1207

مَوانِعُ الإجابَةِ

1 ـ الذنب

۵۸۳۵.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :إنَّ العبدَ يسألُ اللّهَ الحاجةَ فيكونُ من شَأنِهِ قضاؤها إلى أجلٍ قريبٍ أو إلى وقتٍ بَطيءٍ ، فيُذنِبُ العبدُ ذنبا فيقولُ اللّهُ تَبارَكَ وَ تَعالى للمَلَكِ : لا تَقضِ حاجَتَهُ و احرِمْهُ إيَّاها ، فإنَّهُ تَعَرَّضَ لِسَخَطي و استَوجَبَ الحِرمانَ مِنّي . ^۱

(انظر) الدعاء : باب 1213 .
الذنب : باب 1387 .

2 ـ الظُّلمُ

۵۸۳۶.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :إنَّ اللّهَ عزّ و جلّ أوحى إلى عيسَى بنِ مَريَمَ عليه السلام : قُلْ لِلمَلإ مِن بَني إسرائيلَ ......... إنّي غَيرُ مُستَجِيبٍ لِأحَدٍ مِنكُم دَعوَةً و لِأحَدٍ من خَلْقي قِبَلَهُ مَظلِمَةٌ . ^۲

۵۸۳۷.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :إنَّ اللّهَ عزّ و جلّ يَقولُ : وَ عِزَّتي وَ جَلالي ، لا اُجِيبُ دَعوَةَ مَظلومٍ دَعاني في مَظلِمَةٍ ظُلِمَها و لأحدٍ عندَهُ مثلُ تِلك المَظلِمَةِ . ^۳

۵۸۳۸.عنه عليه السلام :إذا ظُلِمَ الرَّجُلُ فَظَلَّ يَدعو عَلى صاحِبِهِ، قال اللّهُ جَلَ جلالُهُ : إنَّ هاهُنا آخَرَ يَدعو عَلَيكَ ، يَزعُمُ أنّكَ ظَلَمتَهُ ، فإنْ شِئتَ أجَبتُكَ و أجَبتُ عَلَيكَ ، و إنْ شِئتَ أخَّرتُكُما فَيُوسِعُكُما عَفْوي . ^۴

1207

موانع اجابت دعا

1 ـ گناه

۵۸۳۵.امام باقر عليه السلام :[گاه] بنده حاجتى را از خداوند مى خواهد و از شأن خداست كه آن را در آينده اى نزديك يا با تأخير برآورده سازد ؛ اما بنده بعدا مرتكب گناهى مى شود . پس، خداوند تبارك و تعالى به فرشته مى گويد : حاجت او را بر مياور و او را از آن محروم گردان ؛ زيرا او خود را در معرض خشم من نهاد و مستوجب محروميت از سوى من شد .

2 ـ ستم

۵۸۳۶.امام على عليه السلام :خداوند عزّ و جلّ به عيسى بن مريم عليه السلام وحى فرمود : به اشراف بنى اسرائيل بگو : . . . من دعاى هيچ يك از شما و هيچ يك از كسانى را كه مظلمه اى به گردن دارند اجابت نمى كنم .

۵۸۳۷.امام صادق عليه السلام :خداوند عزّ و جلّ مى فرمايد: سوگند به عزّت و جلالم كه نفرين ستمديده اى را در حقّ ستم كننده بدو اجابت نمى كنم اگر خود نسبت به ديگرى چنان ستمى را روا داشته است .

۵۸۳۸.امام صادق عليه السلام :هر گاه مردى ستم بيند و به نفرين ستمگرِ خود پردازد ، خداوند عزّ و جلّ فرمايد : كس ديگرى هم هست كه مى گويد تو به او ستم كرده اى و تو را نفرين مى كند ؛ اگر مى خواهى نفرين هر دوى شما را مستجاب كنم، و اگر مى خواهى به تأخير اندازم، تا مشمول عفوم شويد .

۵۸۲۸.عنه صلى الله عليه و آلهـ و قد سُئلَ عنِ اسمِ اللّهِ الأعظمِ ـ: كُلُّ اسمٍ مِن أسماءِ اللّهِ أعظَمُ ، فَفَرِّغْ قَلبَكَ مِن كُلِّ ما سِواهُ و ادْعُهُ بِأيِّ اسمٍ شِئتَ . ^۱

۵۸۲۹.عنه صلى الله عليه و آله :اغتَنِموا الدُّعاءَ عند الرِّقَّةِ فإنَّها رحمةٌ . ^۲

۵۸۳۰.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :لا يَقبَلُ اللّهُ دُعاءَ قَلبٍ لاهٍ . ^۳

۵۸۳۱.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :إنَّ اللّهَ عزّ و جلّ لا يَستَجِيبُ دُعاءً بِظَهرِ قلبٍ ساهٍ ، فإذا دَعَوتَ فَأقبِلْ بقلبِكَ ، ثمّ استَيقِنْ بالإجابَةِ . ^۴

۵۸۳۲.عنه عليه السلام :إنَّ اللّهَ لا يَستَجِيبُ دُعاءً بظَهرِ قلبٍ قاسٍ . ^۵

۵۸۳۳.عنه عليه السلام :إذا اقشَعَرَّ جِلدُكَ و دَمَعَتْ عَيناكَ و وَجِلَ قلبُكَ فَدُونَكَ دُونَكَ فقد قُصِدَ قَصدُكَ . ^۶

۵۸۳۴.عنه عليه السلام :إذا رَقَّ أحدُكُم فَليَدعُ ، فإنَّ القلبَ لا يَرِقُّ حَتّى يَخلُصَ ^۷ . ^۸

۵۸۲۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آلهـ در پاسخ به اين پرسش كه اسم اعظم خدا چيست ـفرمود : همه اسمهاى خدا اعظمند . پس ، دل خود را از هر چه جز اوست خالى گردان و آن گاه به هر نامى كه خواهى بخوانش .

۵۸۲۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :دعا كردن را هنگام رقّت قلب غنيمت شمريد كه رقّت قلب ، رحمت است .

۵۸۳۰.امام على عليه السلام :خداوند دعاى دلِ غافل را نمى پذيرد .

۵۸۳۱.امام صادق عليه السلام :خداوند عزّ و جلّ دعايى را كه از دلى غافل و بى توجه سرزند، اجابت نمى كند . پس ، هرگاه دعا كردى، با دلت [به خدا] روى آر، و يقين بدان كه در اين صورت دعايت مستجاب مى شود .

۵۸۳۲.امام صادق عليه السلام :خداوند دعايى را كه از پشت قلب با قساوت برخيزد مستجاب نمى كند .

۵۸۳۳.امام صادق عليه السلام :هر زمان كه بدنت به لرزه درآمد و چشمانت گريان شد و دلت تپيدن گرفت، آن لحظه را [براى دعا كردن ]غنيمت شمار كه به خواسته ات عنايت شده است .

۵۸۳۴.امام صادق عليه السلام :هر زمان كه به يكى از شما رقّت قلب دست داد ، دعا كند ؛ زيرا قلب تا خالص و پاك نشود رقّت نمى يابد .