1202
التَّقَدُّمُ فِي الدُّعاءِ
الكتاب :
وَ إذا مَسَّ الاْءنْسانَ ضُرٌّ دَعا رَبَّهُ مُنِيبَاً إلَيْهِ ثُمّ إذا خَوَّلَهُ نِعْمَةً مِنهُ نَسِيَ ما كانَ يَدعُوا إلَيهِ مِن قَبلُ وَ جَعَلَ للّهِِ أندَادا لِيُضِلَّ عَن سَبِيلِهِ قُل تَمَتَّعْ بِكُفْرِكَ قَلِيلاً إنَّكَ مِنْ أصْحَابِ النَّارِ» . ۱
وَ إذا مَسَّ الاِْنْسانَ الضُّرُّ دَعانا لِجَنْبِهِ أوْ قاعِدا أوْ قائِما فَلَمّا كَشَفْنا عَنهُ ضُرَّهُ مَرَّ كَأنْ لَم يَدعُنا إلى ضُرٍّ مَسَّهُ كَذلِكَ زُيِّنَ لِلْمُسرِفِينَ ما كَانُوا يَعْمَلُونَ» . ۲
أمَّنْ يُجِيبُ الْمُضطَرَّ إذا دَعاهُ وَ يَكْشِفُ السُّوءَ وَ يَجْعَلُكُم خُلَفَاءَ الْأَرْضِ أ إِلهٌ مَّعَ اللّهِ قَلِيلاً ما تَذَكَّرُونَ» . ۳
(انظر) الزمر: 49 ، يونس: 22 ، العنكبوت: 65 ، الروم: 33 ، لقمان: 32 ، الأنعام: 40 و 41 و 63 ، الإسراء: 67 .
الحديث :
۵۷۸۳.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :تَعَرَّفْ إلَى اللّهِ فِي الرَّخاءِ يَعرِفْكَ فِي الشِّدَّةِ . ۴
۵۷۸۴.عنه صلى الله عليه و آله :إذا ذَكَرَ العبدُ رَبَّهُ في الرَّخاءِ أنْجاهُ اللّهُ مِن البلاءِ . ۵
۵۷۸۵.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلامـ في مُناجاتِهِ ـ: لا تَجعَلْني مِمَّن يُبطِرُهُ الرَّخاءُ و يَصرَعُهُ البلاءُ ، فلا يَدعُوَكَ إلاّ عِندَ حُلولِ نازِلَةٍ ، و لا يَذكُرَكَ إلاّ عِندَ وُقوعِ جائحَةٍ ، فَيصرَعُ لَكَ خَدَّهُ ، و تُرفَعُ بالمَسألَةِ إلَيكَ يَدُهُ . ۶
1202
پيشدستى در دعا
قرآن :
«چون به آدمى گزندى رسد به پروردگارش روى مى آورد و او را مى خواند . آن گاه چون به او نعمتى بخشد همه آن دعاها را كه پيش از اين كرده بود از ياد مى برد و براى خدا همتايانى قرار مى دهد تا مردم را از طريق او گمراه كند . بگو : اندكى از كفرت بهره مند شو ، كه تو از دوزخيانى» .
«چون به آدمى گزندى رسد ، [در همه حال] ما را به دعا مى خواند، چه بر پهلو خفته باشد و چه نشسته يا ايستاده و چون آن گزند را از او دور سازيم ، چنان مى گذرد كه گويى ما را براى دفع آن گزندى كه به او رسيده بود هرگز نخوانده است . اعمال اسرافكاران اينچنين در نظرشان آراسته شده است» .
«يا آن كه درمانده را چون بخواندش پاسخ مى دهد و گرفتارى را او دور مى كند و شما را در زمين، جانشين پيشينيان مى سازد . آيا معبودى همراه خدا هست؟ چه اندك پند مى گيريد» .
حديث :
۵۷۸۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هنگام آسايش، خود را به خدا بشناسان تا هنگام گرفتارى و سختى، تو را بشناسد .
۵۷۸۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هرگاه بنده در روزگار خوشى به ياد پروردگارش باشد ، خداوند او را از بلا مى رهاند .
۵۷۸۵.امام زين العابدين عليه السلامـ در مناجات خويش ـگفت : مرا از آنان قرار مده كه خوشى، سرمستشان مى كند و بلا و گرفتارى، از پايشان در مى آورد . اينان فقط زمانى تو را مى خوانند كه گرفتار شوند و تنها هنگامى به ياد تو مى افتند كه به مصيبتى سخت دچار گردند ؛ در اين هنگام در برابر تو به خاك مى افتند و دست خواهش به سويت دراز مى كنند .
