۶۲۶۹.تنبيه الخواطر :كانَ الحسنُ بنُ عليٍّ عليهما السلام كثيراً ما يَتَمَثَّلُ فيقولُ :

يا أهلَ لَذّاتٍ الدنيا لا بقاءَ لها
إنَّ اغتِراراً بِظِلٍّ زائلٍ حُمْقُ^۱

۶۲۷۰.. الإمامُ الباقرُ عليه السلام :أنزِلِ الدنيا كمَنزِلٍ نَزَلتَهُ ثُمّ ارتَحَلتَ عَنهُ ، أو كمالٍ وَجَدتَهُ في مَنامِكَ فاستَيقَظتَ و لَيس مَعكَ مِنهُ شيءٌ ، إنّي (إنّما) ضَرَبتُ لكَ هذا مَثَلاً لأنّها عِندَ أهلِ اللُبِّ و العِلمِ باللّهِ كَفَيْءِ الظِّلالِ . ^۲

۶۲۷۱.عنه عليه السلام :إنّ الدنيا عِندَ العُلَماءِ مِثلُ الظِلِّ . ^۳

(انظر) الموعظة : باب 4067 .

1267

الدُّنيا بَحرٌ عَميقٌ

۶۲۷۲.الإمامُ الكاظمُ عليه السلام :إنّ لُقمانَ قالَ لاِبنِهِ: ......... إنّ الدنيا بحرٌ عميقٌ ، قد غَرِقَ فيها عالَمٌ كثيرٌ ، فلتَكُنْ سَفينتُكَ فيها تَقوَى اللّهِ ، و حَشوُها الإيمانُ و شِراعُها التوكُّلُ ، و قَيِّمُها العقلُ ، و دليلُها العِلمُ ، و سُكّانُها الصَّبرُ . ^۴

۶۲۶۹.تنبيه الخواطر :حسن بن على عليه السلام بسيار به اين بيت شعر تمثّل مى جست :

اى اهل لذّتهاى دنيا ! اين لذّتها را بقايى نيست
دل بستن به سايه اى گذرا حماقت است.

۶۲۷۰.امام باقر عليه السلام :دنيا را چون منزلى بدان كه در آن فرود آمده اى و سپس از آن مى كوچى ؛ يا مانند مالى بدان كه در عالم خواب يافته اى و چون بيدار شوى خبرى از آن نيست . من اين را به عنوان مَثَل برايت گفتم ؛ زيرا دنيا در نظر خردمندان و خداشناسان همانند جا به جا شدن سايه هاست.

۶۲۷۱.امام باقر عليه السلام :دنيا در نظر دانشمندان مانند سايه است .

1267

دنيا، دريايى ژرف است

۶۲۷۲.امام كاظم عليه السلام :لقمان به فرزندش فرمود : ......... همانا دنيا دريايى ژرف است . خلقى بسيار در آن غرقه گشته اند ؛ پس بايد كه كشتى تو در اين دريا، تقواى خدا باشد و بار و بُنه اش ايمان و بادبانش توكّل و ناخدايش خِرَد و راهنمايش دانش و سكّانش شكيبايى.

۶۲۶۳.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :الدنيا ساعةٌ فاجعَلوها طاعةً . ^۱

۶۲۶۴.الإمامُ الكاظمُ عليه السلام :اِصبِرْ على طاعَةِ اللّهِ ، و اصبِرْ على معاصِي اللّهِ ، فإنّما الدنيا ساعةٌ ، فما مَضَى منها فلَيسَ تَجِدُ لَهُ سروراً و لا حُزناً ، و ما لم يَأتِ منها فلَيسَ تَعرِفُهُ ، فاصبِر على تلك الساعةِ التي أنتَ فيها فَكَأنّكَ قدِ اغتَبَطتَ . ^۲

1266

الدُّنيا كَفَيءِ الظِّلالِ

۶۲۶۵.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :إنّها عندَ ذَوِي العُقولِ كَفَيْءِ الظِلِّ ، بَيْنا تَراهُ سابِغاً حتّى قَلَصَ ، و زايداً حتّى نَقَصَ . ^۳

۶۲۶۶.عنه عليه السلام :فلا يَغُرَّنَّكُم ما أصبَحَ فيهِ أهلُ الغُرورِ ، فإنّما هو ظِلٌّ مَمْدودٌ إلى أجَلٍ مَعْدودٍ . ^۴

۶۲۶۷.عنه عليه السلام :الدنيا ظِلُّ الغَمامِ و حُلْمُ المَنامِ . ^۵

۶۲۶۸.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلام :إنّ جميـعَ ما طَلَعَتْ علَيهِ الشمسُ في مَشارِقِ الأرضِ و مَغارِبِها، بَحرِها ، و بَرِّها ، و سَهْلِها ، و جَبَلِها ، عندَ وَلِيٍّ مِن أولياءِ اللّهِ و أهلِ المَعرفةِ بحقِّ اللّهِ كَفَيْءِ الظِّلالِ . ^۶

۶۲۶۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :دنيا ساعتى بيش نيست، پس آن را در طاعت [خدا] بگذرانيد.

۶۲۶۴.امام كاظم عليه السلام :بر طاعت خدا صبر كن و در ترك معاصى خدا شكيبا باش ؛ زيرا دنيا ساعتى بيش نيست . آنچه از دنيا سپرى شده است، نه شادى اش را احساس كنى و نه غمش را ؛ و آنچه هنوز نيامده است، نمى دانى كه چه خواهد بود ؟ پس بر ساعتى كه در آنى شكيبا باش و شادمان .

1266

دنيا همچون حركت سايه هاست

۶۲۶۵.امام على عليه السلام :دنيا در نظر خردمندان چون حركت سايه است ؛ هنوز پهن نشده جمع مى شود و دراز نشده ، كوتاه مى گردد.

۶۲۶۶.امام على عليه السلام :مبادا آنچه فريفتگان را مى فريبد شما را بفريبد ؛ زيرا نعمتهاى فريبنده [در دنيا] چون سايه اى است كه تا زمان معيّنى پهن است .

۶۲۶۷.امام على عليه السلام :دنيا چون سايه ابر است و مانند رؤيايى كه آدمى در خواب مى بيند .

۶۲۶۸.امام زين العابدين عليه السلام :هر آنچه در زير اين آفتاب است، از شرق و غرب عالم و از دريا و خشكى و از دشت و كوه، نزد دوستان خدا و آنان كه به حقّ خداوند معرفت دارند ، همچون حركت سايه هاست .