1823

أدَبُ مُقابَلَةِ السَّفيهِ

۸۸۳۵.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :أعيى ما يَكونُ الحَكيمُ إذا خاطَبَ سَفيها . ^۱

۸۸۳۶.عنه عليه السلام :مَن غاظَكَ بِقُبحِ السَّفَهِ علَيكَ ، فَغِظهُ بحُسنِ الحِلمِ عَنهُ . ^۲

۸۸۳۷.عنه عليه السلام :مَن عَذَلَ سَفيها فقد عَرَّضَ للسَّبِّ نَفسَهُ . ^۳

۸۸۳۸.عنه عليه السلام :لا يُقَوِّمُ السَّفيهَ إلاّ مُرُّ الكَلامِ . ^۴

۸۸۳۹.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :قابِلِ السَّفيهَ بالإعراضِ عَنهُ و تَركِ الجَوابِ يَكُنِ الناسُ أنصارَكَ ؛ لأنَّ مَن جاوَبَ السَّفيهَ و كافَأهُ قد وَضَعَ الحَطَبَ على النارِ . ^۵

(انظر) المكافأة : باب 3446 .

1824

الحِلمُ عَنِ السَّفيهِ

۸۸۴۰.الإمامُ عليٌّ عليه السلام :الحِلمُ فِدامُ السَّفيهِ . ^۶

۸۸۴۱.عنه عليه السلام :إذا حَلُمتَ عنِ السَّفيهِ غَمَمتَهُ ، فَزِدهُ غَمّا بِحِلمِكَ عَنهُ . ^۷

1823

شيوه برخورد با آدم سبك سر

۸۸۳۵.امام على عليه السلام :سخت ترين هنگام براى مرد حكيم زمانى است كه مخاطبش فردى سفيه باشد .

۸۸۳۶.امام على عليه السلام :هركه با رفتارِ زشتِ سفيهانه تو را به خشم آورد ، تو نيز با عملِ زيباىِ بردبارانه او را به خشم آر .

۸۸۳۷.امام على عليه السلام :كسى كه سفيهى را سرزنش كند ، خود را در معرض ناسزاگويى قرار دهد .

۸۸۳۸.امام على عليه السلام :سبك سر را جز سخن تلخ (سرزنش آلود) ، به راه نمى آورد .

۸۸۳۹.امام صادق عليه السلام :با بى اعتنايى به سفيه و ندادن جواب او ، با وى مقابله كن، تا مردم جانب تو را بگيرند ؛ زيرا كسى كه جواب سفيه را بدهد و مقابله به مثل كند، هيزم روى آتش نهاده است .

1824

بردبارى در برابر سفيه

۸۸۴۰.امام على عليه السلام :بردبارى ، پوزه بند سفيه است .

۸۸۴۱.امام على عليه السلام :هرگاه در برابر سفيه ، بردبارى ورزى ، او را غمزده كنى . پس با بردبارى در برابر او بر غم وى بيفزاى .

الحديث :

۸۸۳۱.الإمامُ الحسنُ عليه السلامـ لَمّا سُئلَ عَنِ السَّفَهِ ـ: اِتِّباعُ الدُّناةِ و مُصاحَبَةُ الغُواةِ . ^۱

۸۸۳۲.الإمامُ الباقرُ عليه السلامـ في قَولِهِ تعالى :«و لا تُؤْتُوا السُّفَهاءَ أموالَكُم»^۲ـ: كُلُّ مَن يَشرَبُ المُسكِرَ فهُو سَفِيهٌ. ^۳

۸۸۳۳.الإمامُ الصّادقُ عليه السلام :إنَّ السَّفَهَ خُلقٌ لَئيمٌ ، يَستَطِيلُ على مَن هو دُونَهُ ، و يَخضَعُ لِمَن هو فَوقَهُ . ^۴

۸۸۳۴.تهذيب الأحكام عن عبدِ اللّهِ بن سِنانٍ عن أبي عبدِ اللّهِ عليه السلام :سَألَهُ أبي و أنا حاضِرٌ عن قَولِ اللّهِ عزّ و جلّ : «حتّى إذا بَلَغَ أشُدَّهُ»^۵ قالَ : الاحتِلامُ ......... إلاّ أن يَكونَ سَفيها أو ضَعيفا ، فقالَ : و ما السَّفيهُ ؟ فقالَ : الذي يَشتَرِي الدِّرهَمَ بأضعافِهِ ، فقالَ : و ما الضَّعيفُ ؟ قالَ : الأبلَهُ . ^۶

حديث :

۸۸۳۱.امام حسن عليه السلامـ در پاسخ به سؤال : سبكسرى چيست؟ ـفرمود : دنباله روى از فرومايگان و همنشينى با گمراهان .

۸۸۳۲.امام باقر عليه السلامـ درباره آيه : «و داراييهاى خود را به سفيهان ندهيد» ـفرمود : هر كسى كه مست كننده مى خورد، سفيه است .

۸۸۳۳.امام صادق عليه السلام :سبكسرى، خوى پستى است . آدم سفيه به زير دست خود زور مى گويد و در برابر بالا دست خود زبون است .

۸۸۳۴.تهذيب الأحكام به نقل از عبد اللّه بن سنان :پدرم در حضور من از امام صادق عليه السلام راجع به آيه «و چون به [سنّ رشد و ]قوّت خويش رسيد» سؤال كرد ، حضرت فرمود : منظور احتلام است . . . مگر آن كه سفيه يا ناتوان باشد . پدرم پرسيد : سفيه كيست؟ فرمود : كسى كه كالاى يك درهمى را به چند درهم مى خرد . پرسيد : ناتوان كيست؟ فرمود : ابله .