۹۲۸۹.عنه عليه السلامـ لَمّا سَألَهُ زُرارَةُ عن حَقِّ اللّهِ على العبادِ ـ: أن يَقُولُوا ما يَعلَمُونَ ، و يَقِفُوا عِندَ ما لا يَعلَمُونَ. ^۱

۹۲۹۰.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :أورَعُ الناسِ مَن وَقَفَ عِندَ الشُّبهَةِ . ^۲

۹۲۹۱.الإمامُ الجوادُ عليه السلام :أقصَدُ العُلَماءِ للمَحَجَّةِ المُمسِكُ عِندَ الشُّبهَةِ . ^۳

(انظر) الكفر : باب 3437 .

1936

وُجوبُ تَركِ الشُّبُهاتِ

۹۲۹۲.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :دَعْ ما يَرِيبُكَ إلى ما لا يَرِيبُكَ؛ فإنّكَ لَن تَجِدَ فَقدَ شَيءٍ تَرَكتَهُ للّهِِ عَزَّ و جلَّ . ^۴

۹۲۹۳.عنه صلى الله عليه و آله :دَعْ ما يَرِيبُكَ إلى ما لا يَرِيبُكَ ، فَمَن رَعى حَولَ الحِمى يُوشِكْ أن يَقَعَ فيهِ . ^۵

۹۲۹۴.عنه صلى الله عليه و آله :الاُمورُ ثلاثةٌ : أمرٌ تَبَيَّنَ لكَ رُشدُهُ فاتَّبِعْهُ ، و أمرٌ تَبَيَّنَ لكَ غَيُّهُ فاجتَنِبْهُ ، و أمرٌ اختُلِفَ فيهِ فَرُدَّهُ إلى اللّهِ عَزَّ و جلَّ . ^۶

۹۲۸۹.امام باقر عليه السلامـ در پاسخ به پرسش زراره از حق خدا بر بندگان ـفرمود : حق خدا بر بندگان اين است كه آن گويند كه مى دانند و در آنچه نمى دانند درنگ كنند .

۹۲۹۰.امام صادق عليه السلام :پارساترين مردم كسى است كه به گاه شبهه توقّف كند .

۹۲۹۱.امام جواد عليه السلام :آن عالِمى بيشتر ره پوى راه روشن است ، كه هنگام شبهه باز ايستد .

1936

وجوب فرو گذاشتن شبهه ها

۹۲۹۲.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :آنچه را كه به شبهه ات مى اندازد فرو گذار و آنچه را كه موجب شبهه براى تو نمى شود ، به كار بند ؛ زيرا فقدان چيزى را كه براى خداوند عزّ و جلّ فرو گذاشته اى ، هرگز حسّ نخواهى كرد .

۹۲۹۳.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :آنچه را كه به شبهه ات مى اندازد ، ترك كن، و آن را به كار بند كه برايت شبهه انگيز نيست؛ زيرا كسى كه پيرامون منطقه قرق شده بچراند، در آستان وارد شدن به قرقگاه قرار دارد .

۹۲۹۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :امور سه گونه اند : امرى كه درستى آن بر تو روشن است ، پس آن را دنبال كن ، امرى كه نادرستى آن بر تو آشكار است ، پس از آن دورى كن، و امرى كه در آن اختلاف است ، پس آن را به خداوند عزّ و جلّ ارجاع ده .

۹۲۸۱.عنه عليه السلام :مِنَ التَّوفِيقِ الوُقُوفُ عِندَ الحَيرَةِ . ^۱

۹۲۸۲.عنه عليه السلام :لا وَرَعَ كالوُقوفِ عِندَ الشُّبهَةِ . ^۲

۹۲۸۳.عنه عليه السلام :أصلُ الحَزمِ الوُقوفُ عِندَ الشُّبهَةِ . ^۳

۹۲۸۴.عنه عليه السلامـ مِن وَصاياهُ لابنِهِ الحَسنِ عليه السلام ـ: اُوصِيكَ يا حسنُ ـ و كَفى بكَ وَصِيّا ـ بما أوصانِي بهِ رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله ......... الصَّمتُ عِندَ الشُّبهَةِ . ^۴

۹۲۸۵.عنه عليه السلام :إنَّ مَن صَرَّحَت لَهُ العِبَرُ عَمّا بَينَ يَدَيهِ مِنَ المَثُلاتِ ، حَجَزَتهُ التَّقوى عن تَقَحُّمِ الشُّبُهاتِ . ^۵

۹۲۸۶.الإمامُ زينُ العابدينَ عليه السلامـ في الدُّعاءِ ـ: و وَفِّقْني إذا اشتَكَلَتْ عَلَيَّ الاُمُورُ لأَِهداها ، و إذا تَشابَهَتِ الأعمالُ لأَِزكاها ، و إذا تَناقَضَتِ المِلَلُ لأَِرضاها . ^۶

۹۲۸۷.عنه عليه السلامـ أيضا ـ: و ارزُقْني صِحّةً في عِبادَةٍ ، و فَراغا في زَهادَةٍ ، و عِلما في استِعمالٍ ، و وَرَعا في إجمالٍ . ^۷

۹۲۸۸.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :الوُقوفُ عِندَ الشُّبهَةِ خَيرٌ مِن الاِقتِحامِ في الهَلَكَةِ ، و تَركُكَ حَديثا لم تَروِه خَيرٌ مِن رِوايَتِكَ حَديثا لَم تُحصِهِ . ^۸

۹۲۸۱.امام على عليه السلام :درنگ كردن هنگام سرگردانى ، از توفيق است .

۹۲۸۲.امام على عليه السلام :هيچ پارسايى چون درنگ كردن هنگام روبرو شدن با شبهه نيست .

۹۲۸۳.امام على عليه السلام :اصل احتياط، توقف هنگام شبهه است .

۹۲۸۴.امام على عليه السلامـ در سفارش به فرزند خود حسن عليه السلام ـفرمود : اى حسن! تو را سفارش مى كنم ـ و همين سفارش تو را بس است ـ به آنچه كه رسول خدا صلى الله عليه و آله مرا بدان سفارش فرمود . . . خاموشى هنگام شبهه .

۹۲۸۵.امام على عليه السلام :هر كه از كيفرهايى كه بر سر پيشينيانش آمده است، عبرت گيرد ، تقوا و پرهيزگارى او را از فرو افتادن در ورطه شبهات باز دارد .

۹۲۸۶.امام زين العابدين عليه السلامـ در دعا گفت ـ: خدايا! هرگاه امور بر من مبهم و پيچيده شد ، مرا به درست ترين آنها ، و هرگاه عملها بر من مشتبه گشت به پاكيزه ترين آنها، و هرگاه عقايد و مذاهب متناقض شدند به پسنديده ترينشان توفيقم ده .

۹۲۸۷.امام زين العابدين عليه السلامـ در دعا گفت ـ: خدايا! تندرستى همراه با عبادت ، و آسودگى همراه با زهد، و علم با عمل، و پارسايى همراه با اعتدال (ميانه روى) روزيم فرما .

۹۲۸۸.امام باقر عليه السلام :درنگ كردن هنگام پيش آمدن شبهه، بهتر از فرو رفتن در گرداب هلاكت است. و حديثى را روايت نكنى ، بهتر است از اين كه حديثى را نفهميده روايت كنى .