ه ـ في الخَلَواتِ و عند اللَذّاتِ

۶۶۵۹.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :اِشحَنِ الخَلوَةَ بالذِّكرِ ، و اصحَبِ النِّعَمَ بِالشُّكرِ . ^۱

۶۶۶۰.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :في التَّوراةِ مَكتوبٌ : ......... يا موسى ......... اُذكُرْني في خَلَواتِكَ و عِندَ سُرورِ لَذَّتِكَ أذكُرْكَ عِندَ غَفَلاتِكَ . ^۲

۶۶۶۱.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :شِيعَتُنا الَّذِين إذا خَلَوا ذَكَرُوا اللّهَ كثيراً . ^۳

1346

حَقيقَةُ الذِّكرِ

۶۶۶۲.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :مَن أطاعَ اللّهَ عزّ و جلّ فَقَد ذَكَرَ اللّهَ و إن قَلَّتْ صلاتُهُ و صِيامُهُ و تلاوَتُهُ لِلقرآنِ . ^۴

۶۶۶۳.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :الذِّكرُ ذِكرانِ : ذِكرٌ عِند المُصيبَةِ حَسَنٌ جميلٌ ، و أفضَلُ مِن ذلكَ ذِكرُ اللّهِ عِندَ ما حَرَّمَ اللّهُ علَيكَ فيكونُ ذلكَ حاجِزاً . ^۵

۶۶۶۴.عنه عليه السلام :لا تَذكُرِ اللّهَ سبحانَهُ ساهياً ، و لا تَنْسَهُ لاهِياً ، و اذكُرْهُ كاملاً يُوافِقُ فِيهِ قَلبُكَ لِسانَكَ ، و يُطابِقُ إضمارُكَ إعلانَكَ ، و لَن تَذكُرَهُ حقيقةَ الذِّكرِ حتّى تَنسى نَفسَكَ في ذِكرِكَ و تَفقِدَها في أمرِكَ . ^۶

ه ـ در تنهايى و هنگام لذّتها

۶۶۵۹.امام على عليه السلام :خلوت را با ياد خدا پُر كن و نعمتها را با شكر گزارى همراه ساز .

۶۶۶۰.امام باقر عليه السلام :در تورات نوشته شده است : . . . اى موسى! . . . در تنهايى ها و هنگام شادى لذّتها و خوشى هايت مرا ياد كن تا در غفلت هايت به ياد تو باشم .

۶۶۶۱.امام صادق عليه السلام :شيعيان ما كسانى هستند كه چون تنها شوند خدا را فراوان ياد كنند .

1346

حقيقت ياد خدا

۶۶۶۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هر كس از خداوند عزّ و جلّ فرمان بَرد خدا را ياد كرده است، هرچند نماز خواندن و روزه گرفتن و قرآن خواندنش اندك باشد .

۶۶۶۳.امام على عليه السلام :ياد خدا بر دو گونه است : ياد [او ]در هنگام مصيبت كه نيكو و زيباست، و برتر از آن، ياد خدا كردن در هنگام رو به رو شدن با حرامهاى خداست، كه ياد خدا در اين حال تو را از ارتكاب حرام باز مى دارد .

۶۶۶۴.امام على عليه السلام :با حال غفلت، ذكر خداوند سبحان را مگوى و بر اثر سرگرم شدن به كارى ، خدا را فراموش مكن ، بلكه او را چنان ياد كن كه دل و زبانت يكى باشد و درونت با بيرونت مطابقت كند . تو حقيقتاً به ياد خدا نخواهى بود، مگر آن گاه كه هنگام ذكر گفتن، خود را فراموش كنى و در وقتِ كار خود (ذكر گفتن) خويشتن را گم كنى .

ب ـ عِند دُخولِ الأَسواقِ

۶۶۵۵.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :مَن ذَكَرَ اللّهَ في السُّـوقِ مُخلِصاً عِندَ غَفلَةِ الناسِ و شُغلِهِم بما فِيهِ كَتَبَ اللّهُ لَهُ ألفَ حَسَنةٍ و يَغفِرُ اللّهُ لَهُ يَومَ القِيامَةِ مَغفِرَةً لَم تَخطُرْ عَلى قَلبِ بَشَرٍ . ^۱

۶۶۵۶.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :أكثِرُوا ذِكرَ اللّهِ عزّ و جلّ إذا دَخَلتُمُ الأسواقَ عِندَ اشتِغالِ الناسِ، فإنّهُ كَفّارةٌ لِلذُّنوبِ و زِيادَةٌ في الحَسَناتِ ، و لا تُكتَبُوا في الغافِلينَ . ^۲

ج ـ عند الهَمِّ و الحُكمِ و القِسمَةِ

۶۶۵۷.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :اُذكُرِ اللّهَ عِندَ هَمِّكَ إذا هَمَمتَ، و عِندَ لِسانِكَ إذا حَكَمتَ ، و عِندَ يَدِكَ إذا قَسَمتَ . ^۳

د ـ عند الغَضَبِ

۶۶۵۸.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :أوحَى اللّهُ إلى نبيٍّ مِن أنبيائهِ : ابنَ آدَمَ ، اذكُرنِي عِندَ غَضَبِكَ أذكُرْكَ عِندَ غَضَبِي ، فلا أمحَقُكَ فيمَن أمحَقُ . ^۴

ب ـ هنگام ورود به بازارها

۶۶۵۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اگر كسى در بازار ، هنگامى كه ديگر مردمان [از ياد خدا ]غافلند و سرگرم كار خود هستند ، به ياد خدا باشد، خداوند هزار حسنه برايش منظور دارد، و در روز رستاخيز چنان او را بيامرزد كه به ذهن هيچ كس خطور نكرده باشد .

۶۶۵۶.امام على عليه السلام :وقتى به بازار مى رويد و مردم سرگرم كارند خداوند عزّ و جلّ را بسيار ياد كنيد ؛ زيرا اين كار گناهان را مى زدايد و بر حسنات مى افزايد و در زمره غافلان نوشته نمى شويد .

ج ـ هنگام غم ، داورى و تقسيم

۶۶۵۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هرگاه اراده كارى كردى خدا را به اراده خود ياد آورى كن ، هرگاه خواستى حكمى دهى خدا را به ياد زبان خود بياور و هرگاه خواستى چيزى را تقسيم كنى خدا را به دست خود ياد آورى كن .

د ـ هنگام خشم

۶۶۵۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :خداوند به يكى از پيامبرانش وحى فرمود : اى پسر آدم! هنگام خشم به ياد من باش، تا من نيز در هنگام خشم به ياد تو باشم و تو را با ديگران هلاك نگردانم .