55
ميزان الحكمه ج 05

۷۸۹۳.عنه عليه السلام :إنَّ مِن أعوَنِ الأخلاقِ على الدِّينِ الزُّهدَ في الدنيا . ۱

(انظر) الدين : باب 1298 .

1613

حَقيقَةُ الزُّهدِ

الكتاب :

إذْ تُصْعِدُونَ وَ لاَ تَلْوُونَ عَلَى أحَدٍ و الرَّسُولُ يَدْعُوكُم فِي أُخْراكُم فَأثابَكُمْ غَمّا بِغَمٍّ لِّكَيْلاَ تَحْزَنُوا عَلَى ما فاتَكُم وَ لاَ مَا أصابَكُم و اللّهُ خَبِيرٌ بِما تَعْمَلُونَ» . ۲

لِكَيْلا تَأْسَوا عَلَى ما فاتَكُمْ وَ لا تَفْرَحُوا بِما آتاكُمْ و اللّهُ لاَ يُحِبُّ كُلَّ مُخْتالٍ فَخُورٍ» . ۳

الحديث :

۷۸۹۴.رسولُ اللّهِ صلى الله عليه و آله :الزُّهدُ في الدنيا قَصرُ الأمَلِ، و شُكرُ كُلِّ نِعمَةٍ ، و الوَرَعُ عن كُلِّ ما حَرَّمَ اللّهُ . ۴

۷۸۹۵.عنه صلى الله عليه و آله :الزُّهدُ لَيسَ بتَحريمِ الحَلالِ ، و لكنْ أن يكونَ بما في يَدَيِ اللّهِ أوثَقَ مِنهُ بما في يَدَيهِ . ۵

۷۸۹۶.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :الزُّهدُ كُلُّهُ في كَلِمَتَينِ مِنَ القُرآنِ ، قالَ اللّهُ تعالى : «لِكَيْلا تَأْسَوا عَلى ما فاتَكُمْ وَ لا تَفْرَحُوا بِما آتاكُمْ» فَمَن لم يَأسَ عَلَى الماضِي و لم يَفرَحْ بالاْتي فهُو الزاهِدُ . ۶

۷۸۹۳.امام على عليه السلام :از خويهايى كه بيشترين كمك را به دين مى كند ، بى رغبتى به دنياست .

1613

حقيقت زهد

قرآن :

«آنگاه كه در حال گريز [از كوه] بالا مى رفتيد و به كسى توجّه نمى كرديد و پيامبر شما را از پشت سرتان فرا مى خواند . پس [خداوند] به سزاى [اين كار] ، غمى بر غم شما افزود . تا براى آنچه از دست داده ايد يا آنچه به شما رسيده است، اندوهگين نشويد . خدا از هر كارى كه مى كنيد آگاه است» .

«تا بر آنچه از دستتان مى رود اندوهگين نشويد و به آنچه دستتان مى آيد شادمانى نكنيد . و خدا هيچ متكبّر فخر فروشى را دوست ندارد» .

حديث :

۷۸۹۴.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :بى رغبتى به دنيا عبارت است از كوتاه كردن آرزو و به جاى آوردن شكر هر نعمتى و پرهيز از هر آنچه خداوند حرام كرده است .

۷۸۹۵.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :زهد ، به معناى حرام كردن حلال [بر خود] نيست ، بلكه بدين معناست كه انسان اطمينانش به آنچه در دست خداست بيشتر باشد از آنچه در دست خود اوست .

۷۸۹۶.امام على عليه السلام :همه زهد در دو جمله قرآن آمده است ؛ خداوند متعال فرموده : «تا بر آنچه از دستتان مى رود، اندوهگين نشويد و بر آنچه به دستتان مى آيد، شادمانى نكنيد» . بنا بر اين ، كسى كه بر گذشته اندوه نخورد و براى آنچه به دستش مى رسد شاد نشود ، زاهد است .

1.الكافي : ۲/۱۲۸/۳ .

2.آل عمران : ۱۵۳ .

3.الحديد : ۲۳ .

4.تحف العقول : ۵۸ .

5.بحار الأنوار : ۷۷/۱۷۲/۸ .

6.بحار الأنوار:۷۸/۷۰/۲۷.


ميزان الحكمه ج 05
54

۷۸۸۷.عنه صلى الله عليه و آله :يا عليُّ ، إنّ اللّهَ تعالى زَيَّنَكَ بزينَةٍ لَم يُزَيِّنِ العِبادَ بزينَةٍ هِي أحَبُّ إلَيهِ مِنها ، زَهَّدَكَ فيها ، و بَغَّضَها إلَيكَ ، و حَبَّبَ إلَيكَ الفُقَراءَ فَرَضِيتَ بهِم أتباعا ، و رَضُوا بكَ إماما . ۱

۷۸۸۸.الإمامُ الباقرُ عليه السلام :كانَ فيما ناجَى اللّهُ به موسى عليه السلام : ......... ما تَزَيَّنَ لي المُتَزَيِّنُونَ بمِثلِ الزُّهدِ في الدنيا عَمّا بِهِمُ الغِنى عنه . ۲

(انظر) الزينة : باب 1695 .

1612

الزُّهدُ وَ الدِّينُ

۷۸۸۹.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :الزُّهدُ أصلُ الدِّينِ . ۳

۷۸۹۰.عنه عليه السلام :الزُّهدُ ثَمَرَةُ الدِّينِ . ۴

۷۸۹۱.عنه عليه السلام :الزُّهدُ أساسُ اليَقينِ . ۵

۷۸۹۲.عنه عليه السلام :علَيكَ بالزُّهدِ ، فإنّهُ عَونُ الدِّينِ . ۶

۷۸۸۷.پيامبر خدا صلى الله عليه و آله :اى على! خداوند متعال تو را به زيورى آراسته كه بندگان را به زيورى محبوبتر از آن نزد خود نياراسته است ؛ تو را به دنيا بى رغبت كرد و آن را منفور تو ساخت و محبّت تهيدستان را در دل تو نهاد ؛ پس تو، به داشتن پيروانى چون آنان خرسندى و آنان به داشتن امامى چون تو .

۷۸۸۸.امام باقر عليه السلام :از جمله نجواهاى خداوند متعال با موسى عليه السلام اين بود : . . . آراستگان ، خود را براى من به زيورى نياراستند كه همانند بى رغبتى به دنيا در آنچه بدان نياز ندارند، باشد .

1612

زهد و دين

۷۸۸۹.امام على عليه السلام :زهد ، ريشه دين است.

۷۸۹۰.امام على عليه السلام :زهد ، ميوه دين است .

۷۸۹۱.امام على عليه السلام :زهد ، شالوده يقين است .

۷۸۹۲.امام على عليه السلام :بر تو باد زهد ، كه آن ياور دين است .

1.بحار الأنوار : ۴۰/۳۳۰/۱۳ .

2.بحار الأنوار : ۱۳/۳۴۹/۳۷ .

3.غرر الحكم : ۴۸۷ .

4.غرر الحكم : ۴۱۲ .

5.غرر الحكم : ۵۱۶ .

6.غرر الحكم : ۶۰۹۸ .

  • نام منبع :
    ميزان الحكمه ج 05
    سایر پدیدآورندگان :
    شیخی، حمیدرضا
    تعداد جلد :
    14
    ناشر :
    سازمان چاپ و نشر دارالحدیث
    محل نشر :
    قم
    تاریخ انتشار :
    1386
    نوبت چاپ :
    هفتم
تعداد بازدید : 1306755
صفحه از 632
پرینت  ارسال به