‌شان افزوده است: در سال ۱۳۴۶ كه در حوزه نجف، مشغول تحصيل بودم، با مراجعه به برخی از مجموعه‌های حديثی، آن‌چه را به نظرم جالب می‌رسيد، يادداشت می‌كردم اما هرگز فكر نمی‌كردم كه اين يادداشت‌ها چه بركاتی خواهند داشت و به كجا منتهی می‌شوند. در واقع، آن يادداشت‌ها جرقه‌های نورانی و مباركی بود كه به بركت باب حكمت پيامبر اسلام (ص)، به چراغ پر فروغ «ميزان الحكمه» تبديل شد.
نويسنده كتاب «ميزان‌الحكمه» ادامه داده: ضمن مطالعه و كاوش در احاديث اسلامی، دو نكته مهم، نظر مرا به خود معطوف داشت كه الهام بخش اصلی تأليفات حديثی بنده شد؛ نكته اول، ظرفيت بی‌نظير قرآن و حديث در پاسخگويی به نيازهای اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، اقتصادی و سياسی جامعه است به گونه‌ای كه اگر حقيقتاً برآيند صحيح آن به زبان روز برای مردم جهان بيان شود، در عصر حاضر، اسلام، بيش از هر وقت ديگر، هوادار خواهد داشت.
رئيس دانشكده علوم حديث در بيان نكته دوم گفته است: اين كه احاديث اسلام، مانند آيات قرآن، مفسر يكديگرند و تنظيم احاديث به صورت موضوعی، به خصوص در كنار ارائه موضوعی آيات قرآن، علاوه بر آن كه می‌تواند در تشخيص ميزان صحت و يا سقم احاديث، مؤثر باشد، موجب فهم دقيق رهنمودهای خداوند متعال و پيشوايان بزرگ اسلام هم می‌شود و افزون بر اين، دسترسی پژوهشگران و عموم علاقه‌مندان را به اسلام راستين، آسان می‌كند.
توليت آستان مقدس حضرت عبدالعظيم حسنی (ع) افزوده: اين اقدام،‌ تقريباً در مورد احاديث فقهی انجام شده است، هر چند تا نقطه مطلوب، فاصله وجود دارد؛ اما در خصوص احاديث غير فقهی (اعم از: اعتقادی، اخلاقی، اجتماعی، تاريخی و ...) كه در عصر حاضر، فوق‌العاده ضروری و مورد نياز مردم است،‌ تلاش‌های گذشته پژوهشگران مسلمان ـ كه به طور انفرادی ـ به حق، زحمت فراوان كشيده‌اند به هيچ وجه، پاسخگوی نيازهای جامعه امروز نيست.
وی همچنین گفته است: از سوی ديگر، تأليف دانش‌نامه‌ای از قرآن و حديث كه بتواند پاسخگوی نيازهای جامعه امروز در زمينه‌های مختلف علمی و فرهنگی باشد، در آن روزها برای من، كار ساده‌ای نبود و شايد چيزی شبيه به رويا می‌نمود؛ اما جاذبه سخنان نورانی خدا، پيامبر خدا (ص) و خاندان پاك ايشان، مرا به آن داشت كه با بضاعتی اندك، ولی با اراده‌ای استوار و با تمام توان، در راه تحقق اين هدف بزرگ، حركت كنم.
آیت الله ری شهری گفته است: در سال ۱۳۴۷ در مدت كوتاهی كه به اتهام اقدام عليه رژيم شاه در بازداشتگاه مشهد بودم، برای بهره‌گيری از فرصت، تصميم گرفتم احاديثی را كه در زمينه‌های مختلف به نظرم جالب می‌آيد، به صورت موضوعی تنظيم كنم. در واقع، تأليف كتاب «ميزان الحكمه»، بدون آن‌كه بدانم چنين نامی را برای آن انتخاب می‌كنم، از آن‌جا آغاز شد، و پس از بيرون آمدن از زندان، مصمم‌تر از گذشته كار ادامه يافت.