۷۴۵۱.عنه صلى الله عليه و آله :الرُّسْتاقُ حَظيرَةٌ مِن حَظائرِ جَهَنَّمَ ليسَ فيها حَدٌّ و لا جُمُعَةٌ و لا جَماعةٌ ، صَبِيُّهُم عارِمٌ ، و شُبّانُهم شَياطينُ ، و شُيُوخُهم جُهّالٌ ، المؤمنُ أنتَنُ فيهِم مِنَ الجِيفَةِ . ^۱

(انظر) الهجرة : باب 3933 ، 3934 .

بيان :

يَبدو مِنَ التَّأمُّلِ في الآية الكَريمَةِ (97 سورة التوبة) و الرّواياتِ المتقدّمةِ أنّ القُرى التي لا توجد فيها الأرضِيّةُ المُناسِبَةُ للازدهارِ العِلميِّ و الثّقافيِّ و مَعرِفَةِ الحَقائِقِ الدِّينيِّةِ مذمومة ، و لِذا تَجِبُ الهِجرَةُ عَنها .

۷۴۵۱.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :روستا آغلى است از آغلهاى دوزخ نه حدّى در آن اجرا مى شود ، نه نماز جمعه اى و نه جماعتى . كودكانشان شرور و موذى اند ، جوانانشان شيطان صفتند و پيرانشان نادانند ، مؤمن در ميان آن ها گنديده تر از لاشه مردار است .

توضيح :

چنان كه از تأمّل در آيه 97 سوره توبه و روايات گذشته پيدا است، آن روستايى از نظر اسلام مذموم است كه در آن، زمينه تحصيل و تعليم و تربيت و آشنايى با حقايق دينى فراهم نباشد كه طبعا هجرت از آن ، واجب است .

1507

الرُّستاقُ وَ الجَهلُ

الكتاب :

الْأَعْرَابُ أَشَدُّ كُفْرًا وَ نِفَاقًا وَ أَجْدَرُ أَلاَّ يَعْلَمُوا حُدُودَ مَآ أَنزَلَ اللَّهُ عَلَى رَسُولِهِ وَ اللَّهُ عَلِيمٌ حَكِيمٌ * وَ مِنَ الْأَعْرَابِ مَن يَتَّخِذُ مَا يُنفِقُ مَغْرَمًا وَ يَتَرَبَّصُ بِكُمُ الدَّوَآئِرَ عَلَيْهِمْ دَآئِرَةُ السَّوْءِ وَ اللَّهُ سَمِيعٌ عَلِيمٌ » . ^۱

الحديث :

۷۴۴۸.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :يا عَلِيُّ ، لا تَسكُنِ الرُّسْتاقَ ، فإنَّ شُيُوخَهُم جَهَلَةٌ ، و شُبّانَهُم عَرَمَةٌ ، و نِسوانَهُم كَشَفَةٌ ، و العالِمُ بَينَهُم كالجِيفَةِ بينَ الكِلابِ . ^۲

۷۴۴۹.عنه صلى الله عليه و آله :مَن لَم يَتَوَرَّعْ في دِينِ اللّهِ ابْتَلاهُ اللّهُ بثلاثِ خِصالٍ : إمّا أن يُمِيتَهُ شابّا ، أو يُوقِعَهُ في خِدمَةِ السلطانِ ، أو يُسْكِنَهُ في الرَّساتِيقِ . ^۳

۷۴۵۰.عنه صلى الله عليه و آله :سِتّةٌ يَدخُلُونَ النارَ قبلَ الحِسابِ بسِتّةٍ ......... و أهلُ الرَّساتِيقِ بِالجَهالَةِ . ^۴

1507

روستا و نادانى

قرآن :

«باديه نشينان عرب، در كفر و نفاق [ از ديگران ]سخت تر، و به اين كه حدود و آنچه را كه خدا بر فرستاده اش نازل كرده ندانند، سزاوارترند، و خدا داناى حكيم است و برخى از آن باديه نشينان كسانى هستند كه آنچه را [ در راه خدا ]هزينه مى كنند، خسارتى[ براى خود] مى دانند، و براى شما پيشامدهاى بد انتظار مى برند . پيشامد بد براى آنان خواهد بود، و خدا شنواى داناست» .

حديث :

۷۴۴۸.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اى على! در روستا سكونت مكن ؛ زيرا كه پيران روستا نادانند و جوانانش شرور و زنانش بى پرده و حجاب و عالِم در ميان آنها چونان لاشه مردارى است در ميان سگان .

۷۴۴۹.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :هركه در دين خدا ورع و پارسايى نداشته باشد ، خداوند او را به سه چيز گرفتار سازد: يا جوان مرگش كند ، يا به خدمت گزارى سلطان درآوردش ، يا در روستاها ساكنش گرداند .

۷۴۵۰.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :شش گروهند كه به سبب شش خصلت ، بى حساب به دوزخ روند : . . . و روستاييان به سبب جهل و نادانى .