۷۲۹۳.الإمامُ الصّادقُ عليه السلامـ لَمّا قالَ بعضُ أصحابِهِ : مَدُّ الرِّقابِ أحَبُّ إلَيكَ أمِ البَراءةُ مِن عَلِيٍّ ؟ ـ: الرُخصَةُ أحَبُّ إلَيَّ ، أ ما سَمِعتَ قولَ اللّهِ في عمّارٍ : «إلاَّ مَنْ أُكرِهَ و قَلْبُهُ مُطْمَئِنٌّ بِالإِيمانِ»^۱ ؟! ^۲

(انظر) وسائل الشيعة : 11 / 481 / 20 .

۷۲۹۳.امام صادق عليه السلامـ در پاسخ به يكى از اصحاب كه به ايشان عرض كرد : كشته شدن افراد را [در برابر بيزارى نجستن از على عليه السلام ] خوشتر دارى يا بيزارى جستن آنها را از على؟ ـفرمود : رخصت (كشته نشدن آنها) را خوشتر دارم . مگر اين سخن خداوند متعال را درباره عمّار نشنيده اى كه : «مگر كسى كه به زور [به اظهار كفر ]وادار شود، و حال آن كه دلش به ايمان خويش مطمئن است» .

1471

الحَثُّ عَلى إتيانِ الرُّخَصِ

۷۲۸۷.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :إنّ اللّهَ تعالى يُحِبُّ أن تُؤتى رُخصَتُهُ كما يَكرَهُ أن تُؤتى مَعصيَتُهُ . ^۱

۷۲۸۸.عنه صلى الله عليه و آله :إنّ اللّهَ تعالى يُحِبُّ أن تُقبَلَ رُخصَتُهُ ، كما يُحِبُّ العَبدُ مَغفِرَتَهُ . ^۲

۷۲۸۹.عنه صلى الله عليه و آله :إنّ اللّهَ يُحِبُّ أن تُؤتى رُخَصُهُ كما يُحِبُّ أن تُؤتى عَزائمُهُ . ^۳

۷۲۹۰.عنه صلى الله عليه و آله :إنّ اللّهَ يُحِبُّ أن يُؤخَذَ بِرُخَصِهِ كما يُحِبُّ أن يُؤخَذَ بعَزائمِهِ . ^۴

۷۲۹۱.عنه صلى الله عليه و آله :علَيكُم بِرُخصَةِ اللّهِ التي رَخَّصَ لَكُم . ^۵

۷۲۹۲.بحار الأنوار :كافورُ الخادِمُ : قالَ لي الإمامُ عليُّ بنُ محمّدٍ عليه السلام : اُترُك لي السَّطْلَ الفُلانِيَّ في المَوضِعِ الفُلانِيِّ لِأتَطَهَّرَ مِنهُ للصلاةِ ، و أنفَذَنِي في حاجَةٍ ......... و اُنسِيتُ ما قالَ لي و كانَت ليلةً بارِدَةً ، فَحَسَستُ بهِ و قد قامَ إلى الصلاةِ و ذَكَرتُ أنّني لَم أترُكْ السَّطلَ فَبَعُدتُ عن المَوضِعِ خَوفا مِن لَومِهِ ......... فَنادانِي نِداءَ مُغضَبٍ فقلتُ : إنّا للّهِِ، أيشِ عُذرِي ......... فقال عليه السلام : يا وَيلَكَ أ ما عَرَفتَ رَسمِي أنّني لا أتَطَهَّرُ إلاّ بماءٍ باردٍ فَسَخَّنتَ لي ماءً و تَرَكتَهُ في السَّطْلِ؟!
فقلتُ : و اللّهِ يا سَيِّدِي ما تَرَكتُ السَّطلَ و لا الماءَ ! قالَ عليه السلام : الحمدُ للّهِِ ، و اللّهِ لا تَرَكنا رُخصَةً ، و لا رَدَدْنا مِنحَةً ، الحَمدُ للّهِِ الذي جَعَلَنا مِن أهلِ طاعَتِهِ و وَفَّقَنا لِلعَونِ على عبادَتِهِ ، إنّ النبيَّ صلى الله عليه و آله كانَ يقولُ : إنَّ اللّهَ يَغضَبُ عَلى مَن لا يَقبَلُ رُخَصَهُ . ^۶

1471

تشويق به انجام رخصتها

۷۲۸۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند متعال همچنان كه دوست ندارد معصيت شود ، دوست دارد به رخصتهايش ^۷ عمل شود .

۷۲۸۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند متعال دوست دارد رخصتهايش پذيرفته شود ، همچنان كه بنده دوست دارد آمرزيده شود .

۷۲۸۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند ، همچنان كه دوست دارد واجباتش عمل شود ، دوست دارد رخصتهايش نيز به جا آورده شود .

۷۲۹۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند دوست دارد رخصتهايش به كار بسته شود ، همچنان كه دوست دارد فرايضش انجام پذيرد .

۷۲۹۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :به رخصتهاى خداوند كه به شما داده است، پايبند باشيد .

۷۲۹۲.بحار الأنوارـ به نقل از كافور خادم ـ: امام هادى عليه السلام به من فرمود : فلان سطل آب را در فلان جا بگذار تا براى نماز وضو بگيرم و سپس مرا در پى كارى فرستاد . . . من فراموش كردم دستور آن حضرت را انجام دهم . آن شب ، شب سردى بود. وقتى حضرت براى نماز برخاست، من متوجّه شدم و يادم آمد كه سطل را در جايى كه فرموده بود نگذاشته ام . از ترس سرزنش ايشان از جاى خود دور شدم . . . امام عليه السلام مرا با صدايى خشم آلود، فرا خواند . با خود گفتم : إنّا للّه ، حالا چه بهانه اى بياورم؟ . . . امام عليه السلام فرمود : واى بر تو! مگر عادت مرا نمى دانى كه جز با آب سرد، وضو نمى گيرم ، چرا آب را برايم گرم كرده و در اين سطل ريخته اى؟!
عرض كردم : سرورم! به خدا قسم من نه سطلى گذاشته ام و نه آبى! حضرت فرمود : خدا را سپاس ؛ به خدا قسم ما نه رخصتى را فرو گذاشته ايم و نه عطيه اى را رد كرده ايم . سپاس خداوندى را كه ما را از فرمانبرداران خود قرار داد و توفيق عبادتش را به ما ارزانى داشت . پيامبر صلى الله عليه و آله مى فرمود : همانا خداوند بر كسى كه رخصتهاى او را نپذيرد، خشم مى آورد .